✅ دویست هزار مُحدِث در قم ✍ مرحوم مجلسی اول (ره): 🔸در كتابى ديدم كه در زمان على بن بابويه در قم دويست هزار محدث بودند و ظاهرا وجهش اين بوده است كه عوام و خواص همه عمل به حديث مى كردند و احاديث را حفظ مى نمودند. 📚 لوامع صاحبقرانی، ۱/۵۶۷ #محدثین #احادیث #ابن_بابویه @rahjoo_213

🎙 آیت الله شبیری زنجانی حفظه الله: 🔸 شیخ انصاری در "رجال" تخصصی نداشت و در حد یک مبتدی هم نبود، من کتاب رجال او را بخط خودش دیده‌ام. بخلاف مجلسی اول و شیخ طوسی که خبره فن بودند. اما شیخ انصاری در فقه و اصول جزء برترین‌هاست. #رجال #محدثین #لوامع_صاحبقرانی #شیخ_انصاری #مجلسی_اول @rahjoo_213

✅بسیاری از بحث های رایج اصول لفّاظی است! 🔸حدس مى‌زنم آقاى آسیدابوالحسن اصفهانی از نظر فهم روایت بر آقاى نائینى مقدم باشد. خود آسید ابوالحسن هم همین عقیده را داشته است. آقاى حاج فقیهى به تناسب قضیه‏‌اى از آسید ابوالحسن نقل مى‏کرد که ایشان مى‏گفته: «اجتهاد، مذاقِ امام فهمى است.» ایشان در این جهت خودش را مقدّم مى ‏دانسته و به نظر من هم مقدّم بوده است. 🔹آسید محمود شاهرودى شاگرد نائینى بود و به آسیدابوالحسن اتّصال نداشت. از آقاى آسید محمد شاهرودى، فرزند آسید محمود شاهرودى، پرسیدم: پدر شما راجع به آسید ابوالحسن و آقاى نائینى چه مى‏ گفت؟ او گفت: پدرم مى ‏گفت: از نظر قواعد آقاى نائینى مقدم است و از نظر فهم روایات، آقاى آسیدابوالحسن. 🔸آسید ابوالحسن اجتهاد را «مذاق امام‏ فهمى» مى‌دانست و در فهم روایات، ذهن عرفى مستقیمى داشت و از این جهت بر آقاى نائینى مقدّم بود. ♦️بسیاری از بحث‌های رایج، لفاظی است و از فطریات اولیه یا متّخذ از روایات نیست. 👈ملاک در فقاهت، توجه به فطریات و فهم درست روایات است و آسید ابوالحسن در این جهت مقدّم بود. 📚 کتاب جرعه‌ای از دریا، ج 2، ص 485 #زوائد #عرف #اصول_فقه #شبیری_زنجانی @rahjoo_213

✅بهترین راه برای شناخت راویان(1) 🔻علامه مجلسي ذیل حدیث «اعرفوا منازل الناس علی قدر روایتهم عنا» می نگارد: 🔸شناخت راویان احادیث از طرق روایاتی که نقل کرده اند، دقیق تر و بهتر از مراجعه به کتب ارباب رجال است. ▪️و هذا طريق إلى معرفة الرجال غير ما ذكره أرباب الرجال، و هو أقوى و أنفع في هذا الباب فإن بعض الرواة نرى أخبارهم مضبوطة ليس فيها تشويش كزرارة و محمد بن مسلم و أضرابهما و بعضهم ليسوا كذلك كعمار الساباطي، و كذا نرى بعض الأصحاب أخبارهم خالية عن التقية كعلي بن جعفر، و بعضهم أكثرها محمولة على التقية كالسكوني و أضرابه، و كذا نرى بعض الأصحاب رووا مطالب عالية و مسائل غامضة و أسرار كثيرة كهشام بن الحكم و مفضل بن عمر، و لم نر في أخبار غيرهم ذلك، و بعضهم رووا أخبارا كثيرة، و ذلك يدل على شدة اعتنائهم بأمور الدين، و بعضهم ليسوا كذلك و كل ذلك من مرجحات الرواة و يظهر الجميع بالتتبع التام فيها. 📚مرآه العقول، ج1، ص171 #رجال #مجامع_حدیثی #علامه_مجلسی @rahjoo_213

