eitaa logo
روایت فتح (شهید آوینی)
15.9هزار دنبال‌کننده
1.2هزار عکس
634 ویدیو
2 فایل
🔷 تنها آرزوی شهید آوینی که محقق شد: «ای شقایق‌های آتش گرفته، دل خونین ما شقایقی است که داغ شهادت شما را بر خود دارد. آیا آن روز نیز خواهد رسید که بلبلی دیگر در وصف ما سرود شهادت بسراید؟» ♦️ادمین، مدیر و مالک کانال، تبلیغات نداریم. @shahadatyashahadat
مشاهده در ایتا
دانلود
🔷 ۲۶ خرداد (۱۳۹۴) سالروز تشییع تاریخی ۱۷۵ غواص شهید و دست بسته عملیات کربلای چهار گرامی باد. تصاویری زیبا از آن روز ♦️شهید آوینی: «عجب از ما واماندگان زمین گیر که در جستجوی شهدا به قبرستان ها می آییم. این خود دلیلی است بر آنکه از حقیقت عالم هیچ نمی دانیم. مرده آن است که نصیبی از حیات طیبه شهدا ندارد و اگر چنین است از ما مرده تر کیست؟» 🔸منبع: «سایت شهید آوینی، درد دل شهید آوینی بر سر مزار شهید بهروز فلاحت پور خطاب به آقای سید مرتضی مصطفوی» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۶ خرداد سالروز تشییع تاریخی ۱۷۵ غواص شهید و دست بسته عملیات کربلای چهار گرامی باد. ♦️خیلی ها اصلاً به جبهه نیامدند! بعضی‌ ها هم آمدند اما به گردان های رزمی نرفتند. عده ای به گردان های رزمی آمدند اما تیربارچی نمی شدند، تیربارچی می شدند اما آرپیجی زن نمی شدند، اگر آرپی جی زن هم می‌شدند، حتی با اجبار هم که بود تخریب چی نمی شدند! 🔸شجاع ها تخریب چی می‌شدند اما بعضاً نیروی اطلاعات و عملیات نمی شدن تا نخوان تو دل شب اونم تک و تنها به خط دشمن بزنن! جالب تر اینکه همان هایی که به اطلاعات عملیات می‌آمدند غواص نمی شدند چون باید از انسان به ماهی تبدیل می شدند، در زمستان با آب سردی که فک را قفل می کرد دست و پنجه نرم می کردند، با صلوات از کنار کوسه های درنده اروند وحشی عبور می کردند و با رسیدن به تله های انفجاری و سیم های خاردار درون آب سلام به ارباب می گفتند و به کاروان عاشورا می پیوستند و سنگ قبرشان هم تا همیشه سطح رودخانه باشد! 🔸این تازه اول ماجرا بود، خیلی از کسانی هم که داوطلب غواصی می شدند نهایتاً نمی توانستند غواص شوند! از هر هزار داوطلب که می آمد، بعضی ها جسمشان همراهی نمی کرد، بعضی ها در شنا کردن استعدادی نداشتند، بعضی ها سخت مریض می‌شدند و ماه ها در بیمارستان بستری بودند، بعضی ها کلیه های خود را از دست می‌دادند و بعضی ها ناامید می شدند و بر می گشتند و نهایتاً از آنها در حدود ۳۰ غواص ساخته می شد (یکی مرد جنگی به از صد هزار). 🔸نهایتاً سربازان اسلام در ساعت ۲۱ شبِ سوم دی ماه ۱۳۶۵ به دل اروند زدند و با سختی غیر قابل توصیف خود را به جزایر ابوالخصیب، ام البابی، ام الرصاص، ماهی و بلجانبه عراق رساندند اما در ساعت ۱ بامداد روز چهارم دی ماه به دلیل آتش سنگین دشمن دستور عقب نشینی صادر شد. 🔸همان غواص هایی که به سختی خود را به جزایر عراق رسانده بودند غالباً زخمی شده و یا مهمات تمام کرده بودند. آنها همچون ماهی هایی که بیرون از آب در حال جان دادن باشند، با بدنی زخمی و در حالی که از آب سرد بیرون آمده و بدنشان فلج و بی جان بود در حاشیه جزایر افتاده بودند و بعثی ها غالب آنها را به گمان اینکه مجوس (آتش پرست) هستند تیر خلاص می زدند. 🔸سالم ها و کسانی که دست و پای آنها شکسته بود و اندکی بیشتر رمق داشتند را به اسارت بردند. دست زخمی ها را از جلو و دست سالم ها را از پشت بستنند، سوار بر کامیون کردند به محلی دیگر بردند و از بالای کامیون و در حالی که دست و پای آنها شکسته بود بر زمین پرتشان کرده و شادمانی و هلهله کردند. 🔸بدون آب و غذا آنها را رها کردند و هر کس که از خستگی، بی خوابی، درد زخم ها و شکستگی ها و کم خونی حتی برای چند لحظه هم به خواب می رفت یا بی هوش می شد را مرده محسوب و به پشت یک کامیون بزرگ می انداختند. بچه های مشهد و اصفهان تعریف می کنند که در این سه روز خیلی ها نتوانستند جلوی خواب و بی هوشی خود را بگیرند و فوراً به پشت کامیون انداخته شدند و ما نزدیک ۳ روز بود که به هر سختی که می توانستیم جلو خواب خود را گرفتیم تا ما را به پشت کامیون منتقل نکنند (ادامه مطلب در دو پاراگراف بعد). 🔸شهید محمد رضایی از نیروهای اطلاعات عملیات مشهد بود که هویت او در همان روزهای اول اسارت توسط یک اسیر قدیمی و خودفروخته دیگر به نام «م.ر» و به وعده تعلقِ غذای بیشتر به او لو رفت. او را به قلاب پنکه سقفی آویزان کردند، مدتی بعد در آب جوش انداختند، با یک کابل فشار قوی بالای ۵۰۰ ضربه بر کمرش زدند، بدن نیمه جان و لخت شده این سرباز جبهه حق را بر روی شیشه خرد شده انداختند و سپس بر زخم هایش نمک ریختند و یک بعثی شمر صفت به اسم عدنان یک صابون را به دهن او گذاشت و با پوتین محکم بر روی آن کوبید و صابون در گلوی مبارکش گیر کرد و شهید شد. دست و پای خیلی از زخمی ها را با اره بریدند، با فندک رگ های آن را سوزاندند و... 