دعای اول #صحیفهسجادیه :
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الْأَوَّلِ بِلا أَوَّلٍ كَانَ قَبْلَهُ
وَ الْآخِرِ بِلا آخِرٍ يَكُونُ بَعْدَهُ
(1)شکر خداى اوّلای كه قبل از او اوّلى نبوده
و خدای آخرى كه بعد از او آخرى نباشد :)
اَلَّذِي قَصُرَتْ عَنْ رُؤْيَتِهِ أَبْصَارُ النَّاظِرِينَ
وَ عَجَزَتْ عَنْ نَعْتِهِ أَوْهَامُ الْوَاصِفِينَ
(2)همان كه چشمهاى بينندگان از ديدنش قاصر
و پندار وصفكنندگان از وصفش عاجز است
اِبْتَدَعَ بِقُدْرَتِهِ الْخَلْقَ اِبْتِدَاعاً
وَ اِخْتَرَعَهُمْ عَلَى مَشِيَّتِهِ اِخْتِرَاعاً
(3)با قدرت خودش آفريدگان را بىهيچ نمونهاى آفريد
و آن ها را به خواست خودش
از هيچ، به وجود آورد :)
ثُمَّ سَلَكَ بِهِمْ طَرِيقَ إِرَادَتِهِ
وَ بَعَثَهُمْ فِي سَبِيلِ مَحَبَّتِهِ
لاَ يَمْلِكُونَ تَأْخِيراً عَمَّا قَدَّمَهُمْ إِلَيْهِ
وَ لاَ يَسْتَطِيعُونَ تَقَدُّماً إِلَى مَا أَخَّرَهُمْ عَنْهُ
(4)سپس آنها را در راهى كه مىخواست روان ساخت
و در راه محبتش برانگيخت..
آنها توانايى عقب انداختنِ
آنچه را که خدا بسویشان جلو انداخته ندارند
و نمىتوانند جلو اندازند آنچه را كه آنها را
از آن عقب انداخته است :)
وَ جَعَلَ لِكُلِّ رُوحٍ مِنْهُمْ قُوتاً مَعْلُوماً مَقْسُوماً مِنْ رِزْقِهِ،
لاَ يَنْقُصُ مَنْ زَادَهُ نَاقِصٌ
وَ لاَ يَزِيدُ مَنْ نَقَصَ مِنْهُمْ زَائِدٌ
(5)و براى هر جاندارى از طرف ايشان،
قوتِ معلومِ قسمتشدهاى از رزقش قرار داد.
کاهندهای نمیتواند از كسى كه خدا به او فراوانى داده بکاهد
و افزایندهای نمیتواند به كسانى كه خدا از آنها كاسته، بیفزاید :)
ثُمَّ ضَرَبَ لَهُ فِي الْحَيَاةِ أَجَلاً مَوْقُوتاً
وَ نَصَبَ لَهُ أَمَداً مَحْدُوداً
يَتَخَطَّى إِلَيْهِ بِأَيَّامِ عُمُرِهِ
وَ يَرْهَقُهُ بِأَعْوَامِ دَهْرِهِ
حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَقْصَى أَثَرِهِ
وَ اِسْتَوْعَبَ حِسَابَ عُمُرِهِ
قَبَضَهُ إِلَى مَا نَدَبَهُ إِلَيْهِ مِنْ مَوْفُورِ ثَوَابِهِ
أَوْ مَحْذُورِ عِقَابِهِ
﴿ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسٰاؤُا بِمٰا عَمِلُوا
وَ يَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى ﴾
(6)سپس براى آفريدهاش در زندگى،
سرآمدى خاص معيّن نمود
و برايش زمانى محدود قرار داد
كه با روزهاى زندگىاش بسوى آن گام بردارد
و با سالهاى روزگارش به آن نزديك مىشود.
زمانى كه به پايان عمرش رسد
و حساب زندگىاش را بستاند،
او را گرفته و به سوى آنچه فراخوانده بود،
از پاداش فراوان يا كيفر ترسناك خود روانه سازد.
تا كسانى را كه بد كردهاند،
به سبب آنچه كه به جا آوردهاند، سزا دهد
و آنان را كه به سبب نیکویی احسن اعمال را به جا آوردند، جزا دهد.. :)
عَدْلاً مِنْهُ
تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُهُ
وَ تَظاَهَرَتْ آلاَؤُهُ
﴿ لاٰ يُسْئَلُ عَمّٰا يَفْعَلُ وَ هُمْ يُسْئَلُونَ ﴾.
(7)و اين از عدل اوست.
نامهايش مقدّس و نعمتهايش آشكار و پىدرپىاند..