✅ در هیچ نقلی از كتب كهن كلمه «مسلمة» نقل نشده 🔸زمانی روایت معروفِ «طلب العلم فریضة علی كل مسلم و مسلمة» را كه از حضرت امام صادق علیه‌السلام نقل شده، بررسی می‌كردم. نكته جالب درباره این روایت این است كه در هیچ نقلی از كتب كهن كلمه "مسلمة" نقل نشده. تنها در مقدمه "مجمع البیان" از طریق حضرت امام رضا علیه‌السلام و نیز در مقدمه كتاب "معالم" با واژه "مسلمة" نقل شده است. 🔹حدیث مذكور در كتب روایی معتبر قدیمی مثل "كافی، محاسن و بصائر الدرجات" بدون این واژه نقل شده است. در "امالی شیخ" نیز همین حدیث نقل شده و آنجا نیز "مسلمة" وجود ندارد. مراجعه به نسخ امالی برای تحقیق این مطلب نیز نافع است. 🔸شهید مطهری می‌خواستند شمول حكم برای نسوان را با الغای خصوصیت یا تنقیح مناط درست كنند؛ در حالی كه كلمه" مسلم" اگر با "مسلمة" مقترن نشود، به معنای فرد مسلمان است، نه مرد مسلمان، و در نتیجه مرد و زن هر دو را شامل می‌شود و نیازی هم به الغاء خصوصیت یا تنقیح مناط و افزودن واژه "مسلمة" نیست. 📚 جرعه‌ای ازدریا، ج ۴ ص ٣٦٢ #احادیث #مسلمه #شبیری_زنجانی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(1) ✔️استاد سید محمد رضا سیستانی: 🔹 فانه انما یتم البیان المذکور لو احتمل فی جمیع توثیقات و تضعیفات الرجالیین لمن تقدمهم ان تکون مستنده الی نقل کابر عن کابر، ولکن مقتضی الشواهد و القرائن _التی لا تخفی علی الممارسین_ ان جمله وافره منها تبتنی علی الحدس و اعمال النظر و الاجتهاد و لا سبیل الی التمییز بین القسمین فی الغالب، فلیتامل.( قبسات، ج1، ص12) 🔸انه (ابن الغضائری) یعتمد فی معظم تضعیفاته علی ما یظهر له من روایات الاشخاص، فهی تبتنی علی الحدس و الاجتهاد لا علی نقل کابر عن کابر، کما هو الحال فی تضعیفات النجاشی و الشیخ و اضرابهما.(قبسات، ج2، ص93) #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(2) ✔️استاد سیدجواد شبیری زنجانی: 🔸بسیاری از تضعیفاتی که ائمه رجال ما و سنی‌ها در مورد روات دارند و اصلاً تضعیفات به معنای عام آن در رجال، بر مبنای متن‌شناسی است. یعنی متن روایت‌های یک نفر را می‌خواندند و اگر آن متن را با دیدگاه‌های خود ناتمام می‌دیدند، او را تضعیف می‌کردند. ما به همین علت تضعیفات را مطلقاً حجت نمی‌دانیم. کتاب‌های جرح و تعدیل اهل تسنن را ببینید. می‌گوید روایت‌هایش را جست‌وجو کردم فلم اجد فیه حدیثاً منکراً ... 🔹در متن‌شناسی علایق افراد خیلی مؤثر است. مرحوم امام علایق عرفانی داشتند. در مورد قسم دوم دعای عرفه منسوب به امام حسین علیه السلام تعبیر ایشان این است که اصلاً چانه غیر معصوم توان این عبارات را ندارد، اما مرحوم مجلسی در بحار از بعضی از محدثان نقل کرده است که معلوم است مال معصوم نیست. تمایلات افراد در این که چه طور روایت را صادر بدانیم یا ندانیم خیلی اثر دارد. 📚خارج فقه، 97/08/29 #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی #متن_شناسی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(3) ✔️استاد محمد سند: 🔸أعظم منبع الجرح والتعديل مضمون ما يرويه الراوي .....فقول الجارح من الرجاليين وطعنه العقائدي لا يقبل إلّابعد معرفة مشربه في المسائل الاعتقاديّة. 🔹ومن ذلك يتبيّن أنّ‌ الجرح من قول الرجالي مهما كان مقدّماً في علم الرجال كالنجاشي من دون معرفة مبانيه في المعارف وفي جملة من الأبواب الفقهيّة لا يمكن الركون إلى قوله، لأنّ‌ في أغلب الموارد يكون حكم الرجالي على وفق مبانيه وقناعاته وآرائه في المعارف... 🔸فعمدة ما يستند إليه الرجاليون في جرح الراوي وتعديله هو مضامين ما يرويه لا ظاهر السلوك العملي الأخلاقي. 📚الإجتهاد و التقلید في علم الرجال، ص265 #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی #متن_شناسی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(4) ♦️مرحوم مجلسی اول به سبب اجتهادی بودن دیدگاه عالمان رجالی، اعتماد به قول آنان را مادامی که سبب جرح را بیان نکرده، صحیح نمی داند. 🔸و العجب من النجاشي أنه مع معرفة هذه الأجلاء و روايتهم عنه (جعفر بن محمد بن مالک)كيف سمع قول جاهل مجهول فيه، و الظاهر أن الجميع نشأ من قول ابن الغضائري كما صرح به النجاشي حيث (قال كان ضعيفا في الحديث، قال أحمد بن الحسين: كان يضع الحديث وضعا) فانظر أنه متى يجوز نسبة الوضع إلى أحد لرواية الأعاجيب و الحال أنه لم يروها فقط، بل رواها جماعة من الثقات‏... 🔹و لما رأيناهم يضعفون بعض الأصحاب لبعض الأشياء و المعجزات كثيرا لا نجزم بقولهم بمجرد ما لم يذكروا سبب القدح كما ذكره جماعة من لزوم ذكر سبب الجرح في الجارح فإن للناس فيه مذاهب مختلفة و آراء متشتتة. 📚روضه المتقین، ج14، ص339 #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی #متن_شناسی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(5) ✔️آیت الله مددی: 🔸مرحوم استاد(آیت الله خویی)کلمات نجاشی را حمل بر شهادت، و اصل در شهادت را هم حسی گرفته اند. 🔹ما گفتیم که هر دو اصل، محل اشکال است. ما کرار عرض کرده ایم که عده ای از عبارات نجاشی نشان می دهد که نظرات او حدسی است. اینکه گاهی می گوید : «لم نجد فی کتبه ما یدل علی ذلک» یعنی دارد با حدس پیش می رود. 🔸بله چون این حدس، از خریط فن است قابل اعتناء است ولی خود من به این حرفها تعبد پیدا نمی کنم. 📚خارج فقه؛ 1395/10/11 #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی #متن_شناسی @rahjoo_213

