📜 برخی از دستورات و روایات ائمه اطهار علیهم السلام برای همان زمان بوده و در زمان‌های دیگر #اجباری بر انجام آنها نیست! 📜 از امام ع درباره اين گفتار پيامبر ص سؤال شد که فرموده است: «موهاى سفيد خود را تغيير دهيد (و آن را رنگ و خضاب کنيد) و خود را شبيه يهود نسازيد». امام ع در پاسخ فرمود: اين سخن را پيامبر ص زمانى فرمود که پيروان اسلام کم بودند، اما امروز که اسلام گسترش يافته و آرامش و امنيت برقرار گشته (و دين استقرار يافته است) هر کسى #مختار است (که رنگ و خضاب بکند يا نه)! امیرالمومنین علی ع #نهج‌البلاغه حکمت ۱۷ شرح و تفسیر حکمت ۱۷ تغيير حکم با تغيير شرايط! در آغاز اسلام که عدد مسلمانان کم بود و در ميان آن‌ها گروهى از پيران نيز حضور داشتند پيامبر اکرم ص اصرار داشت که پيران چهره جوان به خود بگيرند تا مايه ترس و #وحشت دشمن شوند و نشانى از ضعف در آن‌ها ديده نشود! به همين دليل دستور خضاب و رنگ کردن صادر شد. منتها براى اين که دشمنان اعم از يهود و مشرکان، از نکته اين کار باخبر نشوند و دوستان نيز احساس ضعف نکنند پيامبر اکرم ص اين دستور را مستند به عدم شباهت با يهود کرد که اين کار را به خود اجازه نمى‌دادند. امام ع به اين نکته دقيق اشاره مى‌کند که هر حکمى #تابع موضوع خود است؛ اگر موضوع تغيير يابد آن حکم نيز عوض مى‌شود، همان گونه که اگر شراب سرکه شود و يا کافر مسلمان گردد حکم آن تغيير پيدا مى کند. امام ع مى فرمايد: موضوع اين حکم، رعب افکندن در دل دشمنان از طريق جوان نمايى پيران بوده و اين مربوط به زمانى است که عدد مسلمانان کم بود اما در عصر امام ع که اسلام سراسر منطقه را فراگرفته بود و حکومت اسلامى تثبيت يافته بود نه ترسى از مشرکان وجود داشت و نه خوفى از يهود، ديگر موضوعى براى رعب افکندن در دل دشمن از طريق رنگ کردن موهاى سفيد باقى نمانده بود. در اين جا دو سؤال پيش مى آيد: #سؤال اول اين که ما معتقديم: حلال و حرام اسلام تا دامنه قيامت تغييرناپذير است. اين اصل با آنچه در اين حديث آمده چگونه سازگار است؟ پاسخ: احکام شرع دو گونه است: احکامى که بر اساس موضوعات ثابت و فطرى تشريع شده مانند نماز و روزه و حج و... که تغييرپذير نيست، همچون قوانين ثابتى که در جهان آفرينش حکم فرماست، و احکامى که بر اساس موضوعات متغير وارد شده است که با تغيير موضوع، حکم عوض مى‌شود؛ مثلاً مى‌دانيم که #خريدوفروش خون و اعضاى بدن انسان در سابق جزء محرمات بود، زيرا هيچ فايده مباحى نداشت ولى امروز که براى نجات جان مصدومان يا #پيوندِاعضا آثار حيات بخش دارد کاملاً قابل خريد و فروش به قيمت‌هاى بالاست. امثال اين احکام در ميان احکام اسلامى کم نيست. مسئله رنگ آميزى موهاى سفيد نيز که در اين کلام نورانى به آن اشاره شده است از همين قبيل بوده، زيرا پغمبر اکرم ص در زمانى که يارانش کم و در ميان اين عده کم جمعى از ريش سفيدان بودند اين دستور را صادر کرد تا چهره پيرمردان جوان شود و سبب ترس دشمن گردد (علاوه بر اين که در روحيه خود آن ها نيز اثر مى گذارد و روح جوانى در آن ها جوانه مى زند) ولى هنگامى که شرايط عوض شد و جمعيت مسلمانان آن اندازه فزونى يافت که وجود پيرمردان محاسن سفيد در ميان آنها تأثيرى در قوت و قدرت مسلمانان نداشت، طبعآ حکم هم عوض مى شود. در بعضى از روايات آمده است که از امام باقر ع سؤال شد: ما شنيده‌ايم پيغمبر (و يارانش) در طواف، با سرعت و شبيه #دويدن حرکت مى‌کردند آيا ما هم اينگونه عمل کنيم و يا به طور معمولى راه برويم؟ آن بزرگوار پاسخ دقيقى به اين سؤال دادند، فرمودند: پيغمبر اکرم اين دستور را در ماجراى #حديبيه داد تا قريش چابکى آن حضرت و يارانش را ببينند (و بترسند) ولى جمعى از عامه به سبب غفلت از اين موضوع که اين يک حکم موقت و در شرايط خاصى بوده است هنوز اين کار را ادامه مى دهند ولى من و پدرم در طواف راه مى رويم». #سؤال دوم اين که مى دانيم خضاب يکى از مستحبات است چگونه امام (عليه السلام) مى فرمايد: امروز هر کس مخير است بين خضاب و ترک آن؟ پاسخ: در آن زمان پيغمبر اکرم ص براى ياران مسن خود الزام کرده بود که خضاب کنند و امام ع مى فرمايد: آن الزام اکنون برطرف شده و هر کس آزاد است و اين امر منافاتى با استحباب خضاب ندارد، زيرا ممکن است آثار ديگرى در روحيه خود انسان و همسر و فرزندان و اطرافيان او داشته باشد. http://nahj.makarem.ir/wisdom/974 @missaghe313