#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 📌 هفت اصل مهم تدبر در قرآن ✅ تدبر، مهارت فهم مجموعی آیات قرآن است. ✅ تدبر، روش­مند و مبتنی بر اصول محاوره عرفی و عربی قرآنی است. ✅ روش تدبر، قرآن به قرآن است. ✅ تدبر، با درک انسجام، جامع­‌نگری، عاقبت­‌اندیشی و هدایت­‌محوری همراه است. ✅ تدبر، با هدف انس و ارتباط مستمر با الفاظ و معانی قرآن انجام می­‌شود. ✅ یادگیری و انجام تدبر، برای آحاد مردم ممکن است. ✅ تدبر، زمینه­‌ساز تذکر و مقدمه تمسک به قرآن است.[۱] [۱]. این اصول هفت­گانه، با مطالعه و بررسی دقیق کلام الله، روایات معصومان: و منابع لغوی به دست آمده است. تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 🔅🔅🔅 💢 فواید تدبر در قرآن ▫ نگاه متدبرانه به قرآن کریم، صرف نظر از اهمیت نفسی­‌اش، آثار و فواید فراوانی در سطوح و ابعاد مختلف دارد که توجه به این آثار، ضرورت تثبیت و توسعه این نگاه را بیش از پیش می­‌نمایاند. برخی از این آثار و فواید عبارت است از: ▫ معنی­‌یابی بسیاری از فعالیت­‌های قرآنی مانند استماع، قرائت و حفظ قرآن؛ که این مهم، موجب تقویت انگیزه جامعه به­‌ ویژه قشر فرهیخته در توجه بیشتر به قرآن کریم می‌شود. ▫ افزایش ایمان به توحید، معاد، رسالت، قرآن و امامت؛شکوفایی عقل و دست­‌یابی به موازین قرآنی بینشی، گرایشی و کنشی؛ تحفظ به تقوا و سیره جهادی و مبارزه با شیطان، طاغوت، ظلم، کفر، فساد، جهل و باطل؛تحکیم پایه­‌های ولایت­‌پذیری و وحدت ایمانی؛ زیرا نگاه جامع هدایتی به قرآن کریم، ظرفیت اجتماعی و حاکمیتی قرآن را به بروز اعلای خود می­‌رساند و استفاده از قرآن کریم در جایگاه ویژه خود به عنوان قانون اساسی اسلام عزیز را تثبیت و تقویت می­‌کند. ▫ تقویت بنیان معرفت و ایمان و بصیرت دینی؛ به گونه­‌ای که مقاومتی بومی دربرابر فتنه­‌ها و شبهات و عرفان­‌های نوظهور و تبلیغ مکاتب انحرافی ایجاد می­‌کند. ▫ فراهم­‌سازی هرچه بیشتر امکان طراحی و اجرای حیات طیبه قرآنی و سبک زندگی اسلامی؛ چون به نظر می­‌رسد مهم‌ترین خلاء در مباحث سبک زندگی، فقدان نگاه جامع به مسائل این حوزه است که این خلأ با تدبر در قرآن کریم تا حد زیادی جبران می­‌شود. ▫ زمینه­‌سازی قرآنی کردن علوم اسلامی و اسلامی کردن علوم انسانی؛ چون نگاه متدبرانه باعث ظهور پویایی معارف قرآنی است و آن هم مقدمه تولید علم و تحول در روند تکامل علوم اسلامی بر مبنای قرآن و اسلامی شدن علوم انسانی و حتی مدیریت علوم تجربی و ریاضی با قرآن کریم است. ▫ تقویت پیوند حوزه و جامعه و حکومت اسلامی؛ چون قرآن زبان مشترک است و فهمی مشترک در دایره اصول و احکام الهی ایجاد می­‌کند. ▫ پیش­برد اهداف عالیه اسلام و انقلاب اسلامی در سطح بین­‌المللی به­ ویژه تقویت بیداری اسلامی و سرعت­ یافتن گرایش کیفی به اسلام در میان ملل جهان؛ چون اهداف قرآن و زبان انتقال معارف آن جهانی است و یکی از مهمترین چالش­‌های مردم دنیا در مواجهه با قرآن و پذیرش آن، خلأ نگاه منسجم هدایتی به این کتاب عزیز است. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 🔅🔅🔅 📈 اقسام تدبر در قرآن ⏪ تدبر در قرآن کریم بر دو قسم است: ترتیبی و موضوعی ▫ تدبر ترتیبی، فهم مجموعی آیات و سوره­‌های قرآن، مطابق نظم هدایتی مصحف است. ▫ تدبر موضوعی، فهم مجموعی آیات مرتبط با یک موضوع کلی یا جزئی است. ▫ «تدبر» در قرآن با موضوع «سیره رسول الله» و «سیره مقبوله مؤمنان» قرآن کریم، کتاب تمدن­‌ساز است؛ هم امام­‌پرور است و هم امت­‌پرور. سیره رسول الله در قرآن، میزانی برای رهبری رهبران و اولیاء امور است،[۱] زیرا اجرای قرآن، تنها بر مبنای سیره آن حضرت امکان­‌پذیر است؛ و سیره مقبوله مؤمنان در قرآن، میزانی برای تبعیت امت از امامان برحق و اولیاء امور است.[۲] البته امت نیازمند شناخت سیره رسول الله هم هست تا میزانی برای شناخت امامان برحق و اولیاء امور داشته باشد. ▫ قرآن، بهترین، کامل­‌ترین و محکم­‌ترین منبع برای شناخت سیره رسول الله و سیره مقبوله مؤمنان است که این مهم، با تدبر این موضوعات در قرآن به دست می­‌آید. بنابراین، تدبر در قرآن با موضوع سیره نورانی رسول الله و سیره مقبوله مؤمنان، به عنوان راهبردی­‌ترین موضوعات تدبر موضوعی به شمار می­‌آید. ▫ نگرش مجموعی به سیره رسول الله و مؤمنان، مانع نگاه محدود، تک­‌بعدی و حتی غلط به سیره است و بر همین اساس، امری ضروری و لازم است. 🔅 نکته۱: تدبر در سیره انبیاء عظام که در قرآن مطرح شده، خود یکی از راه­‌های تدبر در سیره رسول الله است، زیرا بر اساس آیات قرآن، سیره آن حضرت، از سیره آن بزرگواران جدا نیست[۳] و ذکر سیره انبیاء در قرآن کریم، برای روشن کردن روش عمل به قرآن است. 🔅 نکته۲: سیره اهل بیت عصمت و طهارت، شرح سیره رسول الله است و پس از تدبر در سیره آن حضرت، امکان تدبر در سیره اهل بیت عصمت و طهارت بیش از پیش فراهم خواهد بود. ======== [۱]. اینکه گفته می­‌شود «اولیاء امور»، منافاتی با «ولی امر واحد» ندارد، چون در نظام ولایی، اولیاء امور در طول ولایت امر ولی واحد هستند. [۲]. گفتنی است که مصداق بارز و اتم و اکمل سیره مقبوله مؤمنان در قرآن کریم، حضرت امیر مؤمنان علی است. [۳]. ر.ک. سوره انعام، آیه ۸۳ تا ۹۰ 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 🔅🔅🔅 📈 اقسام تدبر در قرآن 📈 تفاوت تدبر در قرآن با تفسیر استفاده از معارف قرآن کریم شامل دو لایه مفهومی است: ▫ فهم معانی و مقاصد قرآن ▫ شرح معانی و مقاصد قرآن 🔅 لایه اول همان است که در ادبیات قرآن و روایات معصومان، از آن با کلمه «تدبر» یاد شده؛ و لایه دوم همان است که در ادبیات قرآن و روایات معصومان، از آن با واژه­‌های «توضیح»، «تفسیر» و «تبیین» یاد شده است. 🔹 [ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۲۰۸، باب ۵۲، أخبار الغدیر: رسول خدا، حضرت محمد مصطفی در روز غدیر فرمودند: «مَعَاشِرَ النَّاسِ تدبروا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیَاتِهِ وَ انْظُرُوا إِلَى مُحْکَمَاتِهِ وَ لَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَهُ فَوَ اللَّهِ لَنْ یُبَیِّنَ لَکُمْ زَوَاجِرَهُ وَ لَا یُوَضِّحُ لَکُمْ تَفْسِیرَهُ إِلَّا الَّذِی أَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ إِلَیَّ وَ شَائِلٌ بِعَضُدِهِ وَ مُعْلِمُکُمْ أَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ وَ هُوَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ أَخِی وَ وَصِیِّی»: ای گروه­‌های انسان­‌ها، در قرآن، تدبر کنید و آیات آن را بفهمید و به محکماتش نظر کنید و از متشابه‌ش تبعیت نکنید. پس به خدا قسم، بازدارنده­‌های قرآن را برای شما بیان نمی­‌کند و تفسیر آن را برای شما توضیح نمی­‌دهد، جز کسی که من گیرنده و بالابرنده دست و بازوی او به سوی خویش هستم و اعلام­‌کننده این حقیقت درباره او هستم که «همانا هر کس که من مولای اویم، پس این علی مولای اوست» و او علی­‌بن­‌ابی­‌طالب برادر و وصی من است.»]