📌اشکالات #کِندی به قرآن
🗓اسحاق بن حنین #کندی مردی نصرانی و مانند پدرش حنین بن اسحاق، از #فیلسوفان مشهور است. وی به موجب آشنایی به زبان یونانی و سریانی فلسفه یونان را به عربی ترجمه کرد. کندی، #فیلسوف نامی #عراق، در زمان خویش، دست به تألیف کتابی زد که به نظر خود #تناقضات #قرآن را در آن گرد آورده بود.
🗓او چون با #فلسفه و مسایل عقلی و افکار حکمای #یونان، سر و کار داشت، بر طبق معمول با حقایق آسمانی و موضوعات دینی، چندان میانه ای نداشت؛ و به موجب غروری که با خواندن فلسفه به او دست داده بود، به تعالیم #مذهبی، به دیده حقارت می نگریست. اسحاق کندی، آن چنان سرگرم کار کتاب (تناقضات قرآن) شده بود که به کلی از مردم کناره گرفته بود و پیوسته در منزل، با اهتمام زیاد به آن می پرداخت.
🗓روزی یکی از شاگران او در سامرا به حضور#امام_حسن_عسکری، (ع)، شرفیاب شد. حضرت به وی فرمود: در میان شما شاگردان اسحاق کندی، یک مردِ رشیدِ باشهامتی پیدا نمی شود که این مرد را از کاری که پیش گرفته، بازدارد؟ شاگرد مزبور گفت: ما چگونه در این خصوص به وی اعتراض کنیم یا در مباحث علمی دیگری که استادی چون او بدان پرداخته است ایراد بگیریم! او استاد بزرگ و نامداری است و ما توانایی گفتگو با او را نداریم.
🗓حضرت فرمود: اگر من چیزی به تو القا کنم می توانی به او برسانی و درست به وی بفهمانی؟ گفت: آری.
🗓فرمود: نزد #استادت برو و با وی الفت بگیر و تا می توانی در اظهار ارادت و اخلاص و خدمتگذاری نسبت به او کوتاهی نکن، تا جایی که کاملاً مورد نظر وی واقع شوی و او هم لطف و عنایت خاصّی نسبت به تو پیدا کند. وقتی کاملاً با هم اُنس گرفتید، به وی بگو: مسئله ای به نظرم رسیده است، می خواهم آن را از شما بپرسم.
🗓بگو: اگر یکی از پیروان #قرآن که با لحن آن آشنایی دارد، از شما سؤال کند، آیا امکان دارد کلامی که شما از #قرآن گرفته و نزد خود معنی کرده اید، گوینده آن، معنی دیگری از آن اراده کرده باشد؟ او خواهد گفت: آری، ممکن است و چنین چیزی از نظر عقل رواست. آن گاه به وی بگو: ای استاد، شاید خداوند آن قسمت از قرآن را که شما نزد خود معنی کرده اید، عکس آن را اراده نموده باشد، و آنچه شما پنداشتید ، معنی آیه و مقصود خداوند که گوینده آن است، نباشد.
🗓آن شاگرد از نزد حضرت رخصت خواست و به خانه استاد خود، اسحاق کندی رفت و بر طبق دستور #امام، با وی رفت و آمد زیاد نمود تا میان آنان اُنس کامل برقرار گردید. روزی از فرصت استفاده نمود و موضوع را به همان گونه که حضرت، تعلیم داده بود با وی در میان گذارد. همین که فیلسوف نامی، پرسش شاگرد را شنید، فکری کرد و گفت: بار دیگر سؤال خود را تکرار کن. شاگرد سؤال را تکرار نمود و استادِ فیلسوف، مدتی درباره آن اندیشید و دید از نظر لغت و عقل، چنین احتمالی هست. امکان دارد آنچه وی از فلان آیه قرآن فهمیده و پنداشته است که با آیه دیگر منافات دارد، منظور صاحبِ قرآن، غیر از آن باشد.
🗓سرانجام فیلسوف نامبرده، شاگرد دانشمند خود را مخاطب ساخت و این گفتگو میان آنها واقع شد. فیلسوف: تو را سوگند می دهم بگو این سؤال را چه کسی به تو آموخت؟ شاگرد: به دلم خطور کرد. فیلسوف: نه، چنین نیست. این گونه سخن، از مانند چون تویی سر نمی زند. تو هنوز به مرحله ای نرسیده ای که چنین مطلبی را درک کنی. راست بگو آن را از کجا آورده و از چه کسی شنیده ای؟
🗓شاگرد: این موضوع را حضرت امام حسن #عسکری، (ع)، به من آموخت و امر کرد آن را با شما در میان بگذارم. فیلسوف: اکنون حقیقت را اظهار داشتی، آری؛ این گونه سخن فقط از این خاندان صادر می شود. سپس فیلسوف بزرگِ عراق، آن چه درباره تناقضات قرآن نوشته و به نظر خود به کتاب آسمانی مسلمانان ایراد گرفته بود، همه را جمع کرد و در آتش افکند
📚[. مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 257.] . *
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom