📸 #عکسنوشت 🔰 معنویت در نظام قضائی اسلام 🔻در شریان های نظام قضایی اسلام معنویتی سریان دارد که در #نظام های_قضایی دیگر نمی توان سراغ گرفت. 🔻 اینکه یک #قاضی بداند که وظیفه و کارنوشت شرعی اوست که به قصد قربت الهی به برپایی عدل و داد و رفع نزاع ها و استیفای حقوق ستمدیدگان بپردازد سراسر فرآیند قضا را سرشار از معنویت می نماید. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 نصب قاضی مفضول با وجود قاضی فاضل و افضل 🔻 حتی اگر بپذیریم که با وجود افضل گماردن مفضول و فاضل در جایگاه قضا روا نیست ولی گاه اقتضائات آفاقی و پیرامونی ما را بدان وا می دارد چرا که امروزه بسندگی کردن به افضل و خودداری از گماردن فاضل و مفضول در #جایگاه_قضا نیاز جامعه را بر نمی آورد و ناچار باید از ایشان نیز بهره برد. از آنجا که این امری عقلایی است در سنجش با رجوع ما به طبیب در می یابیم که با وجود طبیب افضل، اطباء فاضل و مفضول نیز شرعاً حق ورود به امر طبابت دارند و رجوع بیماران به ایشان نیز شرعاً و عقلاً رواست. 🔻 شاید کسی خرده بگیرد که چه فرقی هست میان #مفتی و قاضی که در مفتی واجب است به افضل و اعلم روی بیاوریم ولی در #قاضی می توان به مفضول رجوع کرد در پاسخ می توان گفت که ضرورت، ولی امر را بر آن وا می دارد که در کنار افضل مفضول را نیز بر امر قضا بگمارد و به او نیز ولایت قضایی را واسپاری نماید چرا که امروزه اگر جز این باشد نیاز جامعه ی اسلامی به قضا برآورده نمی شود و این نیازی است که در باب تقلید نیست چرا که همه مومنین می توانند از یک #فقیه که #اعلم است تقلید کنند ولی همه آنها نمی توانند برای قضا به یک قاضی که افضل است رجوع کنند. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تحاکم به قاضی کافر در حال اضطرار 🔻 اگر انسان در #دارالکفر ناچار شد برای ستاندن حق خویش اقامه دعوی و #تحاکم کند می تواند از سر ناچاری به قاضی کافر نیز روی آورد؟ 🔻در دارالکفر که همه ی عناصر داوری اعم از قاضی، بازرس، بازپرس، شاهد و وکیل کافر اند یا در مجامع جهانی که برای ستاندن حق ملی یک ملت ناچار باید به دادگاه های بین المالکی رجوع کرد چگونه می توان اسلام را در #قاضی شرط کرد؟ 🔻روشن است که شرط اسلام برای چنین مواردی نیست بلکه ناظر به دعاوی داخلی در دارالسلام است. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 مقام قضا امانتی الهی است که نمی توان آن را به کافر سپرد 🔻 خداوند متعال فرمان می دهد که به ستمگران اعتماد نکنید و مراجعه به #قاضی کافر که از مصادیق ستمگر است که به خود و خداوند ستم می کند در امور قضایی و ستاندن حق خویش اعتماد به او در امور خطیری مانند حفظ جان و مال و حقوق است. همچنین خداوند متعال فرمان می دهد که امانات را به اهل آنها بسپارید و روشن است که ارجمندترین و مهمترین امانات الهی #شؤون_حکومی و ولایی هستند و نمی توان آنها را به غیر مسلمان سپرد و رجوع دادخواه به قاضی کافر سپردن امانت الهی ولایت قضایی به دست نا اهل است. 🔻 در روایات ائمه اطهار علیهم السلام نه تنها نصب فرد فاقد شرایط و صلاحیت را در #جایگاه_قضا منع نموده اند بلکه طرفین نزاع را از تحاکم به چنین قضاتی بازداشته اند گرچه آن حاکم جور یا قاضی به سود شیعه رای بدهد چرا که حکم طاغوت نافذ نیست و رجوع به او تقویت طاغوت است. و به دلیل فحوی و قیاس اولوی هنگامی که رجوع به حاکم و قاضی مسلمانی که فاقد شرایط است روا نیست رجوع به حاکم کافر نیز روا نیست و از اساس میان کفر و ظلم و فسق ملازمه است. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 سلامت و توانِ کافیِ جسمی در قاضی 🔻 #قاضی باید بتواند طرفین دعوا را ببیند و دادخواه را از خوانده بازشناسد و مدارک را دیده و سخنان هر دو طرف دعوا و همچنین سخنان گواهان را بشنود و از ایشان پرس و جو کند وگرنه انگارش و تصور درستی از #نزاع طرفین دعوی نخواهد داشت. 