✅رجال شیخ طوسی
✔️استاد سیدجواد شبیری
🔸 کتاب رجال شیخ از فهرست ایشان قوی تر است و در مقایسه با رجال نجاشی نمیتوان گفت رجال نجاشی اقوی است.
📚درس رجال جلسه13
#رجال
#شیخ_طوسی
#نجاشی
@rahjoo_213
✅هر چند کتابهایشان مورد اعتماد است...
✔️ شیخ طوسی در مقدمه کتاب الفهرست مینویسد:
🔸هنگام ذکر هر یک از نویسندگان و صاحبان اصول، ناچار از آن هستم که آنچه درباره او از «تعدیل و تجریح» گفته شده را اشاره کنم و اینکه آیا میشود بر روایتش اعتماد کرد یا نه و اعتقادش را آشکار کنم که آیا موافق حق است یا مخالف آن ، چرا که بسیاری از نویسندگان از اصحاب ما و صاحبان اصول به مذاهب فاسده گرویدهاند؛ هر چند کتابهایشان مورد اعتماد است.
▪️فإذا ذكرتُ كلَّ واحد من المصنفين وأصحاب الأصول فلابدّ من أن أُشير إلى ما قيل فيه من التعديل والتجريح، وهل يعوّل على روايته أو لا، وأبين عن اعتقاده وهل هو موافق للحق أو هو مخالف له، لأن كثيراً من مصنفي أصحابنا وأصحاب الأصول ينتحلون المذاهب الفاسدة، وإن كانت كتبهم معتمدة.
📚 الفهرست ج1 ص32
♦️استاد سید محمدجواد شبیری:
🔸(این کلام شیخ طوسی)نشان می دهد که طائفه به روایات عده ای از اصحاب فاسد المذهب عمل می کردند. البته از این عبارت استفاده نمی شود که عمل اصحاب شرایطی داشته است یا نه؛ اما ثابت می کند که اصحاب فی الجمله به روایات غیر امامی عمل می کرده اند. شیخ طوسی در فهرست مکرر در مورد بعضی از روات غیر امامی ذکر کرده است که «کتابه معتمد»، «اصله معتمد» و ...
🔹از اين عبارت و عبارات ديگر شيخ طوسى بر مىآيد كه وى در صورتى كتاب افراد فاسد المذهب را در فهرست مىآورد كه كتاب قابل اعتبارى باشد.
#رجال
#شیخ_طوسی
@rahjoo_213
✅ به روایات غیر امامی عمل می شده...
✔️استاد سید محمدجواد شبیری:
🔸بعضی کلام شیخ طوسی (در مقدمه کتاب الفهرست) را با کلام شیخ صدوق در فقیه معارض قرار داده اند. شیخ صدوق در چند جای فقیه عباراتی دارد که ممکن است از آن برداشت شود که به روایات غیر امامی عمل نمی شود.
🔅مانند: «و لا أفتي بما ينفرد السكوني بروايته» و «و بهذه الأخبار أفتي و لا أفتي بالخبر الذي أوجب عليه القضاء لأنه رواية سماعة بن مهران و كان واقفيا»
🔹اما این معارضه مشکل است؛ زیرا مرحوم شیخ صدوق در موارد بسیار زیادی ( بیش از 130 مورد) در فقیه از سکونی نقل کرده است که بسیاری از این موارد ( حدود 70 یا 80 مورد) متفردات سکونی است و اطمینان داریم که همهی این موارد به قرائن خارجی نبوده است.
🔸به نظر می رسد شیخ صدوق با توجه به عبارت آغازین فقیه که می فرماید: به روایاتی که در این کتاب می آورم، فتوا می دهم و آن ها را حجت بین خود و خدایم می دانم، در مواردی که به روایت سکونی یا سماعه فتوا نداده است، به دلیل معارضهی آن ها با روایات امامی فتوا نداده است. یعنی از مجموع رفتار شیخ صدوق نسبت به سماعه و سکونی به دست می آید که در جایی که روایت سماعه و سکونی با روایت امامیه معارض است به روایت سماعه و سکونی عمل نکرده است؛ ما ینفرد به مربوط به جایی است که روایت امامی با آن معارض است.
👈در نتیجه رفتار شیخ صدوق موید کلام شیخ طوسی است که به روایات غیر امامی عمل می شده است، به شرطی که مخالف روایت امامی نباشد.
🔹مجموع کلمات شیخ طوسی در عده و فهرست و کلمات شیخ صدوق در فقیه و نحوهی برخورد او با روایات غیر امامی و نقل فراوان روایات سکونی و سماعه، اقتضا می کند که بگوییم طائفه به روایات غیر امامی در صورت عدم معارضهی روایات امامی ( و فتوای امامیه) عمل می کرده اند.
#رجال
#شیخ_طوسی
#شیخ_صدوق
@rahjoo_213