🔸به عقب برگردیم. آن زخمی ها و رزمنده های سالم به خواب رفته ای که پشت کامیون قرار داده بودند را در مکانی آن طرف تر و در منطقه ابوفلوس جزیره ابوالخصیب برده و درحالی که یا حسین و یا زهرا می گفتند زنده به گور کردند. لبیک یا زینب 🔸سرانجام ۲۹ سال بعد ۱۷۵ تن از غواصان عزیز گردان یاسین از عملیات کربلای ۴ با هم تصمیم گرفتند که در سال ۱۳۹۴ با دستانی بسته به میهن بازگردند تا دستِ مسئولان ما برای خدمت به مردم آن هم نه زیر شکنجه بعثی‌ها و حالتی که بخواهند بر روی شیشه غلط بزنند، بلکه زیر کولرهای گازی و صندلی های گرم و نرم و با حقوق های خوب و مکفی باز باشد. به یُمنِ ذکر «یازهرا»یشان شد باز معبرها که سالک بی‎خبر نبوَد زِ راه و رسم منزل‎ها به گوش موج‎ها خوانند غواصان شبِ حمله کجا دانند حال ما سبک‎باران ساحل‎ها شب حمله گذشت و بعد بیست و نه سال امروز چنین با دستِ بسته، سر برآوردند از گِل‎ها (بشرا صاحبی) 👇 @ravayatefathavini
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷 حتی کسانی هم که قصد رأی دادن ندارند باید این کلیپ ملی زیبا که مربوط به ۲۶ خرداد سال ۱۳۹۴ و تشییع ۱۷۵ غواص دست بسته است را ببینند. ♦️از ثانیه ۵۰ به بعد عاشورا برپا می شود. این تابوت های گذاشته شده بر تریلی ها در سال ۱۳۹۴، همان جوانان سوار بر اتوبوس در سال های دفاع مقدس هستند که در تصویر می بینیم! لبیک یا زینب 🔸با ذکر یک صلوات و با دیدن این کلیپ خود را به بهشت ببریم. 👇 @ravayatefathavini
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷 لحظات اولیه رونمایی سردار باقرزاده از پیکر یکی از غواصان دست بسته جبهه مقاومت در عملیات کربلای چهار که در ۲۶ خرداد سال ۱۳۹۴ در تهران تشییع شد. ♦️شهید آوینی: «پندار ما این است که ما مانده ایم و شهدا رفته اند اما حقیقت آن است که زمان ما را با خود برده است و شهدا مانده اند.» 🔸منبع: کتاب «شهری در آسمان» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۹ ذی الحجه سالروز شهادت سفیر سیاسی و فرهنگی جبهه مقاومت، حضرت مسلم بن عقیل گرامی باد. ♦️شهید آوینی: «‌‌عافیت‌طلبان می گویند كه اگر شما نمی آمدید صدام با مردم حلبچه اینچنین نمی كرد، و گوش ما با این سخن ناآشنا نیست. ما خونخواهان مسلم بن عقیل هستیم و او نیز از ابن زیاد همین سخن را شنیده بود. ابن‌زیاد گفته بود شما آرامش را در هم ریخته‌اید و در میان مردم تفرقه افكنده‌اید. و اكنون نیز حكام جور همان را مي‌گویند. ♦️آری، اگر ما سر در گریبان غفلت فرو بریم و به كنج عزلت بخزیم، آرامشی آن‌سان كه ابن‌زیاد می خواهد بر جهان حاكم خواهد شد. اما این آرامش، سكوت ر‌عبی است كه از ترس گرگ در رمه افتاده است و انسان گوسفندی نیست كه اگر آب و علف داشته باشد، دیگر هیچ نخواهد. ما مدافعین مظلومان سراسر تاریخ هستیم و نباید هم كه ارباب ظلم دست از ما بر دارند. گلستان عدالت در باطن آتشی است كه نمرود برافروخته است.» 🔸منبع: کتاب «گنجینه آسمانی» 👇 @ravayatefathavini
🔷 و سلام بر او که خود را قربانی کرد تا ما قربانی نشویم... ♦️شهید آوینی: «دعای فتح مکه، نشانه‌ پیوندی است که بین ما و تاریخ صدر اسلام وجود دارد. اگر این پیوند حفظ شود ما نیز هسته‌ نخستین تمدنی خواهیم شد که همه‌ جهان را تسخیر کرده و زمینه‌ ظهور دولت جهانی عدل را فراهم خواهد آورد.» 🔸منبع: کتاب «گنجینه آسمانی» 👇 @ravayatefathavini
🔷 دست نوشته شهید حججی در روز عرفه: «خدایا معرفتم ده تا حسینی شوم و حسینی قربانی ات. خدایا شهیدم کن.» ♦️شهید آوینی: «در عالم رازی هست كه جز به بهای خون فاش نمی‌شود!» 🔸منبع: کتاب «آینه‌ جادو، جلد دوم»، مقاله: «نامه‌ای به دوست زمان جنگ» 👇 @ravayatefathavini
🔷 روز عرفه، سالروز شهادت شهید مدافع حرم مرتضی عطایی (ابوعلی) از مشهد گرامی باد. ♦️خادم حرم امام رضا (ع) و برادر دینی شهید سید مصطفی صدرزاده بود و همانند او با هویت افغانستانی به سوریه رفت. 🔸مصطفی از کودکی آرزوی شهادت در روز «تاسوعا» را داشت و سرانجام در تاسوعای سال ۱۳۹۴ و در حالی که روز قبل از آن بیان نمود که: «ایشاالله تاسوعا پیش عباسم» به کاروان عاشورا پیوست. 🔸اگر در سایت آپارات «قول شهید صدرزاده» را سرچ کنید فیلمش را می بینید. هر دوی آنها به هم قول می دهند که هر کدام زودتر شهید شد از امام حسین (ع) نامه شهادت دیگری را بگیرد. مرتضی به مصطفی می گوید تو زودتر از من می پری و چنین شد! 🔸بالاخره روز عرفه می رسد. چند روز قبل از آن مرتضی خواب دیده که مصطفی سیبی را به دو نیم تقسیم و در حالی که خندان است یکی از آن نیمه ها را به او می دهد و می گوید: «ابوعلی جان این هم سهمیه شما!» 🔸«وَيَستَبشِرونَ بِالَّذينَ لَم يَلحَقوا بِهِم مِن خَلفِهِم _ شهدا به کسانی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند از جانب خود بشارت می دهند.» مرتضی هم فهمید که به زودی به آرزویش می‌رسد. خواب را برای یکی از نیروها تعریف می‌کند و آن نیرو نیز آن را برای فرمانده تعریف می‌کند. 🔸شهادت مرتضی را با توجه به بشارت مصطفی قطعی دانستند. در روز «عرفه» عملیات شروع شد اما او را به خط مقدم نبردند تا مانع شهادتش شوند! ظهر شد و خبر شهید شدن نیروها را از پشت بیسیم شنید. به خط مقدم می‌رود و لحظاتی بعد خبر می آید: «بسم رب الشهدا و صدیقین. مرتضی عطایی به خیل عظیم شهدای مدافع حرم پیوست.» 👇 @ravayatefathavini
🔷 قربانیان راه حق، شهیدان حاج احمد متوسلیان و حاج همت در مراسم معنوی حج در دل این کاخ های شیشه ای همچو همت کو شهادت پیشه ای؟ ما اسیر بورس بازی گشته ایم مَسخِ دنیایِ مجازی گشته ایم! ما شبی در وادی تَن گُم شدیم مَحو و ماتِ فتنه گندم شدیم. 👇 @ravayatefathavini
🔷 قربانی جبهه مقاومت، شهید حاج عماد مغنیه، فرمانده شاخه نظامی حزب الله لبنان 👇 @ravayatefathavini
🔷 قربانی راه حقیقت، شهید سید مرتضی آوینی در سفر مکه 🔸راهش را ادامه خواهیم داد. 👇 @ravayatefathavini
🔷 تصویری از اولین و آخرین حضور مقام معظم رهبری در مراسم معنوی حج در سال ۱۳۵۸ 🔹جالب اینکه حضور ایشان در مقابل خانه خدا با حضور انقلابیون در مقابل خانه شیطان در تهران (سفارت آمریکا) و تصرف آن همزمان شد و خبر این اقدام انقلابیون در آن لحظه به ایشان و جناب هاشمی رفسنجانی داده شد. 🔹رهبر معظم انقلاب: «تا به ياد دارم از سال های دور جوانی هرگز دل خود را از آتش اين اشتياق رها نيافته‌ام. هيچ رئيس كاروانی از ترس ساواک شاه، نمی توانست و جرأت نمی كرد نام مرا در فهرست حاجی های خود، چه رسد به عنوان روحانی كاروان بگذارد. 🔹بله، حتی در آن دوران سخت هم دلم از اميد زيارت كعبه و بوسه زدن بر جای پای پيامبر (ص) در مكه و مدينه خالی نمانده بود و اين اميد، اگرچه با حج ده روزه‌ سال ۵۸ كه به فضل شهيد محلاتی قسمتم شد برآورده گشت، اما آتش آن شوق سوزنده‌تر و مشتعل‌تر شد. 🔹در سال های رياست جمهوری چشم اميد به پس از آن دوران دوخته بودم اما امروز...؟ شور و اشتياقی بی سكون و اميدی تقريبا فرو مرده تنها تسلی به خواندن اینگونه سفرنامه‌ها يا شنيدن آنها است كه خود بازافزاينده‌ شوق نيز هست.» 🔸منبع: کتاب «سفر قبله» 👇 @ravayatefathavini
sardar.fake93.mp3
8.32M
🔷 امروز همه باید نفس اماره و همه تعلقات پست را قربانی کنیم. 🔸روایتگری بسیار اثرگذار از حاج حسین یکتا در خصوص قربانیان راه خدا 👇 @ravayatefathavini
🔷 ساعت: ۲۰ اولین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری، موضوع: مسائل اقتصادی ♦️امام خمینی(ره): «و من از باب وظیفه به مردم و فرزندان پرشور انقلابی ام می گویم که مبادا بدون در نظر گرفتن محذورات سیاسی و شرایط بسیار پیچیده و حساس کشور به طرح سؤال ها و اشکالاتی رو آورید که بازگو کردن و تحلیل واقعی قضایا توسط مسئولین دلسوز نظام باعث کشف اسرار مملکت شده و برای نظام مسأله آفرین گردد و نه تنها گره ای را باز نکند که بر مشکلات نیز بیفزاید.» 🔸منبع: کتاب: «صحیفه نور، جلد ۲۱، صفحه ۳۷» 👇 @ravayatefathavini
🔷 شهید آوینی: «حضور رزم‌آوران سپاه بدر كه خود غالباً اهل عراق هستند نشان‌دهنده‌ این حقیقت است كه این جنگ بر خلاف تبلیغات دشمن مبنایی مكتبی دارد و آنچه ما را بر یک محور اجتماع بخشیده است اعتقادات دینی ماست نه گرایش‌های شرک آمیزی چون قومیت و ملیت و غیره، اگرچه حُبِّ وطن نیز در حقیقت از ایمان است! 🔹یكی اهل كربلاست و دیگری اهل بغداد و وطن نیز هنگامی وطن است كه از سیطره‌ ارباب جور بیرون باشد، وگرنه باید از آن هجرت كرد و با آنان كه گرایش‌های قومی و ملی را محملِ كفر و شرک قرار داده‌اند مبارزه كرد.» 🔸منبع: کتاب «گنجینه آسمانی» 👇 @ravayatefathavini
🔷 شهید آوینی: «نسیم عشق دل دریایی ما را نیز به تلاطم كشانده است و امواج اشتیاق ما نشان از حیات دارد. سكون صفت مرداب است و حركت، نشانه‌ حیات. این كدام نسیم است و از كدام جنت قدس وزیدن گرفته؟ هرچه هست، طوفان نزدیک است. إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا» 🔸منبع: کتاب «گنجینه آسمانی» 👇 @ravayatefathavini
🔷 سید مرتضی مصطفوی: «من از آقا مرتضی پرسیدم که شما چطوری می نویسید که هر کسی به نوشته هایتان و نوع نوشتن شما حسودی می کند؟ یک نگاهی به من کرد و خندید و پرسید: تو چقدر گریه می کنی؟ من تعجب کردم از اینکه چرا این سوال را از من پرسیدند! 🔹بعد گفتند: من خیلی گریه می کنم و موقعی که من مطلبی را می نویسم فقط قلم را روی کاغذ می گذارم و واسطه نوشتن می شوم. بعد گفتند که من در موقع نوشتن خیلی گریه می کنم به حدی که گاهی از خدا می پرسم این همه اشک را چگونه در وجود من گذاشتید!» 🔸منبع: «سایت شهید آوینی، صحبت های شهید آوینی خطاب به آقای سید مرتضی مصطفوی» 👇 @ravayatefathavini