🔻 همچنین کسی که با کار اندک خسته می شود و تاب نشست های بلند دادگاه و توان انجام کارنوشت های سنگین #قضایی را ندارد نباید این منصب را عهده دار شود و نباید او را در این منصب گمارد. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 سنجش طولی و عرضی صفات قاضی در تعادل و تراجیح 🔻 گذشته از سنجش و ترجیح میان دو صفت مختلف که در عرض هم اند مانند افقه بودن یک #قاضی و تیزهوشی دیگری، می توان مراتب مختلف طولی یک صفت را نیز با هم سنجید و یکی را برگزید؛ مانند هنگامی که یک نفر باهوش و دیگری باهوش تر است و بهتر است که شخص باهوش تر را در #منصب_قضا بگماریم. 🔻 بسیاری از صفات قاضی گذشته از اینکه از سوی #شرع پشتیبانی می شوند عقل نیز پذیرای آنهاست و خودایستا و مستقل می تواند بر لزوم و بایستگی آنها حکم کند. روشن است که اگر در یک سمت تعارض میان صفات قضات، صفات ذاتیه باشند باید آنها را بر دیگر صفات ترجیح داد چرا که این صفات ذاتی اند و شخص را می سازند و دیگر صفات سازنده ی شخصیت قاضی هستند. 🔻 از سوی دیگر صفات وجودی بر #صفات_کمالی برتری و رجحان دارند. همچنین صفاتی که با از میان رفتن آنها صفات دیگر نیز از بین می روند بر غیر آنها مقدم هستند و صفات وجودی تر بر صفات کمالی پیشی می گیرند. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 برکناری قاضی منصوب از سوی ولی امر 🔻 شأن قضا اصالتا از #شؤون_ولی_امر است و او این شأن را برای مدتی به غیر واگذار نموده است و در اصل قاضی اوست و برگماردگان و منصوبین او به نیابت و وکالت از او به قضا می پردازند و هرگاه اراده کند می تواند وکیل را از این سمت براندازد و این وکالت را باطل کند و اگر جز این باشد ما ولایت ولی امر را به حدودی خودساخته تحدید و مرزبسته نموده ایم. اینکه بگوییم ولی امر #حق_نصب و گماردن قضات بر جایگاه قضا را داراست ولی حق برکناری ایشان را ندارد کاستن از دایره ی شؤون ولی امر است. 🔻 گماردن و برکناری قضات از سوی #قاضی_القضاة و رییس قوه ی قضاییه پذیرفته است چرا که او به نیابت از ولی امر حق چنین تصرفاتی را دارد ولی قضات دیگر چنین رواداشت و ولایتی را از سوی ولی امر ندارند. افزون بر اینکه نصب و برکناری قضات هم تراز از سوی یکدیگر مایه ی غرض ورزی های شخصی و اختلال نظام قضایی کشور می شود. همچنین کسی می تواند قاضی منصوب را برکنار کند که او را بر #جایگاه_قضا نشانده و در این منصب گمارده باشد. 🔻 فساد یک قاضی بر قاضی دیگر آشکار شود و یا فردی به عنوان خواهان و شاکی دادخواست و شکایت خویش از یک #قاضی را به نزد قاضی دیگر ببرد در این صورت بر اساس قوانین و ضوابط چه بسا یک قاضی هم تراز چنین شأن و اختیاری را از سوی ولی امر پیدا کند که میان آنها داوری کرده و چه بسا قاضی همتراز خود را برکنار نماید. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir

📸 #عکسنوشت 🔰 تفاوت قاضی منصوب و ماذون 🔻 می توان در جدایی و تفاوت قاضی منصوب و #قاضی_ماذون گفت که قاضی منصوب شرعاً به وجوب عینی یا کفایی موظف به پذیرش منصب قضاست چرا که شرایط و مواصفات بایسته ی #قاضی در او جمع اند و با نیاز جامعه به امر قضا بر او واجب است که تصدی جایگاه قضا را بپذیرد و این نیاز جامعه را مرتفع نماید ولی قاضی ماذون از آنجا که فاقد شرایط قضاست و تنها از سوی ولی امر معصوم یا ولی امر عادل یعنی ولی فقیه به مصلحتی اذن قضا یافته است تصدی این جایگاه بر او واجب نیست. 🔻 قاضی مأذون مانند #قاضی_منصوب برگمارده ی ولی امر و دارای ولایت قضایی است و گرچه همه ی شرایط و صفات بایسته و لازم برای قضا را ندارد ولی به مصلحتی از سوی ولی امر اذن قضا یافته است. قاضی مأذون اگر مجتهد است باید به رأی خود و اگر مجتهد نیست باید به رای #ولی_امر داوری کند ولی قاضی تحکیم هماره به رأی خود داوری می کند گرچه خاستگاه رای او ادله ی فقهی نباشد و تنها کارکرد #رفع_نزاع و رضامندی طرفین نزاع باشد. 💢 بریده ای از درس خارج #فقه_القضاء آیت الله علی اکبر رشاد 🆔 @Rashad_ir