🔹 ▫ اما لایه اول (فهم)، در دسترس عموم انسان­‌هاست و صحت و سلامت این دسترسی، مشروط به دو شرط اصلی است: با ادبیات قرآن کریم یعنی همان عربی مبین، آشنا باشند؛ و اگر نیستند، از ترجمه­‌های معتبر بهره بگیرند. در مواجهه با قرآن کریم، تدبری روشمند داشته باشند.[ در این صورت است که امکان تبعیت از محکمات قرآن کریم فراهم می­شود.] ▫ و اما لایه دوم (شرح)، در دسترس مطهرون یعنی همان معصومان است و بهره­‌مندی سایر انسان­ها از این معارف، تابعی از بیان آن ذوات مقدس است. توجه به دو نکته در این مقام ضروری است: ▫ شرح معانی و مقاصد قرآن کریم توسط معصومان، خود شامل مواردی مانند درک باطن، شرح سایر لایه­‌های معرفتی، توسعه معنایی، تشخیص مصادیق، تأویل، نسخ، تخصیص، تقیید و… است. ▫ با توجه به اهمیت معارف اهل­‌البیت: و بروز مسائل و ابهامات نو پدید و وجود احادیث مشکل و جریان نامیمون وضع حدیث و…، بهره­‌مندی از تبیین و تفسیر معصومانه قرآن، بر پایه تحصیل ملکه اجتهاد یا تقلید از مجتهدان جامع­‌ الشرایط ممکن است و راهی جز این دو نیست. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #فهم_قرآن #امکان_فهم 🔅🔅🔅 📈 «تدبر» و نفی تفسیر به رأی ▫ تفسیر به رأی قرآن، بدون تردید و بر­اساس قرآن و روایات، ممنوع؛ و با توجه به فتاوای مراجع تقلید، حرام است. ▫ مراد از تفسیر به رأی آن است که کسی در مقام تفسیر، بدون ضابطه و مطابق میل شخصی خود عمل کند. ▫ با توجه به توضیحات پیشین، دانستیم که موضوع تدبر، غیر از موضوع تفسیر است و صدق عنوان «تفسیر به رأی» بر مهارت «تدبر در قرآن کریم»، سالبه به انتفاء موضوع است. ▪ در این باره خوب است به بیانی از حضرت امام خمینی اشاره کنیم. ایشان فرموده­‌اند: «یکی از موانع بهره‌مندی از این صحیفه نورانی، اعتقاد به این است که جز آن­که مفسران نوشته یا فهمیده­‌اند، کسی را حق استفاده از قرآن شریف نیست و تفکر و تدبر در آیات شریفه را تفسیر به رأی تلقی کرده‌اند و به واسطه این رأی فاسد و عقیده باطل، فهم قرآن شریف را به واسطه جمیع فنون، ناممکن دانسته و آن را به کلی مهجور ساخته‌اند…»[ ر.ک: امام خمینی۱، آداب الصلوه (ترجمه سرّ الصلوه)، ص۱۹۹٫] ⏪ «تدبر» و نفی قرآن­‌بسندگی تقویت فرهنگ تدبر در قرآن کریم، به معنای ترویج قرآن­‌بسندگی نیست. ما بر این باوریم که: نه تنها بعضی از آیات صریح قرآن، بلکه بسیاری از نظام­‌واره‌­های سور قرآن، اثبات‌کننده ضرورت پیروی از انسان­‌های کامل و معصوم، یعنی همان اهل­ بیت عصمت و طهارت است. بدین معنی که بسیاری از سوره­‌های قرآن، در نظام ولایی به ولایت امری معصومان قابلیت اجرا دارد. باید قرآن را مبنا و اهل­ بیت عصمت و طهارت را مقتدای خود دانست و به ذیل هر دو رکن رکین اسلام متمسک بود و این تنها راه نجات و سعادت است. اکتفاء به قرآن و استغناء از سنت معصومان، نه تنها موجب سعادت نیست که مایه خسران ابدی است. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تدبر #قرآن #امکان_فهم 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom