🔰 #یادداشت |اعتماد مصدق به آمریکا چگونه نهضت ملی شدن صنعت نفت را به شکست کشاند؟ - ۱
✏️ آمنه عسکری منفرد
📝خط رهبری به مناسبت ۲۸ مرداد سالروز وقوع کودتای آمریکایی - انگلیسی علیه دولت ملی دکتر مصدق و سرکوب جنبش ملی شدن صنعت نفت، در این يادداشت روایت تاریخی - تحلیلی حضرت آیتالله خامنهای از این جنبش و زمینهها و علل وقوع کودتا را براساس بیانات ایشان بازخوانی و تبیین میکند.
* ملی شدن صنعت نفت، نقطهٔ عطف تاریخی
🔸 تصویب قانون ملی شدن صنعت #نفت در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹، یکی از نقاط عطف تاریخ مبارزاتی ملت ایران برای کسب حق خود و کوتاهی دست #استعمار پس از پنجاه سال از سرمایه ملی است که بهعنوان روزی تاریخی، در حافظه ملت ایران باقیمانده است:
«این دوران، دورانی است که سلطهٔ قدیمی انگلیسی یک ضربت محکم میخورد و خاطرات حکومت ملی، حکومت مردم و حضور مردم که سالیان درازی بود به کلی از ذهنها شسته و زدوده شده بود باز در ذهنها زنده میشود.»(۲۳/۱۰/۱۳۶۳) البته حرکت ملی این #نهضت «یک درخواست حدّاقلّی بود، دنبال استقلال اقتصادی و استقلال سیاسی و #استقلال همهجانبه نبود. نفت ما دربست در اختیار انگلیسها بود، در نهضت ملّی شدن صنعت نفت، درخواست این بود که نفت را از دست انگلیسیها بگیریم و دست خودمان باشد.» (۱۹/۱۰/۱۳۹۴) اما همین امر بر مستکبران گران آمد، چراکه «انگلیسیها در زمان قاجاریه به ایران آمدند و با رجال خائن آن روز، برای بردن نفت مملکت قراردادی شصتساله بستند!... تا #انگلیس بیاید و نفتی را که آن روز مثل آب خوردن به آن نیاز داشت، ببرد. واقعاً برای انگلیس، نفت ارزشمندترین کالا محسوب میشد… (اینها) سالهای متمادی این گنج را استخراج کردند و خوردند، بیآنکه به روی مبارکشان بیاورند که این غصبِ مالِ ملت ایران است.»(۱۴/۱۱/۱۳۷۳) اما با تصویب این قانون ملی «انگلیسیها آن تودهنی سخت را از ملت ایران خوردند.» (۲۴/۱۲/۱۳۶۳)
* انعکاس سیلی ایران بر گوش انگلیس در ماجرای ملی شدن صنعت نفت
🔹 ماجرای ملی شدن صنعت نفت در ایران سبب شد تا رستاخیزی عظیم در منطقهٔ غرب آسیا اتفاق افتد و فصل جدیدی نهفقط در تاریخ معاصر ایران بلکه در تاریخ معاصر منطقه باشد:
«در دنیای #عرب آنچنان انعکاس سیلی ایران بر بناگوش انگلیسیها عجیب بود که توانست ملتهای عرب را یکی پس از دیگری بیدار کند و در سه چهار سال بعدازآن حادثه در دنیای عرب، سالهای حادثهخیز بود…در هند هم انگلستان تازه شکستخورده بود؛ در مصر هم باروی کار آمدن افسران آزاد و سقوط رژیم سلطنتی فاروق، انگلیسها داشتند میلرزیدند. در یک چنین شرایطی بود که یک ضربهٔ محکم، انگلیسیها در ایران خوردند از ناحیهٔ مردم، از ناحیهٔ احساسات دینی مردم، از ناحیهٔ رهبری دینی و اسلامی مردم، از ناحیهٔ شخص #آیتالله_کاشانی.»(۲۹/۰۴/۱۳۶۳)
ضربه به انگلیس یک بعد ملی شدن صنعت نفت در منطقه بود، علاوه بر آن، این نهضت، سبب تحقق دیگر نهضتها نیز شد:
«#نهضت_ملی... به دنبال خودش... نهضتهای دیگری را هم آورد که یکی از مهمترینش،... نهضت ضد سلطنتی بود که سه – چهار سال بعد در عراق انجام گرفت.»(۲۹/۰۴/۱۳۶۳) حادثه، حادثهٔ بسیار مهمی بود.»(۲۴/۱۲/۱۳۶۳) همان وقت همه میگفتند که قیام مصر بهوسیلهٔ ناصر و قیام عراقیها بهوسیلهٔ آن سران کودتای عراقی، ناشی از حرکت ایران بود.» (۰۵/۰۹/۱۴۰۱)
* عناصر قدرت نهضت ملی صنعت نفت
🔸 در همه حوادثی که در عالم محقق میشود، عناصر و عوامل را باید در کنار هم دید و تحلیل کرد. در نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز عناصر مختلف ازجمله، ایمان مردم و حضور در میدان مبارزه، رهبری آیتالله کاشانی و تأثیر جریان فداییان اسلام را میتوان نام برد. در نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز، همراهی مردم در سایهٔ رهبری روحانیت بیدار مبارز، حرکت آفرین و تاریخساز گشت:
«در همهى تحولات و جنبشهاى گوناگون اجتماعى بزرگ، نقش مردم…[مهم] است. یعنى گسترش یک تحول، گسترش یک فکر، گسترش نفوذ یک مصلح اجتماعى، وابستهى به این است که با مردم چقدر ارتباط داشته باشد. هرچه ارتباط او و آن جریان و آن جنبش و آن تحول با مردم بیشتر باشد، امکان موفقیت او بیشتر است؛ اگر از مردم منقطع شد، دیرى نخواهد پائید، کارى نخواهد کرد.»(۲۰/۰۷/۱۳۹۰)
@rahbari_plus
🔰 #یادداشت | چرا نباید به وعده آمریکاییها اعتماد کرد؟ _ ۲
#ادامه_یادداشت:
🔹 پیش از انقلاب، آمریکا بهطور کامل بر کشور ایران مسلط بود و منافع راهبردی و ثروتهای کشور را کنترل میکرد. انقلاب اسلامی این تسلط را قطع کرد و همین مسئله، دلیل اصلی خصومت مداوم آمریکا با جمهوری اسلامی محسوب میشود: «علّت مخالفت با نظام جمهوری اسلامی این است که جمهوری اسلامی آمد دستِ #سلطه_آمریکایی را از کشور کوتاه کرد؛ همهی مسئله این است. آمریکاییها بر یک کشوری با ثروت، با امکانات و در موقعیّت راهبردی حسّاس جغرافیایی مثل ایران، بهطورکامل مسلّط بودند؛ انقلاب و جمهوری اسلامی آمدند دست اینها را کوتاه کردند؛ اینها میخواهند انقلاب و جمهوری اسلامی را نابود کنند بهخاطر این؛ میخواهند تسلّط داشته باشند؛ همچنانکه بر بسیاری از کشورهای #منطقه متأسّفانه تسلّط دارند.» ۱۳۹۷/۰۲/۱۹
🔸 برخلاف تصورات برخی، خصومت آمریکا با ایران تنها محدود به موضوعات خاصی همچون #انرژی_هستهای یا حقوق بشر نیست. از دیدگاه رهبر معظم انقلاب، این دشمنی اساساً به ماهیت استقلالطلبانه جمهوری اسلامی برمیگردد: «بسیاری از مسائل ما با آمریکا اساساً قابل حل نیست، علّت هم این است که مشکل آمریکا با ما، خود ما هستیم -یعنی خود جمهوری اسلامی- مشکل این است. نه انرژی هستهای مشکل است، نه حقوق بشر مشکل است؛ مشکل آمریکا با نفْس جمهوری اسلامی است. اینکه یک دولتی، یک نظامی، یک حکومتی به وجود بیاید، آن هم در یک جای مهمّی مثل ایران، آن هم در یک سرزمین ثروتمندی مثل ایران، یک حکومتی سرِ کار بیاید که به «آری و نه»ی قدرتی مثل آمریکا اعتنا نداشته باشد و خودش در مسائل «آری و نه» بگوید، این برایشان غیر قابل تحمّل است؛ با این مخالفند، با این معارضند... من به شما این را عرض بکنم که با قطع نظر از نظام، با استقلال کشور هم مشکل دارند؛ یعنی اگر فرض کنیم یک نظامی غیر نظام جمهوری اسلامی هم سر کار بود و بنا بود مستقل باشد، اینها با آن مشکل داشتند. این تجربهی #نهضت_ملی جلوی چشم ما است... با یک نظامی و با یک حکومتی هم که مطلقاً حکومت دینی هم نیست، حکومت انقلابی هم نیست -نهضت ملّی که یک حکومت انقلابی نبود؛ فقط دنبال استقلال کشور از زیر یوغ انگلیسها بود و خیال میکرد آمریکاییها کمکش میکنند- نتوانستند بسازند؛ با استقلال کشور مخالفند.» ۱۳۹۶/۰۳/۲۲
* شیطان بزرگ: آینهای از استکبار و بیاعتمادی
🔹 یکی از دلایل دیگر بیاعتمادی به ایالات متحده، هویت و ماهیت این کشور است. آمریکا بهعنوان "#شیطان_بزرگ" همواره از روشها و اهداف استکباری در تعامل با دیگر کشورها بهرهبرده است. این کشور دولتی خودبرتربین، غیرمنطقی و عهدشکن به شمار میرود که قابل اعتماد نیست: «امام بزرگوار فرمود: آمریکا شیطان بزرگ است؛این «شیطان بزرگ» خیلی حرف پرمغزی است. رئیس همهی شیطانهای عالم، ابلیس است؛ امّا ابلیس بنا به تصریح قرآن، تنها کاری که میتواند بکند این است که انسانها را اغواء میکند؛ بیشتر از اغواء، کاری نمیتواند بکند؛ انسانها را اغواء میکند، فریب میدهد، وسوسه میکند؛ امّا آمریکا، هم اغواء میکند، هم کشتار میکند، هم تحریم میکند، هم فریب میدهد، هم ریاکاری میکند؛ پرچم حقوق بشر را بلند میکند، ادّعای طرفداری از #حقوق_بشر میکند [امّا] هر چند روز یک بار در خیابانهای شهرهای آمریکا یک بیگناهی، یک بیسلاحی به دست پلیس آمریکا به خاکوخون میغلتد؛ غیر از بقیّهی جنایات و فجایعشان... حالا بعضیها اصرار دارند این شیطان بزرگ را با این خصوصیّات -که از ابلیس بدتر است- بزک کنند و به شکل فرشته وانمود کنند. چرا؟ دین بهکنار، انقلابیگری بهکنار؛ وفاداری به مصالح کشور چه میشود؟ عقل چه میشود؟ کدام عقلی و کدام وجدانی اجازه میدهد که انسان قدرتی مثل قدرت آمریکا را بهعنوان دوست، بهعنوان مورد اعتماد، بهعنوان فرشتهی نجات انتخاب بکند؟ این[گونه] هستند؛ حقیقت امر این است.» ۱۳۹۴/۰۶/۱۸
🔸 دولت و رژیم ایالات متحده در این دوره زمانی، نمود بارز استبداد و استکبار به حساب میآید. با توجه به ماهیت و هویت ساختاری آن، ایالات متحده به عنوان دولتی غیرقابل اعتماد شناخته میشود. این ویژگیها، به ویژه در مواجهه با مسائل جهانی، نشاندهنده سیاستهای یکجانبهگرایانه و منافعطلبانه این کشور است که منجر به سلب اعتماد از آن شده است:«اگر امریكا بهعنوان یك دولت، روشها و هدفهای استكباری را نداشت، برای ما مثل بقیهی دولتها بود؛ لیكن امروز دولت و رژیم امریكا در این دوره از زمان، مظهر كامل #استكبار است.» ۱۳۷۶/۰۸/۱۴
🔹 «سیاست و قدرت در غرب، در دولتهای غربی اعمّ از آمریکا و اروپا، هم ظالم و زورگو است، هم بیمنطق و #زیادهخواه است. اینها هیچ منطقی سرشان نمیشود؛ با منطق واقعا بیگانه اند.» ۱۳۹۸/۰۱/۰۱
@rahbari_plus