#مهندسی_ذهن توسط خبر، چگونه اتفاق می افتد؟(۲)
اخبار بیربط است
🔹از بین حدود ۱۰۰۰۰ داستان خبریای که در ۱۲ ماه گذشته خواندهاید، از خبری نام ببرید که به خاطر آگاهی از آن، توانستید تصمیم بهتری دربارۀ موضوعی مهم و تأثیرگذار در زندگیتان، شغلتان و کسبوکارتان بگیرید و مقایسه کنید با دانشی که اگر آن اخبار را نمیبلعیدید، از قبل داشتید.
🔹نکته این است: مصرف اخبار به عواملی که واقعاً برای زندگی شما مهماند، ربط چندانی ندارد. در بهترین حالت سرگرمی است، اما همچنان بیربط به شمار میرود.
🔹فرض کنید که بر خلاف تمام احتمالات، خبری پیدا کردید که به میزان زیادی کیفیت زندگیتان را بالا بُرده است، منظورم در مقایسه با وضعیتی است که برای زندگیتان پیش میآمد، اگر آن خبر را نخوانده یا ندیده بودید. مغزتان باید چقدر چیزهای جزئی و بیاهمیت را هضم میکرد تا به آن اطلاعات باارزش مرتبط میرسید؟ حتی این سؤال هم تحلیلی بازاندیشانه است. با نگاهی به آینده، احتمالاً نمیتوانیم ارزش یک خبر را تا قبل از اینکه نتیجهاش را در آینده ببینیم، بفهمیم؛ پس مجبوریم هر چیزی که خط تولید خبر به ما میرساند، هضم کنیم. آیا ارزشش را دارد؟ احتمالاً نه.
🔹در سال ۱۹۱۴، خبرِ یک ترور در سارایوو، از نظر میزان اهمیت جهانیاش، مهمتر از همۀ گزارشهای دیگر جلوه میکرد. اما، این قتل فقط یکی از چند هزار داستانی بود که آن روز در جریان بود. هیچ کدام از سازمانهای خبری با این قتل بیشتر از قتلی با انگیزۀ سیاسی برخورد نکرد، در حالی که این اتفاق از نظر تاریخی سرنوشتساز بود.
🔹اولین جستجوگر اینترنتی در سال ۱۹۹۵ شروع به کار کرد. رونمایی عمومی از این نرمافزارِ بهشدت کارامد، علیرغم اثر گستردهاش در آینده، بهزحمت در مطبوعات جایی پیدا کرد.
برای مردم دشوار است که تشخیص بدهند چه چیزی به زندگیشان ربط دارد. خیلی آسانتر است که تشخیص بدهیم چه چیزی جدید است. ما به ارگانهایی مجهز نیستیم که ربط و ارتباط را احساس کنند. فهم ربط در خونمان نیست. اما فهمِ چیزهای جدید هست. به همین دلیل است که رسانه از چیزهای جدید سوءاستفاده میکند. (اگر ساختار ذهنمان برعکس بود، مطمئناً رسانه از موضوعات مرتبط بهره میبرد). مرتبط در مقابل جدید، نبرد اساسی انسان مدرن به شمار میرود.
🔹خبار شما را غرق چیزهایی میکند که ربطی به زندگیتان ندارد. معنای ربط چیست؟ یعنی: چیزی که شخصاً برایتان مهم باشد. ربط به انتخابهای شخصی برمیگردد. دیدگاه رسانهها را در این رابطه نپذیرید. برای رسانه، هر داستانی که نسخههای زیادی بفروشد مرتبط است: دارفور، پاریس هیلتون، تصادف قطاری در چین، نوعی رکورد جهانی احمقانه (مثل آن آدمی که در یک ساعت ۷۸ چیزبرگر خورد). این حقهبازی محور مدل تجاری صنعت خبر است: به اسم «مرتبط» به شما میفروشد، ولی وقتی به دستتان میرسد فقط «جدید» است.
