💠 پل صراط
🔸 شیطان وقتی بخواهد یک عالم و یک روحانی را بفریبد او را با تکاثر مناسب با رشته اش می فریبد؛ می گوید من این مقدار شاگرد دارم، من این مقدار مأموم دارم، من این مقدار کتاب نوشته ام، من این مقدار درس گفته ام، من این مقدار مقلّد دارم، مقلدین من بیش از این هستند، کتاب هایی که من نوشتم بیش از کتاب هایی است که رقیب من نوشت، شاگردهایی که من تربیت کردم بیش از شاگردهایی است که او تربیت کرده است. هر چه که انسان را به غیر خدا مشغول کند «تکاثر به دنیا» است. یک رزمنده می گوید من چند بار رفتم جبهه، بیش از دیگران رفتم به جبهه، وقتی شیطان بخواهد بفریبد هر کسی را در رشتهٴ او می فریبد، این مقدار کار دقیق و این مقدار کار دشوار است که گفتند پل صراط از مو باریک تر و از شمشیر تیزتر است! تشخیص اش این مقدار سخت است!
🔸 یک رساله ای مرحوم محقق طوسی دارد به نام «آغاز و انجام»، این رساله در مبدا و معاد است که انسان از کجا آمد و به کجا می رود و در چه مسیری است؛ یک رساله ای است فارسی، کوتاه و بسیار علمی و عمیق و در عین حال قابل هضم؛ در آن جا وقتی توحید و معاد را تبیین می کند، به قیامت می رسد و صراط را معنا می کند، می گوید اینکه صراط از مو باریک تر است و از شمشیر تیزتر است، هم تشخیص دادن وظیفه این چنین است و هم رفتن در راه وظیفه این مقدار سخت است. انسان تا بفهمد وظیفه اش چیست، مثل اینکه کاری که از مو باریک تر و از شمشیر تیزتر است می گذراند، بعد از اینکه وظیفه را تشخیص داد بخواهد درست به آن وظیفه عمل کند و امتثال کند از راهی که از مو باریک تر و از شمشیر تیزتر است می خواهد عبور کند. این طور نیست که انسان بخواهد به سرّ عبادت برسد کاری آسان باشد، هم در تشخیص بسیار مشکلات هست و هم در پیمودن.
🔸 اگر خدای سبحان خواست یک روحانی را، یک عابد را، یک زاهد را، یک مولف را، یک محقق را، یک عالم و مرجع را بفریبد او را که با تکاثر زمین نمی فریبد، او نمی گوید من این مقدار زمین دارم یا این مقدار خانه دارم، هر کسی را شیطان با رشتهٴ خاص او می فریبد. گاهی به تعبیر مرحوم استاد علامهٴ طباطبایی (رضوان الله علیه) انسان عمری در تحت ولایت شیطان است و نمی داند، این است که هر روز باید حسابرسی کند! این صراط مستقیمی که می گوییم ﴿اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ﴾[1] از مو باریک تر و از شمشیر تیزتر است؛ هم تشخیصش سخت است هم پیمودنش دشوار، البته وقتی انسان تشخیص داد و پیمود دیگر از هر فرشته ای فرشته خوی تر می شود، همهٴ فرشتگان خدمتگزار اویند، همهٴ ملائکه در خدمت اویند، درهای بهشت را ملائکه باز می کنند و به استقبال او می آیند، می گویند ﴿سَلاَمٌ عَلَیكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ﴾[2] اینکه این همه ملائکه به استقبال مؤمنی این چنین می آیند رایگان نیست! آن همه فرشتگان که خدمتگزار انسانند رایگان نیست! این همه فرشتگان که روزه دار را دعا می کنند رایگان نیست! این همه فرشتگان که از زمین تا عرش نمازگزار را در برمی گیرند رایگان نیست! چون تشخیص وظیفه بسیار سخت است و انجام آن وظیفه تشخیص داده شده بسیار سخت است، البته اگر خالص باشد! این است که می گویند صراط از مو باریک تر و از شمشیر تیزتر است، وگرنه یک پلی باشد فلزی، چوبی، سنگ و گل و امثال ذالک که به آن صورت نیست. دین که صراط مستقیم است در قیامت به صورت پل در می آید، آن پل باطن همین دین است. آن پل قیامت که روزی دو طرفش جهنم است و زیرش جهنم و فقط روی آن انسان راحت است، این باطن همین دین است، سرّ همین دین است.