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔷 برشی از صحبت های عرفانی شهید آوینی در مستند «شهری در آسمان» با عنوان «باد زمان» 🔸این صحبت ها ادامه آن نریشن معروف است که می‌گوید: «پندار ما این است که ما مانده ایم و شهدا رفته اند اما حقیقت آن است که زمان ما را با خود برده است و شهدا مانده اند.» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت روشنفکر اثرگذار اسلامی، دکتر شریعتی گرامی باد. ♦️رهبر معظم انقلاب: «در آغاز همه معتقد بودند که او کشته شده است، من در مشهد جزو سه چهار نفر اولی بودم که از واقعه مطلع شدند و تقریباً شک نکردیم که شهید شده است. پدرش هم در جلسه دو سه روز بعد در منزل یکی از دوستان، هنگامی که نرم‌نرم به او تفهیم شد که دکتر فوت کرده است، اولین جمله او که با گریه و زاری همراه بود، این بود که علی را کشتند و همه جمعیتِ بیست سی نفری آن جلسه که همه هم می‌گریستند، همین را فهمیده بودند، مسأله سکته و ربط آن به روزی هفتاد هشتاد سیگاری که دکتر دود می‌کرد، بعداً به تدریج مطرح شد!» 🔸منبع: «حاشیه‌ای بر کتاب جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی ایران، خبرگذاری ایمنا، ۱۴۰۱/۳/۲۹، کدخبر: ۵۸۲۷۳۹» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی و صحبت های دقیق رهبر معظم انقلاب در خصوص ایشان (۱ از ۵) 🔹به نظر من شریعتی برخلاف آنچه که همگان تصور می کنند یک چهره همچنان مظلوم است و این به دلیل طرفداران و مخالفان اوست. یعنی از شگفتی های زمان و شاید از شگفتی های شریعتی این است که هم طرفداران و هم مخالفانش نوعی همدستی با هم کرده اند تا این انسان دردمند و پرشور را ناشناخته نگه دارند و این ظلمی به اوست. 🔹مخالفان او به اشتباهاتش تَمَسُک می کنند و این موجب می شود که نقاط مثبتی که در او بود را نبینند. بی گمان شریعتی اشتباهاتی داشت و من هرگز ادعا نمی کنم که این اشتباهات کوچک بود اما ادعا می کنم که در کنار آنچه که ما اشتباهات شریعتی می توانیم نام گذاریم، چهره شریعتی از برجستگی ها و زیبایی ها هم برخوردار بود. پس ظلم است اگر به خاطر اشتباهاتش، برجستگی هایش را نبینیم. 🔹من فراموش نمی کنم که در اوج مبارزات که می توان گفت مراحلِ پایانیِ قال و قیل های مربوط به شریعتی محسوب می شد، امام در ضمن یک صحبت بدون اینکه از کسی نام ببرند، اشاره ای کردند به وضع شریعتی و مخالفت هایی که در اطراف او هست. نوار این سخن همان وقت از نجف آمد و در فرونشاندنِ آتش اختلافات مؤثر بود. 🔹در آنجا امام بدون اینکه اسم شریعتی را بیاورند چیزی نزدیک به این مضمون بیان کرد که: «ما نباید کسی را بخاطر چهار تا اشتباه در کتاب هایش بکوبیم، این صحیح نیست.» این دقیقاً نشان می داد موضع درست را در مقابل هر شخصیتی و نه تنها شخصیت دکتر شریعتی. ممکن بود او اشتباهاتی بعضاً در مسائل اصولی و بنیانی تفکر اسلامی داشته باشد مثل توحید، یا نبوت و یا مسایل دیگر اما این نباید موجب می شد که ما شریعتی را با همین نقاط منفی فقط بشناسیم. 🔹در او محسنات فراوانی هم وجود داشت که البته مجال نیست که الان من این محسنات را بگویم، برای اینکه در دو مصاحبه دیگر درباره برجستگی های دکتر من مطالبی گفته ام، این درباره مخالفان. اما ظلم طرفداران شریعتی به او کمتر از ظلم مخالفانش نبود؛ بلکه حتی کوبنده تر و شدیدتر هم بود. طرفداران او به جای اینکه نقاط مثبت شریعتی را مطرح کنند و آنها را تبیین کنند، در مقابل مخالفان صف آرایی هایی کرده اند و در اظهاراتی که نسبت به شریعتی کردند سعی کردند او را یک موجود مطلق جلوه بدهند. 🔹سعی کردند حتی کوچکترین اشتباهات از او نپذیرند. یعنی سعی کردند هرگز اختلافی را که با روحانیون یا با متفکران بنیانی و فلسفی اسلام دارند در پوشش حمایت و دفاع از شریعتی بیان کنند. در حقیقت شریعتی را سنگری کردند برای کوبیدن روحانیت و یا کلاً متفکران اندیشه بنیانی و فلسفی اسلام. خود این منش و موضع گیری کافی است که عکس العمل ها را در مقابل شریعتی تندتر و شدیدتر کند و مخالفان او را در مخالفت حریص تر کند. 🔹بنابراین من امروز می بینم کسانی که به نام شریعتی و به عنوان دفاع از او درباره شریعتی حرف می زنند، کمک می کنند تا شریعتی را هرچه بیشتر منزوی کنند. متأسفانه به نامِ رساندن اندیشه های او یا به نامِ نشر آثار او یا به عنوان پیگیری خط و راهِ او، فجایعی در کشور صورت می گیرد. فراموش نکرده ایم که یک مشت قاتل و تروریست به نام «فرقان ها» خودشان را دنباله رو خط شریعتی می دانستند! 🔹آیا به راستی شریعتی کسی بود که طرفدار ترور شخصیتی مثل شهید مطهری باشد؟ او که خودش را همواره علاقه مند به مرحوم مطهری و بلکه مرید او معرفی می کرد. من خودم از او این مطلب را شنیده ام. در یک سطح دیگر، کسانی که امروز در جنبه های سیاسی و در مقابل یک قشری یا جریانی قرار گرفته اند، خودشان را به شریعتی منتسب می کنند از آن جمله هستند، بعضی از افراد خانواده شریعتی. اینها در حقیقت از نام و از عنوان و از آبروی قیمتی شریعتی دارند سوءاستفاده می کنند برای مقاصد سیاسی و این طرفداری و جانبداری است که یقیناً ضربه اش به شخصیت شریعتی کمتر از ضربه مخالفان شریعتی نیست. 🔹مخالفان را می شود با تبیین و توضیح روشن کرد. می شود با بیان برجستگی های شریعتی، آنها را متقاعد کرد و اگر در میان مخالفان معاندی وجود دارد او را منزوی کرد اما اینگونه موافقان را به هیچ وسیله ای نمی شود از جان شریعتی و از سر شریعتی دور کرد. بنابراین من معتقدم چهره شریعتی در میان این موافقان و این مخالفان چهره مظلومی است و اگر من بتوانم در این باره یک رفع ظلمی بکنم به مقتضای دوستی و برادری دیرینی که با او داشتم، حتماً ابایی ندارم. 🔸منبع: «مصاحبه با مجله سروش در تاریخ ۱۳۶۰/۳/۳۰، سایت تابناک، ۱۳۸۹/۳/۳۰، کدخبر: ۱۰۵۳۳۳» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی و صحبت های دقیق رهبر معظم انقلاب در خصوص ایشان (۲ از ۵) 🔹البته من تصدیق می کنم که بخشی از شخصیت شریعتی مبالغه آمیز و افسانه آمیز جلوه می کند درمیان قشری از مردم، اما متقابلاً بخش های ناشناخته ای از شخصیت شریعتی هم وجود دارد. شریعتی را ممکن است به عنوان یک فیلسوف، یک متفکر بزرگ، یک بنیانگذار جریان اندیشه مترقی اسلام، معرفی کنند. اینها همانطوری که اشاره کردید، افسانه آمیز و مبالغه آمیز است و چنین تغییراتی در خصوص دکتر شریعتی صدق نمی کند. 🔹اما متقابلاً شریعتی یک چهره پرسوز پیگیر برای حاکمیت اسلام بود، از جمله منادیانی بود که از طرح اسلام به صورت یک ذهنیت و غفلت از طرح اسلام به صورت یک ایدئولوژی و قاعده نظام اجتماع رنج می بُرد و کوشش می کرد تا اسلام را به عنوان یک تفکر زندگی ساز و یک نظام اجتماعی و یک ایدئولوژی راهگشای زندگی مطرح کند. این بُعد از شخصیت شریعتی آنچنان که باید و شاید شناخته نشده است و روی این بخش وجود او تکیه نمی شود. 🔹می بینید که اگر از یک بُعد از سوی قشری از مردم شریعتی چهره اش مبالغه آمیز جلوه می کند، باز بخش دیگری از شخصیت او و گوشه دیگری از چهره او حتی ناشناخته و تاریک باقی مانده است. بنابراین می توانم در پاسخ شما بگویم بله به صورت مشروط در مورد شریعتی هم این بیماری وجود داشته است اما نه به صورت کامل و قسمت هایی از شخصیت او آنچنان که باید هم حتی شناخته نشده است. 🔹البته شریعتی یک آغازگر بود، در این شک نباید کرد. او آغازگر طرح اسلام با زبان فرهنگ جدید نسل بود. قبل از او بسیاری بودند که اندیشه مترقی اسلام را آنچنان که او فهمیده بود فهمیده بودند. بودند کسانی اما هیچ کدام این موفقیت را پیدا نکردند که آنچه را فهمیده بودند در قالب واژه ها و تغییراتی که برای نسل امروز ما و یا بهتر بگویم نسل آن روزِ شریعتی مطرح کنند. موفق نشده بودند به زبان آنها این حقایق را بیان کنند. جوری که برای آنها قابل فهم باشد این مسائل را بگویند. 🔹شریعتی آغازگر طرح جدیدترین مسائل کشف شده اسلام مترقی بود به صورتی که برای آن نسل پاسخ دادن به سوال ها و روشن کردن نقاط مبهم و تاریک بود اما اینکه او را با سیدجمال الدین اسدآبادی یا با اقبال لاهوری مقایسه کنیم، نه. اگر کسی چنین مقایسه ای بکند ناشی از این است که اقبال لاهوری و سیدجمال را به درستی نشناخته است. اتفاقاً در یکی از جلسات یادبود مرحوم دکتر، شاید چهلم او بود، یکی از آقایان در مشهد سخنرانی کرد و او را حتی از سیدجمال و از کواکبی و از اقبال و اینها هم برتر هم خواند، بلکه با آنها غیرقابل مقایسه هم دانست. 🔹همان وقت هم این اعتراض در ذهن کسانی که شریعتی را به درستی می شناختند پدید آمد، زیرا تعریف از شریعتی به معنای این نیست که ما پیشروان اندیشه مترقی اسلام را تحقیر کنیم. سیدجمال کسی بود که برای اولین بار بازگشت به اسلام را مطرح کرد. کسی بود که مسأله حاکمیت را و خیزش و بعثت جدید اسلام را اولین بار در فضای عالم بوجود آورد. 🔹کاری که سیدجمال کرد سه جریان بوجود آورد در دنیا: یک جریان، جریان اندیشه مترقی در هند که بیشترین جریان های مترقی اسلام است. جریان دیگر، آن جریان اندیشه مترقی در مصر بود، که آن هم به وسیله سیدجمال به وجود آمد و شما می دانید جریان مترقی در مصر، منشأ پیدایش جنبش های عظیم آزادی خواهانه در آفریقا شد. نه فقط مصر را به سطحی از بینش نوین اسلام رساند، بلکه نهضت های مراکش و الجزایر، کلاً شمال آفریقا، ریزه خوار خوان حرکت سیدجمال بوده است. یک چنین حرکت عظیمی را سیدجمال در مصر به وجود آورد و کلاً خاورمیانه و جریان سوم، جریان روشنفکری در ایران بود. 🔹این سه جریان فکری اسلامی را سیدجمال در سطح جهان اسلام به وجود آورد. او مطرح کننده، به وجود آورنده و آغازگر بازگشت به حاکمیت اسلام و نظام اسلام است. این را نمی شود دست کم گرفت و سیدجمال را نمی شود با کس دیگری مقایسه کرد. در عالم مبارزات سیاسی، او اولین کسی است که سلطه استعماری را برای مردم مسلمان آن زمان معنا کرد. قبل از سیدجمال چیزی به نام سلطه استعماری برای مردم مسلمان حتی شناخته شده نبود. او کسی بود که در ایران، در مصر، در ترکیه، در هند، در اروپا کلاً در خاورمیانه در آسیا و در آفریقا سلطه سیاسی مغرب زمین را مطرح کرد و معنا کرد و مردم را به این فکر انداخت که چنین واقعیتی وجود دارد و شما می دانید آن زمان، آغاز عمر استعمار بود چون استعمار در اول نشرش در این منطقه اصلاً شناخته شده نبود و سیدجمال اولین کسی بود که آن را شناساند. مبارزات سیاسی سیدجمال چیزی است که قابل مقایسه با هیچ یک از مبارزات سیاسی افرادی که حول و حوش کار سیدجمال حرکت کردند نیست. 🔸منبع: «مصاحبه با مجله سروش در تاریخ ۱۳۶۰/۳/۳۰، سایت تابناک، ۱۳۸۹/۳/۳۰، کدخبر: ۱۰۵۳۳۳» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی و صحبت های دقیق رهبر معظم انقلاب در خصوص ایشان (۳ از ۵) 🔹البته در زمان کنونی، جنبش امام خمینی از نظر ما با اینکه دنباله حرکت سیدجمال است اما به مراتب جُست بالاتری از حرکت او دارد. در این تردیدی نیست. اما حرکت فکری و روشنفکری و سیاسی تبلیغی دکتر شریعتی را به هیچ وجه نمی توان حتی مقایسه کرد با حرکت سیدجمال. و اما اقبال لاهوری، اقبال نیز آغازگر دو جریان بود. یک جریان، جریان رهایی از فرهنگ غربی و بازگشت به فرهنگ خودی اسلامی و بهتر بگویم، فرهنگ خود شرقی و این همان چیزی است که بعدها به صورت تعابیری از قبیل غرب زدگی و امثال آن در ایران مطرح شده است. 🔹شما می دانید آن چیزی که دکتر شریعتی به صورت بازگشت به خویشتن مطرح می کند، که این یکی از عمده ترین مسائلی است که او می گوید، این است که در سال ۱۹۳۰ به وسیله اقبال در هندوستان مطرح شد، یعنی کتاب های اقبال، شعرهای فارسی اقبال که همه اش مربوط به بازگشت به خود اسلامی و منِ اسلامی و منِ شرقی، این را در ضمن هزارها بیت شعر، اقبال لاهوری در مثلاً چهل سال قبل از اینکه دکتر شریعتی امثال این را بیان کنند، بیان کرده و یک ملتی را با این شعرها به وجود آورده و آن ملت پاکستان است، یعنی یک منطقه جغرافیایی به وجود آورده است. این یک کار بوده که اقبال آغازگر او بود، و این کار بسیار عظیمی است. 🔹کار دوم اقبال همین مساّله ایجاد یک قطعه جغرافیایی به نام اسلام است و یک ملت به نام اسلام و تشکیل دولت پاکستان است. اول کسی که مسأله کشوری به نام پاکستان و ملتی در میان شبه قاره به نام ملت مسلمان را مطرح کرد اقبال بود. من به وضعیت کنونی پاکستان و سرنوشتی که بعد از اقبال، یعنی بعد از رهبران و بنیانگذاران پاکستان کلاً بوجود آمد کاری ندارم، به جذب شدنش به استعمار و وابستگی های استعماریش کاری ندارم، اما به مجاهدات اقبال و فلسفه و بیان اقبال در این مورد کار دارم. این یک حرکت جدید بود. یعنی او ثابت کرد که مسلمان ها به معنای واقعی واژه ملت، یک ملت هستند در شبه قاره که این مسأله را می توانید در بیانات اقبال، مکاتبات اقبال، که من یک بخش از آنها را در این کتاب مسلمانان در نهضت آزادی هند آورده ام، ملاحظه کنید اقبال آغازگر یک چنین اندیشه ای بود. این را نباید دست کم گرفت. 🔹البته دکتر شریعتی را ما هیچ وقت کوچک نمی شماریم اما نمی توانیم دکتر را مقایسه کنیم با اینگونه شخصیت ها و به همین دلیل هم بود که دکتر خودش را «کوچه کبدال» اینها می دانست. مرید واقعی و شاگردِ از دورِ اقبال می دانست و شما نگاه کنید سخنرانی های دکتر درمورد اقبال که چند سخنرانی بود که یک جا چاپ شده است به نام «اقبال» و ببینید چطوری عاشقانه و مریدانه درباره اقبال حرف می زند. کسی که از زبان دکتر آن حرف ها را می شنود، برایش روشن می شود که اینگونه مقایسه ها درست نیست. 🔹درباره رابطه عاطفی و فکری شریعتی با روحانیت و روحانیون نظرات گوناگون و متفاوت و بعضاً مغرضانه ای عرضه شده است. این از آن بخش های ناشناخته چهره و شخصیت دکتر است که قبلاً اشاره کردم. بعضی از نقطه نظرها و گوشه های شخصیت او ناشناخته است و این یکی از آنهاست. در سال ۱۳۴۹ در مشهد، در یک مجمعی از طلاب و فضلای مشهد، من درس تفسیر می گفتم در این درس تفسیر یک روز راجع به روحانیت صحبت کردم و نظراتی را که درم ورد بازسازی روحانیت یعنی جامعه روحانیت وجود داشت به صورت فرض و احتمال مطرح کردم، گفتم چهار نظر وجود دارد. 