🔹سازمانهای رسانهای میخواهند باور کنید که اخبار به آدمها نوعی مزیت رقابتی میدهد. آدمهای زیادی گول همین را میخورند. وقتی از جریان اخبار دور میافتیم، دچار اضطراب میشویم. میترسیم چیز مهمی را از دست بدهیم. در واقعیت، مصرف اخبار ضرر رقابتی است. هر چه اخبار کمتری مصرف کنید، مزیت بیشتری دارید.
🔹میترسید «چیز مهمی» را از دست بدهید؟ از روی تجربهام میگویم که اگر چیز واقعاً مهمی اتفاق بیفتد، دربارهاش خواهید شنید، حتی اگر در پیلهای زندگی کنید که در برابر اخبار از شما حفاظت کند. دوستان و همکارانتان موثقتر از هر سازمان خبریای، دربارۀ اتفاقهای مرتبط با شما حرف خواهند زد. آنها اخبار را با مزیتهای اضافۀ فراداده در اختیارتان قرار میدهند، چون اولویتهایتان را میشناسند و شما هم میدانید که آنها چطور فکر میکنند.
🔹با خواندن ژورنالهای تخصصی، مجلات عمیق یا کتابهای خوب و صحبت با آدمهایی که میشناسید، خیلی بیشتر از اتفاقهای واقعاً مهم و تغییرات در جامعه آگاه میشوید.
🆔@andisheengelabi
رشد #شبکههای_اجتماعی_عکسمحور مثل «اینستاگرام»، حاصل اهمیت پیدا کردن فرد و «خود» است. وقتی «خود» مهم میشود روایت بصری از خود نیز اهمیت پیدا میکند.
در گرفتن عکس از پدیدههای اطراف و ادیت آن با کمک فیلترهای ایسنتاگرام، «#روایت_خود» اهمیت پیدا میکند. ما با کمک گوشیهای هوشمند توانستهایم روایت بصری خود از اطراف را ارائه کنیم و همین است که جهان را برای ما خوشایندتر میکند.
اوج این مسئله در جایی است که به چگونگی تفسیر موج «سلفی» فکر میکنیم. «#سلفی» به یک معنا یعنی آنقدر «من» اهمیت دارم که حتی حاضر نیستم برای گرفتن یک عکس با کیفیتتر از تصویر حذف شوم. در فضای غریبگی اکثر شبکههای اجتماعی، نمایش خود و سادهترین راه آن یعنی نمایش تن، راهی برای شناساندن خود به دیگران هم هست
🗞منبع: گزیدهای از گزارشی به نام «وقتی فرد و روایت اهمیت دارند»، شماره 52 #ماهنامه_مدیریت_ارتباطات، شهریور 1393
@asrehooshmandi
8.41M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💢نگاهی به زیست مجازی فرزندان در #لایکی
پدران و مادران حتی لوگوی لایکی را هم نمیشناسند. شکاف دیجیتال و آگاهی امروز مشکل جدی والدین و از موانع جدی فرزند پروری صحیح در عصر رسانه است.
@asrehooshmandi
10.26M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 نمودار #داده_کاوی مجموع میزان توجه انتخاباتی کاربران شبکههای اجتماعی دربارهی نامزدهای تأیید صلاحیت شده #انتخابات۱۴۰۰
📅 روند انتشار محتوا در ۵ خرداد ماه ۱۴۰۰
🔹 مجموع محتوا در تمام بسترهای #توییتر ، #اینستاگرام ، #کانال های تلگرام، گروههای #تلگرام و پایگاههای خبری برخط
@asrehooshmandi
🔶 میزان رای پاسخگویان به نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
(بر حسب مشارکت کنندگان و کسانی که هنوز تصمیم نگرفته اند و مردد هستند)
🔷 از کسانی که تمایل به شرکت در انتخابات دارند به اضافه کسانی که مردد هستند پرسیده شد «اجازه دهید اسامی همه نامزدهای نهایی را بخوانم و شما بفرمایید در صورت شرکت در انتخابات به کدام یک رأی خواهید داد؟»
🔷 از میان افرادی که قطعاً یا احتمالاً در انتخابات شرکت میکنند به اضافه کسانی که گفتهاند هنوز در این باره تصمیم نگرفتهاند، ۳۸.۵ درصد ابراهیم رئیسی، ۳.۴ درصد محسن رضایی، ۱.۸ درصد سعید جلیلی، ۱.۶ درصد عبدالناصر همتی، ۱.۰ درصد امیرحسین قاضی زاده هاشمی، و ۰.۸ درصد محسن مهرعلیزاده و ۰.۱ درصد علیرضا زاکانی را برگزیدهاند. ۵۲.۷ درصد نیز در پاسخ به این سؤال گفتهاند «نمیدانم» یا به آن جواب ندادهاند.
🔷 ایسپا موج هفتم نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری را با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور از طریق مصاحبه تلفنی در تاریخ ۵ و ۶ خرداد ۱۴۰۰ اجرا کرده است.
📊 مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)
@asrehooshmandi
🔶 میزان رای پاسخگویان به نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
(بر حسب کسانی که قطعا و احتمال زیاد در انتخابات شرکت می کنند)
🔷 از کسانی که تمایل به شرکت در انتخابات دارند پرسیده شده است «اجازه دهید اسامی همه نامزدهای نهایی را بخوانم و شما بفرمایید در صورت شرکت در انتخابات به کدام یک رأی خواهید داد؟»
🔷 از میان افرادی که گفتهاند قطعاً یا احتمالاً در انتخابات شرکت خواهند کرد، ۴۳.۹% ابراهیم رئیسی، ۳.۷% محسن رضایی، ۱.۸% سعید جلیلی، ۱.۰% امیرحسین قاضی زاده هاشمی، ۱.۰% عبدالناصر همتی، ۰.۴% محسن مهرعلیزاده و ۰.۲% علیرضا زاکانی را برگزیدهاند. ۴۸% از افرادی که تصمیم دارند به طور قطع یا احتمال زیاد در انتخابات شرکت کنند هنوز از بین افراد حاضر در لیست نمیدانند به کدام گزینه رأی خواهند داد و هیچکدام را انتخاب نکردهاند.
🔷 ایسپا موج هفتم نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری را با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور از طریق مصاحبه تلفنی در تاریخ ۵ و ۶ خرداد ۱۴۰۰ اجرا کرده است.
@asrehooshmndi
⭕️ سیر صعودی بیگدیتای کاندیداهای ریاستجمهوری
📆۶ خردادماه۱۴۰۰
📊گزارش دیتاک بر اساس بیگدیتای شبکههای اجتماعی پیرامون کاندیداهای نهایی ریاست جمهوری ۱۴۰۰ حکایت از صعود یک پلهای مهرعلیزاده به جایگاه چهارم دارد.
🔹رییسی همچنان با فاصله زیاد در صدر توجهات شبکههای اجتماعی قرار دارد و پس از وی، رضایی در توییتر و تلگرام و جلیلی در اینستاگرام همچنان در ردههای دوم جای دارند.
🔹با اعلام نتایج قرعهکشی برنامههای انتخاباتی کاندیداها، واکنش کاربران شبکههای اجتماعی افزایش یافته و روند صعودی توجهات فضای مجازی به وضوح مشاهده میشود.
#دیتاریپورت
#دیتاپولیتیک
#انتخابات_۱۴۰۰
@asrehooshmandi
⭕️به جای #نقد گفتمان، به فرد #حمله کن!
💢در مناظرات انتخاباتی وقتی دست یکی از طرفین از برنامه و راهکار خالی باشد یا اساسا بنای بر هیجانی کردن فضا برای رسیدن به هدفش را داشته باشد، سعی میکند در گفت و گوها با زیر سوال بردن و حمله به شخصیت یا جریان طرف مقابل، افکار عمومی را منحرف سازد.
مبنای این روش، #شخص_ستیزی است و نه رد استدلال.
❌مثال:
◀️چند روز پیش یکی از کاندیداها درباره ارزش پول ملی سخنی گفته بود و رقیب به جای پاسخ علمی در رد یا تایید این سخن، به او گفته بود ما به دانشجویان ترم دوم درباره چگونگی تعیین ارزش پول ملی توضیح میدهیم. اگر تا پایان انتخابات ماندید، بعد از انتخابات در این باره برای شما خواهم گفت.