از آنچه انجام مىدهد، بازخواست نمیشود
درحالیکه آفريدگانش مورد سوال قرار میگیرند :)
وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبَادِهِ مَعْرِفَةَ
حَمْدِهِ عَلَى مَا أَبْلاَهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتَابِعَةِ،
وَ أَسْبَغَ عَلَيْهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظَاهِرَةِ،
لَتَصَرَّفُوا فِي مِنَنِهِ فَلَمْ يَحْمَدُوهُ،
و تَوَسَّعُوا فِي رِزْقِهِ فَلَمْ يَشْكُرُوهُ
(8)و سپاس خدایى را كه اگر
بندگانش را بازمیداشت از شناختن حمدش
بر بخششهاى پىدرپىای كه به ايشان داده است،
آن ها نعمتهایی را كه خدا برایشان تمام كرده
صرف مىنمودند و حمد او را نمیگفتند
و از رزقی كه داده، فراوان استفاده مىبردند
و شكرش را به جا نمىآوردند
وَ لَوْ كَانُوا كَذَلِكَ
لَخَرَجُوا مِنْ حُدُودِ الْإِنْسَانِيَّةِ
إِلَى حَدِّ الْبَهِيمِيَّةِ
فَكَانُوا كَمَا وَصَفَ فِي مُحْكَمِ كِتَابِهِ:
﴿ إِنْ هُمْ إِلاّٰ كَالْأَنْعٰامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلاً ﴾
(9)و اگر چنين باشند،
از مرزهاى انسانيّت خارج شده
و به مرز حيوانيّت رو آوردهاند..
و اینطور میشوند که خدا در كتاب محكم خود وصف كرده:
«آنها جز مانند چهارپايان نيستند
بلكه آنان گمراهترند.»
وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا عَرَّفَنَا مِنْ نَفْسِهِ
وَ أَلْهَمَنَا مِنْ شُكْرِهِ
وَ فَتَحَ لَنَا مِنْ أَبْوَابِ الْعِلْمِ بِرُبُوبِيَّتِهِ
وَ دَلَّنَا عَلَيْهِ مِنَ الْإِخْلاَصِ لَهُ فِي تَوْحِيدِهِ
وَ جَنَّبَنَا مِنَ الْإِلْحَادِ وَ الشَّكِّ فِي أَمْرِهِ
(10)و شکر خدا كه خودش را به ما شناساند
و شكرش را به ما الهام نمود
و درهايى از علم به ربوبیتش را بر ما گشود
و ما را به اخلاص در توحیدش راهنمايى کرد
و از كجروى و شك در امر خود دور ساخت..
دعای سوم #صحیفهسجادیه :
اَللَّهُمَّ وَ حَمَلَةُ عَرْشِكَ اَلَّذِينَ لاٰ يَفْتُرُونَ مِنْ تَسْبِيحِكَ
وَ لاٰ يَسْأَمُونَ مِنْ تَقْدِيسِكَ
وَ لاٰ يَسْتَحْسِرُونَ مِنْ عِبَادَتِكَ
وَ لاَ يُؤْثِرُونَ اَلتَّقْصِيرَ عَلَى اَلْجِدِّ فِي أَمْرِكَ
وَ لاَ يَغْفُلُونَ عَنِ اَلْوَلَهِ إِلَيْكَ
خدایا !
حاملان عرشت، آن بزرگوارانی که از تسبیح گفتن برای تو سست و بیحال نمیشوند
و از منزه و پاک دانستنت به ستوه نمیآیند
و از بندگیات خسته و وامانده نمیگردند
و کوتاهی در عمل را بر کوشش در اجرای دستورت ترجیح نمیدهند و از شیفتگی و سرگشتگی نسبت به تو، غفلت نمیورزند.
وَ إِسْرَافِيلُ صَاحِبُ اَلصُّورِ
اَلشَّاخِصُ اَلَّذِي يَنْتَظِرُ مِنْكَ اَلْإِذْنَ
وَ حُلُولَ اَلْأَمْرِ
فَيُنَبِّهُ بِالنَّفْخَةِ صَرْعَى رَهَائِنِ اَلْقُبُورِ
و اسرافیل که صاحب شیپور است؛
آن بلند مرتبهای که چشم به راه اجازه و فرود آمدن دستور از جانب توست؛
که با رسیدن فرمانت با یک بار دمیدن در شیپور،
افتادگان در زندان گور را، از خواب مرگ بیدار کند.
وَ مِيكَائِيلُ ذُو اَلْجَاهِ عِنْدَكَ ، وَ اَلْمَكَانِ اَلرَّفِيعِ مِنْ طَاعَتِكَ .
