#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت 1:نگاهی کلی به محتوای سوره لیل 🔅 نکته مهم : با تلاوت سوره از ثواب قرائت قرآن نیز بهره مند شویم. ✳ شأن نزول 🔹 مردى شاخه‌ی يكى از درختان خرمایش بالاى خانه فرد فقيرى قرار گرفته بود. صاحب نخل هرگاه برای چیدن خرما بالا می‌رفت، گاه چند دانه از آنها در خانه همسایه فقير مى‌افتاد و كودكانش آنها را برمى‌داشتند. آن مرد از نخل پایین می‌آمد و خرما را از دست کودکان مى‌گرفت و اگر خرما را در دهان يكى از آنها مى‌ديد انگشتش را در داخل دهان او مى كرد تا خرما را بيرون آورد. مرد فقير نزد پيامبر(ص) شكايت کرد و پیامبر(ص) با صاحب نخل دیدار كرد و به او پیشنهاد داد در ازای مالکیت این نخل، نخلى در بهشت برای او تضمین می‌کند؛ اما آن شخص نپذیرفت. یکی از اصحاب پيامبر(ص) به نام «ابوالدّحداح»، آن نخل را به چهل نخل از مالک آن خرید و در اختیار پیامبر گذاشت تا رسول خدا(ص) آن را به آن خانواده فقیر ببخشد. در اينجا سوره والليل نازل شد. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت 2:نگاهی کلی به محتوای سوره لیل 🔹 این سوره را «‌لیل‌» می‌نامند، چون خداوند در آغاز آن به شب، قسم خورده است 🔹 سوره لیل جزو سوره‌های مَکّی و در ترتیب نزول، نهمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، نود و دومین سوره است و در جزء ۳۰ قرآن جای دارد. 🔹 سوره لیل ۲۱ آیه، ۷۱ کلمه و ۳۱۶ حرف دارد. این سوره جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیات کوتاه) و از سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شود. 🔹 سوره لیل، نود و دومین سوره و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای دارد. 🔹 چون در آغازِ این سوره به لیل (شب) سوگند یاد شده، آن را «‌لیل‌» نامیده‌اند. 🔹 سوره لیل از دو گروه سخن می‌گوید: گروهی که پرهیزکارند و با بخشش مال، به دنبال خوشنودی خدا هستند و گروهی که تنگ‌نظرند و وعده بهشت را دروغ می‌دانند. 🔹 در روایات آمده است هر كس سوره لیل را بخواند، خداوند آنقدر به او می‌بخشد که راضی شود، و او را از سختی‌ها نجات می‌دهد و مسیر زندگی را برایش آسان می‌سازد. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت3:نگاهی کلی به محتوای سوره لیل ✅ این سوره احوال و سرنوشت دو گروه را بیان می‌کند. 🔹 نخست، گروه پرهیزکاران و تقواپیشگان؛ یعنی کسانی که در راه خدا انفاق می‌کنند و با بخششِ مال برای جلب خشنودی خدا، پاکدلی می‌یابند. قرآن به آنان وعده خشنودی خدا و رستگاری می‌دهد. 🔹 دوم، گروه شقاوت‌پیشه (سخت‌دل)؛ یعنی کسانی که خساست می‌ورزند و وعده بهشت را دروغ می‌پندارند. قرآن این افراد را به هلاکت تهدید می‌کند می‌گوید اینان مالشان را از روی دنیادوستی و تنگ‌نظری، از بخشش به دیگران دریغ می‌کنند؛ در حالی که این مال فریادرس آنان در روز جزا نخواهد بود. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت4:تفسیر آیات 1 تا 4 بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَىٰ ﴿١﴾ وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ ﴿٢﴾ وَمَا خَلَقَ الذَّكَرَ وَالْأُنثَىٰ ﴿٣﴾ إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّىٰ ﴿٤﴾ ۱ - سوگند خداوند، به شب، هنگام فراگیر شدن آن (و الّیل إذا یغشى) ۲ - پدیده شب و گسترش تاریکى آن بر موجودات، داراى عظمتى درخور (و الّیل إذا یغشى) ۳ - گستردگى تاریکى شب، از نعمت هاى خداوند براى انسان ها است. (و الّیل إذا یغشى) 🔹 تأثیر سوگند، زمانى است که مخاطب، مورد سوگند را محبوب خود بیابد. 