🔹یک: حذف روحانیت به کلی، یعنی اینکه اصلاً روحانیتی نمی خواهیم. دو: قبول روحانیت به همین شکلی که هست با همین نظام و سازمان کنونی قبولش کنیم و هیچ اصلاحی را در آن ندانیم. سه: تبدیلِ به کلی، یعنی اینها و روحانیت کنونی را برداریم یک روحانیت جدید بیاوریم و بجای این روحانیت، با شرایط لازم و مقرری که برایش می پسندیم روحانیت جدید بنیانگذاری کنیم. و چهار: اصلاً همان چیزی که هست، بحث کردم روی مسأله و صحبت کردم. البته طبیعی است که من آن سه نظر اول را رد می کردم و با ارایه دلیل و به نظر چهارم معتقد بودم. 🔹همان اوقاتی بود که تازه زمزمه هایی علیه دکتر شریعتی بلند شده بود و گفته می شد که دکتر شریعتی راجع به افکار شریعت کم عقیده است یا بی عقیده است یا نسبت به روحانیت علاقه ای ندارد و از این قبیل تعبیرات. جلسه ای داشتیم همان روزها با دکتر شریعتی من برای او نقل کردم که من در جلسه درسمان این مطلب را بیان می کردم، با علاقه فراوانی گوش می داد. من برایش گفتم. گفتم بله، یکی اینکه نفی روحانیت به کلی، که گفت این غلط است. 🔸منبع: «مصاحبه با مجله سروش در تاریخ ۱۳۶۰/۳/۳۰، سایت تابناک، ۱۳۸۹/۳/۳۰، کدخبر: ۱۰۵۳۳۳» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی و صحبت های دقیق رهبر معظم انقلاب در خصوص ایشان (۴ از ۵) 🔹دوم اثبات همین روحانیت موجود به کلی، که هیچ تغییری در او وارد نکنیم. گفت: این هم که غلط است. سوم اینکه تبدیل کنیم روحانیت را باز به کلی، یعنی این روحانیت را کلاً برداریم و یک روحانیت دیگر جای او بگذاریم، با شرایط لازم. تا این قسمت سوم را گفتم، شریعتی ناگهان گفت: اوه، اوه، این از همه بدتر است! توجه می کنید؟ گفت این از همه بدتر است! از همه خطرناکتر است، این از همه استعماری تر است و رسیدیم به نظر چهارم که آن اصلاح روحانیت موجود بود، گفت بله، این نظر خوبی است. 🔹شریعتی برخلاف آنچه گفته می شود درباره او و هنوز هم عده ای خیال می کنند، نه فقط ضد روحانی نبود بلکه عمیقاً مومن و معتقد به رسالت روحانیت بود، او می گفت که روحانیت یک ضرورت است، یک نهاد اصیل و عمیق و غیرقابل خدشه است، و اگر کسی با روحانیت مخالفت بکند یقیناً از یک آبشخور استعماری تغذیه می شود، این ها اعتقادات او بود در این هیچ شک نکنید این از چیزهایی بود که جز معارف قطعی شریعتی بود اما در مورد روحانیت، او تصورش این بود که روحانیون به رسالتی که روحانیت بر دوش دارد به طور کامل عمل نمی کنند. 🔹در اینجا هم یک خاطره ای نقل می کنم برای شما در سال ۴۷ یعنی سال آخر عمر جلال آل احمد. مرحوم جلال آمد مشهد، یک جلسه مشترکی داشتیم، من، جلال، مرحوم شریعتی و عده ای از دوستان مشهدی ما هم بودند. بحث درباره روحانیون شد، به مناسبت حضور من در جلسه شاید هر کسی یک چیزی می گفت. شریعتی یک مقداری انتقاد کرد. جلال به شریعتی گفت شما چرا از حوزه علمیه اینقدر انتقاد می کنی؟ بیا از روشنفکران خودمان انتقاد کن! و مرحوم جلال یکی دو سه جمله درباره انتقاد و تعرض به روشنفکران گفت، مرحوم دکتر شریعتی پاسخی داد که از آن پاسخ هم می شود درست نقطه نظر او را نسبت به روحانیت و روحانیون فهمید. 🔹او گفت علت اینکه من از روحانیت انتقاد می کنم، از حوزه علمیه انتقاد می کنم این است که ما از حوزه علمیه انتظار و توقع داریم، از روشنفکر جماعت هیچ توقعی نداریم، نهادی که ولادتش در آغوش فرهنگ غربی بوده، این چیزی نیست که ما در او انتظار داشته باشیم اما روحانیت یک نهاد اصیلی هست و ما از روحانیت زیاد انتظار داریم و چون آن انتظارات عمل نمی شود به همین دلیل است که انتقاد می کنم. 🔹او معتقد بود که روحانیون به آن رسالت به طور کامل عمل نمی کنند. بر این اعتقاد بود تا سال حدود ۵۱ و نزدیک ۵۲، از آن سال در اثر تماس هایی که دکتر با چهره هایی از روحانیت به خصوص روحانیون جوان گرفت، کلاً عقیده اش عوض شد. یعنی ایشان در سال ۵۴ و ۵۵ معتقد بود که اکثریت روحانیت به آن رسالت عمل می کنند و لذا در این اواخر عمر دکتر شریعتی نه فقط معتقد به روحانیت، بلکه معتقد به روحانیون نیز بود و معتقد بود که اکثریت روحانیت در خط عمل به همان رسالتی هستند که بر دوش روحانیت واقعا ًهست. 🔹البته با روحانیونی که می فهمید که در آن خط نیستند با آنها خوب نبود و شخصاً به امام خمینی بسیار علاقمند و ارادتمند بود. شریعتی نه مِلکِ طلق لیبرال هاست و نه قطب و محور چپ ها و شبه چپ ها اما درمورد چپی ها باید بگویم صریحاً و قاطعاً شریعتی جزو شدیدترین و قاطع ترین عناصر ضد چپ و ضد مارکسیسم بود. 