(3)و میکائیل که نزد تو، صاحب مقام و مرتبه است و به دلیل طاعتت دارای درجهای بلند است.
وَ جِبْرِيلُ اَلْأَمِينُ عَلَى وَحْيِكَ
اَلْمُطَاعُ فِي أَهْلِ سَمَاوَاتِكَ
اَلْمَكِينُ لَدَيْكَ
اَلْمُقَرَّبُ عِنْدَكَ
(4)و جبرئیل که امین بر وحی توست و در میان اهل آسمانهایت مورد اطاعت است؛ فرشتهای که در پیشگاهت ارجمند و نزد حضرتت مقرّب است.
وَ اَلرُّوحُ اَلَّذِي هُوَ عَلَى مَلَائِكَةِ اَلْحُجُبِ .
(5)و #روح، همان كه بر فرشتگان حجابها، مامورش قرار داده ای.
وَ اَلرُّوحُ اَلَّذِي هُوَ مِنْ أَمْرِكَ ، فَصَلِّ عَلَيْهِمْ ، وَ عَلَى اَلْمَلاَئِكَةِ اَلَّذِينَ مِنْ دُونِهِمْ : مِنْ سُكَّانِ سَمَاوَاتِكَ ، وَ أَهْلِ اَلْأَمَانَةِ عَلَى رِسَالاَتِكَ
(6) و #روح، كه از عالم امر تو مىباشد
پس بر آنها درود فرست،و نيز بر فرشتگانى كه از آنان پايينترند،در آسمانهايت ساكنند و در رساندن پيامهايت امانتدارند.
وَ اَلَّذِينَ لاَ تَدْخُلُهُمْ سَأْمَةٌ مِنْ دُءُوبٍ،
وَ لاَ إِعْيَاءٌ مِنْ لُغُوبٍ وَ لاَ فُتُورٌ
وَ لاَ تَشْغَلُهُمْ عَنْ تَسْبِيحِكَ اَلشَّهَوَاتُ
وَ لاَ يَقْطَعُهُمْ عَنْ تَعْظِيمِكَ سَهْوُ اَلْغَفَلاَتِ
(7)و همانها كه از كوشش دائمى دلتنگ نمىشوند،
و از خستگى زياد، وامانده و سست نمىگردند،
و خواهشهاى نفسانى، آنها را از تسبيح تو باز نمىدارد،
و فراموشى غفلتها، آنها را از تعظيم تو جدا نمىسازد
اَلْخُشَّعُ اَلْأَبْصَارِ فَلاَ يَرُومُونَ اَلنَّظَرَ إِلَيْكَ
اَلنَّوَاكِسُ اَلْأَذْقَانِ،
اَلَّذِينَ قَدْ طَالَتْ رَغْبَتُهُمْ فِيمَا لَدَيْكَ،
اَلْمُسْتَهْتَرُونَ بِذِكْرِ آلاَئِكَ،
وَ اَلْمُتَوَاضِعُونَ دُونَ عَظَمَتِكَ وَ جَلاَلِ كِبْرِيَائِكَ
(8)آنان كه ديدگان را به زير افكنده اند بنابراین، نظر کردن به جمال و جلال حضرتت را درخواست نمیکنند؛
از حقارت و خواری، در برابر عظمتت سر به زیر افتادهاند؛
شوقشان به آنچه نزد توست، طولانی است؛ به یاد نعمتهایت شیفتهاند؛
و در برابر عظمت و بزرگی کبریاییات فروتناند.
وَ اَلَّذِينَ يَقُولُونَ إِذَا نَظَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ
تَزْفِرُ عَلَى أَهْلِ مَعْصِيَتِكَ:
سُبْحَانَكَ مَا عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِكَ .
(9)و همانهايى كه چون به دوزخ مىنگرند كه بر گنهكاران شعله مىكشد، گويند: منزّهى تو، ما آنگونه كه شايستۀ پرستش تو بود، تو را عبادت نکردیم..
فَصَلِّ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى اَلرَّوْحَانِيِّينَ مِنْ مَلاَئِكَتِكَ،
وَ أَهْلِ اَلزُّلْفَةِ عِنْدَكَ،
وَ حُمَّالِ اَلْغَيْبِ إِلَى رُسُلِكَ،
وَ اَلْمُؤْتَمَنِينَ عَلَى وَحْيِكَ
(10)پس درود فرست بر ايشان و بر روحانيّان از فرشتگانت و آنها كه نزدت مقرّبند،و آنها كه رسانندگان اخبار نهانى بر رسولانت مىباشند و بر وحى تو امانت دارند