✅معظم توثیقات و تضعیفات رجالیون حدسی و اجتهادی است(6) ✔️محمد بن حسن بن زین الدین عاملی فرزند صاحب معالم و نوه شهید ثانی: 🔸إنّ النجاشي وغيره من المتقدّمين الذين لم يعاصروا الرواة، توثيقهم - أيضاً - بالاجتهاد، كما يقتضيه الاعتبار. 📚استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار 29:3 #رجال #مجامع_حدیثی #حدسی_اجتهادی #متن_شناسی @rahjoo_213

✅مبانی حجیت قول رجالی(1) 🔸قول رجاليان از چه جهت حجيت دارد؟ در اين باره هفت ديدگاه وجود دارد: 1️⃣من جهة الشّهادة: محقق حلی، صاحب معالم و مدارک، محقق اردبیلی 2️⃣من جهة خبر الثقة الظنّي: خویی، سبحانی، 3️⃣من جهة الخبرويّة: نوری همدانی 4️⃣من جهة الفتوي: 5️⃣من جهة الظنّ على الانسداد: محقق قمی، ملا علی کنی 6️⃣من جهة الإجماع والتسالم: محقق غروي صاحب الفصول، فاضل خاقاني 7️⃣من جهة العلم والاطمئنان: شبیری زنجانی، سند، محمدرضا سیستانی #رجال #مبانی #زوائد @rahjoo_213