4 - سوگند خداوند، به روز، هنگام درخشان شدن آن (و النهار إذا تجلّى) 5 - پدیده روز و تابناکى آن، داراى عظمتى درخور سوگند خداوند (و النهار إذا تجلّى) 6 - روشنى روز، از نعمت هاى خداوند است. (و النهار إذا تجلّى) 🔹 سوگند، نشانه آن است که آنچه به آن سوگند یاد شده است. براى مخاطب سودمند و مورد علاقه است. 7 - سوگند خداوند، به آفرینش جنس نر و ماده در مخلوقات (و ما خلق الذکر و الأُنثى) حرف «ما» مصدریه بوده و مفاد آیه شریفه، سوگند به خلقت «مذکر» و «مؤنث» است. این احتمال نیز وجود دارد که «ما» موصول باشد; ولى مصدریه بودن آن - که در نتیجه سوگند به مخلوقات خواهد بود; نه خالق - با سوگند به «لیل» و «نهار» تناسب بیشترى دارد. 8 - سوگند خداوند، به آفریننده جنس نر و ماده (و ما خلق الذکر و الأُنثى) 9 - سوگند خداوند به خویش (و ما خلق الذکر و الأُنثى) 10 - آفرینش مرد و زن و جنس نر و ماده در دیگر مخلوقات، کارى بزرگ و نشانه عظمت خداوند است. (و ما خلق الذکر و الأُنثى) 🔹 تعبیر «و ما خلق» - چه سوگند به خالق باشد و چه خلقت - بیانگر عظمت هر دو است; زیرا عظمت هر یک، حاکى از عظمت دیگرى است. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت5:تفسیر آیات 1 تا 4 بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَىٰ ﴿١﴾ وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ ﴿٢﴾ وَمَا خَلَقَ الذَّكَرَ وَالْأُنثَىٰ ﴿٣﴾ إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّىٰ ﴿٤﴾ 11 - انسان ها، در شیوه کار و تلاش و نتیجه آن، با یکدیگر متفاوت اند. (إنّ سعیکم لشتّى) 🔹 «شتّى» (جمع «شتیت») به معناى متفرق ها است. 🔹 «سعى» گرچه مفرد است; ولى به قرینه اضافه شدن به «کم»، در معناى جمع است. این آیه گرچه جواب قسم هاى پیش است; ولى جواب تفصیلى قسم، مطالبى است که در آیات بعد آمده است. مراد از تفاوت تلاش ها - به قرینه آیات بعد - تفاوت شیوه ها و پى آمدهاى عمل است. 12 - خداوند، در تأکید بر گوناگون بودن تلاش هاى انسان ها و شیوه ها و آثار آن، به شب و روز و به ذات خویش، سوگند یاد کرده است. (و الّیل ... إنّ سعیکم لشتّى) 13 - انسان به طبع خویش، داراى تلاش هایى متفاوت (سودمند و زیان بخش) و برخوردار از نیروى انتخاب است. (إنّ سعیکم لشتّى) 🔹 مفاد آیه شریفه ممکن است اختلاف تلاش برخى از انسان ها، با دسته اى دیگر باشد و نیز مى تواند نشانگر اختلاف تلاش هاى گوناگون هر انسان باشد. برداشت یاد شده، ناظر به دومین احتمال است. آیات بعد - که تلاش هاى خوب و بد را مشخص ساخته - در حقیقت بیانگر قدرت انتخاب و توصیه به برگزیدن تلاش هاى نیک است. 14 - ترک تلاش هاى نادرست و بسنده کردن به کوشش هاى سودمند، توصیه خداوند به تمام انسان ها است. (إنّ سعیکم لشتّى) 🔹 جواب قسم - که در حقیقت مجموع شیوه ها و آثارى است که براى تلاش هاى گوناگون بشر، در آیات بعد آمده است - در ضمن خود، دعوت کننده مردم به ترک تشتت در تلاش ها و ایجاد وحدت رویّه در کوشش هاى خویش و برگزیدن راهى است که به «یُسْرى» منتهى شود. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت5:تفسیر آیات 5 تا11 فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ «5» وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ «6» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌ «7» وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ «8» وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ «9» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌ «10» وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّى «11» «5» امّا آن كه انفاق كرد و پروا داشت «6» و پاداش نيك (روز جزا) را تصديق كرد.«7» به زودى ما او را براى پيمودن بهترين راه آماده خواهيم كرد. «8» ولى آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز پنداشت. «9» و پاداش نيك (روز جزا) را تكذيب نمود. «10» پس او را به پيمودن دشوارترين راه خواهيم انداخت. «11» و چون هلاك شد، دارايى‌اش براى او كارساز نخواهد بود. 🔅🔅🔅 🔹 شايد مراد از عطاى همراه با تقوا، اين باشد كه عطا با نيّت خالص و بدون منت، آن هم از مال حلال و در مسير خدا باشد كه تمام اين امور در كلمه تقوا جمع است. «أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌» 🔹 اگر خداوند براى برخى راه خير را باز مى‌كند، «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» و براى برخى راه شر را «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» به خاطر تفاوت تلاش خود انسان‌ها است. «إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى» 🔹 🔹 در خانه شخصى ثروتمند درختى بود كه كودكان همسايه هنگامى كه ميوه آن درخت به زمين مى‌ريخت، آن را برگرفته و مى‌خوردند ولى صاحب درخت، ميوه را از دهان اطفال مى‌گرفت. پدر اطفال مسئله را به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله گزارش داد. حضرت نزد صاحب خانه رفته و پيشنهاد كردند درخت را در برابر درختى در بهشت به من بفروش. آن مرد جواب رد به پيامبر داد و گفت: دنياى نقد را به آخرت نسيه نمى‌فروشم. پيامبر برگشت. يكى از ياران پرسيد: آيا اگر من آن درخت را بگيرم و با من نيز چنين معامله‌اى مى‌كنيد؟ حضرت فرمود: آرى. آن شخص توانست با بهايى چندين و چند برابر، درخت را خريدارى كند و در اختيار پيامبر گذارد. آن حضرت به نزد آن خانواده فقير آمده و درخت را به آنها بخشيد. در اين هنگام آيات اين سوره نازل شد. فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ ... 🔹 هر كس گام اول سخاوت را بر اساس ايمان به معاد و تقوا بردارد، خدا ظرفيّت و شرايط روحى او را براى كارها هموار مى‌كند و روح او را با كار خير مأنوس مى‌گرداند، تجربه و تعقل و كاردانى او را بالا مى‌برد، الهام و ابتكار به او مى‌دهد، پذيرش مردمى و اجتماعى او را زياد مى‌كند و راه‌هاى جديدى را براى كار خير پيش پاى او مى‌گذارد كه همه اينها مصداق‌ «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌» است. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪نگاشت6:تفسیر آیات 5 تا11 فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ «5» وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ «6» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌ «7» وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ «8» وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ «9» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌ «10» وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّى «11» «5» امّا آن كه انفاق كرد و پروا داشت «6» و پاداش نيك (روز جزا) را تصديق كرد.«7» به زودى ما او را براى پيمودن بهترين راه آماده خواهيم كرد. «8» ولى آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز پنداشت. «9» و پاداش نيك (روز جزا) را تكذيب نمود. «10» پس او را به پيمودن دشوارترين راه خواهيم انداخت. «11» و چون هلاك شد، دارايى‌اش براى او كارساز نخواهد بود. 🔅🔅🔅 🔹 نكته لطيف آن است كه قرآن مى‌فرمايد: او را براى آسان‌ترين راه آماده مى‌كنيم‌ «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» و نفرمود: كار را براى او آسان مى‌كنيم. «سنيسر له اليسرى» و فرق است ميان آنكه انسان روان باشد يا كارش روان باشد. انسان مى‌تواند با توكل و دعا و اتصال به قدرت بى نهايت آسان داراى چنان سكينه و سعه صدر شود كه هر كارى را به راحتى بپذيرد و انجام هر كار خير براى او آسان باشد. 🔹🔹 در تاريخ كربلا مى‌خوانيم كه همين كه زينب كبرى بدن قطعه قطعه امام حسين عليه السلام را ديد گفت: «ربنا تقبل منا هذا القليل» پروردگارا اين شهيد در نزد عظمت تو كوچك است او را بپذير! آرى ايمان و تقوا انسان را در برابر هر حادثه بيمه كرده و كار روان و آسان مى‌كند. «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» 🔹 مراد از كلمه «يسرى» و «عسرى» كه در قالب مؤنث آمده است، كارها يا راه‌هاى آسان و مشكل است. 🔹 آنچه مهم است، اصل بخشش است، نوع و مقدار آن در مرحله بعد است. عطا گاهى كم است، گاهى زياد، گاهى از مال است و گاهى از مقام و آبرو. 