[1]. سوره الفاتحه، آیه6.
[2]. سوره زمر، آیه73.
#تکاثر
#امتحان
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سخنرانی ماه مبارک رمضان ـ جلسه 10
تاریخ: 1363
🆔 t.me/esratvtelegram
هدایت شده از شکوفه های بهشتی
💠 خطر تکاثر
🔹 سرّ اینكه گروهی گرفتار كفر و تكذیب می شوند چیست؟ می فرماید سرّ آن زرق و برق و لذت های دنیا است كه #لذت_های_دنیا در پنج مرحله خلاصه می شود و همه این مراحل خمسه هم لهو و غرور است. آیاتی كه مصدّر به ﴿اعْلَمُوا﴾ است ناظر به اهمیت و هشدار دادن به آن مطلب است. ﴿اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زینَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَینَكُمْ وَ تَكاثُرٌ فِی اْلأَمْوالِ وَ اْلأَوْلادِ﴾; فرمود دنیا پنج مرحله دارد: در مرحله كودكی و نوجوانی انسان گرفتار #لعب_و_لهو است، در دوران جوانی گرفتار #زینت است، در دوران كهولت دوران #فخر_فروشی است، در دوران پیری و سالمندی دوران #تكاثر است. ﴿أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ﴾ برای خردسالان كه به بازی سرگرم هستند.
🔹 از دوران خردسالی كه گذشتن از آن بازی ها فراغت پیدا می كنند, چیزهایی هم آنها را به خود سرگرم می كند. از دوران نوجوانی گذشته به مرحله جوانی كه رسیدند, به #زینت_ها می پردازند, به فكر بازی نیستند به فكر زینت, آراستن, لباس های خوب در بر كردن و همسر گرفتن هستند در این مرحله. از این مرحله كه گذشت, دوران #فخر_فروشی به مقام و جاه و منصَب و سمت است, وقتی بازنشست نشد, دوران اشتغال به كار است كه دوران كهولت اوست; بین چهل تا 55 و شصت. و از دوران كهولت كه گذشت به دوران پیری و شیخوخیت رسید, دیگر نه اهل لعب است, نه گرفتار لهو و كودكانه و نوجوانانه است, نه می تواند زینت كند خود را «و لن یصلح العطار ما أفسد الدهر»,[1] نه مقامی دارد که به او فخر كند, فقط به جمع مال و نوه و اولاد افتخار می كند, این قدر داشتم و این قدر دارم, این از بستگان ما است, این قدر نوه دارم, این قدر فرزند دارم, این قدر داماد دارم, این قدر قبیله دارم, این قدر عشیره دارم, تا بمیرد; از لَعِب شروع می شود تا #تكاثر؛ این تكاثر آن قدر است: ﴿أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ ٭ حَتّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ﴾.[2]
🔹 این آخرین خطر دامن گیر ابنای دنیا است كه فرمود: ﴿أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ حَتّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ﴾ به جای اینكه به دنبال #كوثر بروید, گرفتار تكاثر شدید; ما گفتیم معارف الهی كوثر است: ﴿یؤْتِی الْحِكْمَةَ مَنْ یشاءُ وَ مَنْ یؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِی خَیرًا كَثیرًا﴾[3] به دنبال معارف و علوم الهی و اسلامی بروید, اینها #كوثر است، كوثر را رها كردید, تكاثر شما را گرفت. این طور نیست كه اگر ما #نفس را آرام و مهار نكردیم, او ما را رها كند، اگر ما او را سرگرم و مهار نكردیم, او مهار می كند! ما اگر او را به تحصیل #كوثر وادار نكردیم، او ما را به تكاثر گرفتار می كند! اگر اهل مال است, او را به تكاثر مال و زمین و باغ گرفتار می كند؛ اگر طلبه است و معمم است, به تكاثر شركت كننده گان در بحث گرفتار می كند; این‌طور نیست كه او كسی را رها بكند, این‌طور نیست كه كسی از چنگ او نجات پیدا بكند. اگر امام جماعت است او را به تكاثر مأمومین گرفتار می‌كند و اگر نویسنده است به تكاثر خوانندگان كتاب گرفتار می كند. كم كسی است كه از گرفتاری تكاثر نجات پیدا كند. اینكه گفتند هر لحظه خود را مواظب باشید, این است.