🔹آن روزی که مجاهدین تغییر ایدئولوژی دادند و کتاب مواضع ایدئولوژیک تازه شان چاپ شد و در اختیار این و آن قرار گرفت، که هم من دیده بودم و هم مرحوم دکتر جلسه ای داشتیم در مشهد یک نفری از مواضع جدید مجاهدین که مارکسیستی بود دفاع می کرد. شریعتی آن شخص را چنان کوبید در آن جلسه ای که برای من حتی تعجب آور بوده که شریعتی اینقدر ضد چپ است و شما آثارش را بخوانید، مقابله و مخالفت او را با اندیشه چپ و مارکسیستی و اصول تعلیمات مارکسیستی به روشنی در می یابید. بنابراین هرکس و هر چپ گرایی (اگرچه زیر نام اسلام) اگر امروز شریعتی را از خودش بداند یقیناً گزافه ای بیش نگفته است. همچنین مجاهدی که امروز شریعتی را از خودش بداند یقیناً گزافه ای بیش نگفته است. اینها در سال ۵۱ و ۵۲ جزو سخت ترین مخالفین شریعتی بودند. خوب امروز چطور می توانند شریعتی را قطب خودشان بدانند؟ 🔸منبع: «مصاحبه با مجله سروش در تاریخ ۱۳۶۰/۳/۳۰، سایت تابناک، ۱۳۸۹/۳/۳۰، کدخبر: ۱۰۵۳۳۳» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی و صحبت های دقیق رهبر معظم انقلاب در خصوص ایشان (۵ از ۵) 🔹اما لیبرال ها، البته عده ای از عناصر وابسته به نهضت آزادی یا عناصر سیاسی میانه، که خیلی اهل خطرکردن و در مبارزات جدی وارد شدن، نبودند، اینها به خاطر امکاناتی که داشتند خانه ای داشتند، باغ بیرون شهری داشتند ،تشکیلاتی داشتند و شریعتی را دعوت می کردند و عده ای را هم با او دعوت می کردند. ایشان هم در اوقاتی که سخنرانی نداشت در منزل اینها و با استفاده از امکانات اینها برای ۵۰ نفر، ۱۰۰ نفر، کمتر یا بیشتر جلسه داشت و صحبت می کرد. این ارتباطات را شریعتی با این لیبرال ها داشت. 🔹البته بیشتر امکانات را بعضی از بازاریان وابسته به این جریان سیاسی به اصطلاح لیبرال فراهم می کردند و بهره برداری های جمعی و سیاسی و فکری را خود آن سیاسی های لیبرال انجام می دادند. حقیقت این است که شریعتی وابسته به اینها به هیچ وجه نبود. امروز هم اگر بود با آنها میانه ای نداشت بلکه فقط از امکاناتی که در اختیار آنها بود استفاده می کرد. امروز هر گروهی این امکان را دارد که بگوید یار شریعتی من بودم، هم فکر شریعتی بودم، شریعتی مال من بود. اما خُب باید دید چقدر این حرف قابل قبول است. نه مارکسیست ها و نه گروه دیگر هیچ کدام با شریعتی حتی هم خونی فکری و رابطه خویشاوندی فکری هم نداشتند. 🔹من شریعتی را به صورت یک مرحله می توانم قبول کنم. به این معنا که، همینطور که قبلاً گفتم او کسی بود که اندیشه های مطرح شده در جامعه را با زبان درستی با یک سلطه ویژه ای بر فرهنگ رایج آن نسل می توانست بیان کند. به این معنا که خود او هیچ ابتکاری نداشت، به هیچ وجه قبول ندارم بلکه خود خود او ابتکارهای زیادی داشت. مسائل جدیدی داشت اما به معنای درست کلمه شریعتی یک مرحله بود، مرحله بعدی این است که بیاییم آن مسائلی را که شریعتی با استفاده از آشنایی های خودش با فرهنگ اسلام فهمیده بود و ارایه داده بود با اصول اساسی فلسفی مکتب اسلام بیامیزیم و منطبق کنیم. 🔹آنچه که به دست خواهد آمد به نظر من مرحله جدیدی است که می تواند برای نسل ما مفید باشد، به تعبیر بهتر بیاییم شریعتی را با مطهری بیامیزیم. شریعتی را در کنار مطهری مطالعه کنیم. ترکیبی از زیبایی های شریعتی با بتون آرمه اندیشه اسلامی مطهری به وجود بیاوریم آن بنظر من همان مرحله نوینی است که نسل ما به آن نیاز دارد. 🔸منبع: «مصاحبه با مجله سروش در تاریخ ۱۳۶۰/۳/۳۰، سایت تابناک، ۱۳۸۹/۳/۳۰، کدخبر: ۱۰۵۳۳۳» 👇 @ravayatefathavini
🔷 ۲۹ خرداد سالروز شهادت یا رحلت دکتر شریعتی گرامی باد.  🔹آیت الله دکتر سیدمحمد صادقی تهرانی: «من هیچ گاه آقای دکتر علی شریعتی را ندیدم، اما از نظر من ایشان نابغه بود ولی همچون همه انسان ها و نوابغ خطاهایی هم داشت. دکتر شریعتی یک جامعه شناس بود و ما نباید از ایشان انتظار اجتهاد درجه اول فقه و فلسفه را داشته باشیم. بلکه ایشان عالم اجتماع بود و در مسائل اجتماعی راه حل های بسیارخوبی داشت. 🔹او از طریق تشکیلاتی با عظمت در زمان شاه و جمعیتی عظیم در حسینیه ارشاد، روشنگری ها و روشن بینی‌های زیادی برای دانشجویان بی رابطه با خدا و دین ایجاد کرد. عده ای ایشان را کافر می‌دانستند و برخی او را به مقام عصمت می رساندند. حتی نامه ای از علما گرفتند که البته بسیاری از مراجع با اعتقاد و اعتماد به گفته‌های اطرافیان و نه با تأمل و تفکر دست به انجام این کار زدند. 🔹البته در میان علما آیت الله خمینی درباره شخصیت دکتر شریعتی سکوت و گاهی شبه تائیدی هم داشتند. حتی یک بار در جواب سوال در مورد شخصیت او فرمودند: مطالب ایشان جوان ها را بیدار و به اسلام علاقمند می‌کند. اگر هم اشتباهاتی باشد، خب ما هم اشتباه می‌کنیم. 🔹بله، هیچ کس معصوم نیست، بنده برخی کتاب های ایشان را دیدم. البته صددرصد درست نیست، مانند تعبیر ایشان از خلیفه الله بودن انسان، اما این یک حقیقت است که همه ما انسان و جایز الخطا هستیم. همان اندازه که در ایران ایشان را وهابی دانستند و در بلاد غرب از او به عنوان شیعه متعصب نام می برند. 🔸منبع: کتاب «خاطرات آیت الله دکتر محمدصادقی تهرانی» 👇 @ravayatefathavini