🔹 كلمه‌ى «حسنى» يا مصدر است مثل رُجعى‌ و يا مؤنث احسن است. 🔹 امام باقر عليه السلام در تفسير آيه‌ «فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» فرمودند: «لا يريد شيئا من الخير الا يسره الله له» چيزى را اراده نمى‌كند مگر آنكه خداوند انجام آن را براى او آسان مى‌كند. 🔹 و در تفسير آيه‌ «وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌» فرمودند: «لا يريد شيئا من الشر الا يسره الله له» درباره انجام دادن هيچ شرى تصميم نمى‌گيرد مگر آنكه خداوند انجام آن شر را براى او آسان كرده و مرتكب مى‌شود. 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom

#تفسیر_قرآن #چشمه_حکمت #تفسیر_سوره_لیل ▪️نگاشت7:تفسیر آیات 5 تا11 فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ «5» وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ «6» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌ «7» وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ «8» وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ «9» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌ «10» وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّى «11» «5» امّا آن كه انفاق كرد و پروا داشت «6» و پاداش نيك (روز جزا) را تصديق كرد.«7» به زودى ما او را براى پيمودن بهترين راه آماده خواهيم كرد. «8» ولى آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز پنداشت. «9» و پاداش نيك (روز جزا) را تكذيب نمود. «10» پس او را به پيمودن دشوارترين راه خواهيم انداخت. «11» و چون هلاك شد، دارايى‌اش براى او كارساز نخواهد بود. 🔅🔅🔅 ◽️نکته نگاشت تفسیری: ۱ - دسته اى از مردم، انفاقگر و اهل جود و تقوایند. (فأمّا من أعطى و اتّقى) 🔹 مراد از «إعطاء» - به قرینه مقابله با «بخل» (در آیات بعد) - انفاق مال و جود و کرم است. ۲ - سخاوت مندى، انفاق و تقواپیشگى، توصیه خداوند به تمام مردم (فأمّا من أعطى و اتّقى) 🔹ذکر پاداش نیک براى این گروه (در آیات بعد)، ترغیب مردم به اعطاى مال و تقوا است. ۳ - توأم بودن انفاق و تقوا با هم، شرط ارزش مندى آنها است. (من أعطى و اتّقى) ۴ - انفاق، پرهیز از ثروت اندوزى، تزکیه خواهى، سخاوت مندى و اخلاص، از نشانه هاى تقواپیشگى است. (أعطى و اتّقى) فعل «اتّقى» در مقابل فعل «استغنى» (در آیات بعد)، قرار گرفته و نقطه مقابل استغنا (ثروت اندوزى) را «تقوا» نامیده است. 🔅🔅🔅🔅🔅 5 - دسته اى از مردم، پاداش هاى موعود الهى را تصدیق کرده، براى رسیدن به آن تلاش مى کنند. (و صدّق بالحسنى) 🔹 مراد از «الحسنى» - به قرینه فعل هاى «صدّق» و «کذّب» - پاداش هاى نیکو و وعده به آنها است; بنابراین مراد از آن، «المثوبة الحسنى» یا «العِدَة الحسنى» و نظایر آن است. جمله «صدّق بالحسنى» بیان یکى از مصداق هاى «سعى» در آیات پیشین است; از این رو شامل تصدیق عملى نیز مى شود. 6- پاداش هاى موعود خداوند، نیکو و تصدیق آن بر همگان لازم است. (و صدّق بالحسنى) 🔹کلمه «حسنى» یا مصدر است (مانند «رجعى») و یا مؤنث «أحسن» است. در صورت اول معناى تفضیلى نخواهد داشت; بلکه با تأویل به مشتق، معناى «حَسَن» دارد. وصف «الحسنى» خود نشانگر مطلوب بودن تصدیق آن است و وعده به فرجام راحت (در آیه بعد) نیز بر سزاوار بودن تصدیق، تأکید کرده است. 7 - سخاوت مندى، انفاق و تقواپیشگى، نشانه پذیرش وعده هاى خداوند و باور داشتن پاداش هاى الهى است. (فأمّا من أعطى و اتّقى . و صدّق بالحسنى) 🔹عطف این آیه بر آیه قبل، عطف سبب بر مسبب و یا عکس آن است و در هر صورت، برداشت بالا استفاده مى شود. 8 - وجود زمینه بهره مندى از پاداش هاى نیکوى الهى، براى سخاوتمندان و تقواپیشگان (من أعطى و اتّقى . و صدّق بالحسنى) 🌿🌿🌿 ✅ قرآن هم راه است و نیز همراه ✳️همواره با قرآن باشیم 👇 👇👇 @rahighemakhtoom