🔹 آن كسی كه از آمدن و رفتن یك عده و پای وعظ او یا به پای بحث او یا به پشت سر او, خوشحال می شود، معلوم می شود او هنوز گرفتار تكاثر است; عمری در تحت #ولایت_شیطان است و خیال می كند تحت #ولایت_الهی است و دارد كارهای مثبت انجام می دهد. بدترین وضع برای ما است كه ما ندانیم در تحت ولایت چه كسی هستیم و خود را نسنجیم، اگر خود را سنجدیم معلوم می شود كه این كارهای ما «لله» است یا «للهویٰ».
[1] . بلاغات النساء، ص137.
[2] . سوره تکاثر, آیه1 و 2.
[3] . سوره بقره, آیه269.
#روز_سالمندان
#سنجش_ولایت
#کوثر
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه حدید
جلسه 14
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 بازی سالمندان
🔹 فرمود دنیا یا سرگرمی است یا بازی است؛ منتها این بازی دوران كودكی و نوجوانی و اوایل جوانی معلوم است که بازی است، دوران میانسالی و دوران كهنسالی معلوم نیست كه بازی است، ولی حقیقتاً بازی است؛ آن تفاخر بازی است آن تكاثر بازی است آن #كوثر است كه خیر و رحمت است نه #تكاثر! فرمود: ﴿وَمَا هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ﴾.[1]
🔹 فان قلت كه در سوره «حدید» غیر از این دو مرحله, سه مرحله دیگر هم آمده كه زینت و تفاخر و تكاثر است، قلتُ كه آنها هم #بازی_سالمندان است! یك سالمند وقتی بخواهد بازی كند می گوید این قدر اعتبار دارم، این قدر موجودی دارم، این قدر قبیله دارم، این قدر عشیره دارم! بازی یك انسان هشتاد ساله با بازی انسان پنجاه ساله با بازی انسان چهل ساله فرق می كند، بازی ها فرق می كند. بنابراین این چنین نیست كه آن مراحل پنج‌گانه سوره «حدید» مباین و منافی با این دو مرحله سوره مباركه «عنكبوت» باشد.
[1] . سوره عنکبوت, آيه64.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه عنکبوت جلسه 20
تاریخ: 1391/10/10
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 بازی سالمندان
🔹 فرمود دنیا یا سرگرمی است یا بازی است؛ منتها این بازی دوران كودكی و نوجوانی و اوایل جوانی معلوم است که بازی است، دوران میانسالی و دوران كهنسالی معلوم نیست كه بازی است، ولی حقیقتاً بازی است؛ آن تفاخر بازی است آن تكاثر بازی است آن #كوثر است كه خیر و رحمت است نه #تكاثر! فرمود: ﴿وَمَا هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ﴾.[1]
🔹 فان قلت كه در سوره «حدید» غیر از این دو مرحله, سه مرحله دیگر هم آمده كه زینت و تفاخر و تكاثر است، قلتُ كه آنها هم #بازی_سالمندان است! یك سالمند وقتی بخواهد بازی كند می گوید این قدر اعتبار دارم، این قدر موجودی دارم، این قدر قبیله دارم، این قدر عشیره دارم! بازی یك انسان هشتاد ساله با بازی انسان پنجاه ساله با بازی انسان چهل ساله فرق می كند، بازی ها فرق می كند. بنابراین این چنین نیست كه آن مراحل پنج‌گانه سوره «حدید» مباین و منافی با این دو مرحله سوره مباركه «عنكبوت» باشد.
[1] . سوره عنکبوت, آيه64.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه عنکبوت جلسه 20
تاریخ: 1391/10/10
🆔 @a_javadiamoli_esra