◀️این روش بر مبنای زیر سوال بردن شخص است و نه استدلال وی. مخاطب بعد از شنیدن این استدلال دلیل رد سخن فرد را نمی داند و بیشتر درگیر حواشی و هیجانات میشود.
✍معصومه نصیری_ مدرس سوادرسانهای
@asrehooshmandi
📌همه تکنیکهای رسانه ای در خدمت ابر روایت القای ناکارآمدی جمهوری اسلامی
🔻معصومه نصیری، کارشناس و پژوهشگر سواد رسانهای درباره تاثیرات مثبت و منفی انتشار ویروس کرونا بر زیست مجازی جوامع توضیحاتی ارائه داد و به تحلیل تکنیک های رسانه ای در جهت اثرگذاری بر تصمیم گیری مردم در خصوص #انتخابات پرداخت:
🔹در فضای انتخاباتی از تکنیک ها و مغالطات پرکاربردی استفاده می شود که پایه تبلیغات سیاسی هستند؛ تکنیک هایی مانند برچسبزنی، اهریمن سازی، دروغ بزرگ، ترساندن و مظلومنمایی را همانند دورههای گذشته، در این دوره نیز شاهد خواهیم بود.
🔹 #دوقطبی_سازی نیز از روشهای رایج است که لازمه تحقق دیگر تکنیک ها است؛ هم چنین روش هایی همچون اصطلاح سازی ذیل تکنیک برچسب زنی بر افراد و جناحها پیگیری خواهد شد.
🔹این رسانه ها یک ابر روایت که همان القای ناکارآمدی جمهوری اسلامی و کاهش سرمایه اجتماعی نظام است، را در دستور کار خود قرار خواهند داد و برای تحقق آن از خرده روایت های متعددی بهره گیری میکنند.
@asrehooshmandi
⭕️چگونه احمق نباشیم!
احتمالا شما هم در شبکههای مجازی خواندهاید که زیباترین مجری دنیا ایرانی است. یا اگر سارقان شما را مجبور کردند که رمز کارت بانکیتان را وارد کنید، آن را برعکس وارد کنید آنگاه پلیس میفهمد و به کمک شما میآید. یا دیوار چین از ماه دیده میشود. یا نام کرم بستنی (و درنتیجه آیس کریم) از کریم باستانی که در شهر ری یخفروش میکرده گرفته شده.
وقتی با یک مطلب برخورد کردیم باید چیکار کنیم؟ نشریه «گمان» ۱۴ قاعده و سرنخ کاربردی برای تفکر انتقادی (موشکافانه) ارائه کرده است.
🔻اولین تست؛ منبع (رفرنس): آیا منبع معتبر دارد؟ این مطلب یا ادعا بر چه مبنایی است و از کجا چنین حرفی درآمده؟
🔻کل ماجرا یا یک قطعه فیلم و تکه عکس: یک عکس همانقدر که بهاندازه هزار خط نوشته حرف دارد میتواند هزار داستان تخیلی نیز درست کند. زاویه خاص فیلمبرداری، مشخص نبودن اتفاقات قبل و بعد از آن تکه جدا شده از فیلم، ربط دادن عکس به مطلب نامرتبط، دستکاری عکس و فیلم (فتوشاپ) و … فرصت را برای داستان سازی تخیلی ایجاد میکند. مثلا عکس کودکی که مار داخل سرش است.بعضی اصلا از روی یک عکس مخدوش، شروع میکنند و یک خبر میسازند!
🔻اعلام زمانهای نسبی بهجای ذکر تاریخ مشخص: یکساعت پیش، دیشب، بهتازگی، از فردا، آخرین دستاوردها و … برای مثال بیش از سه سال است که شایعه «بهتازگی گوگل برای تغییر نام خلیجفارس رأیگیری اینترنتی گذاشته». یا «آخرین تحقیقات دانشمندان ژاپنی…»
🔻دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا: عباراتی که نشان میدهد رازی مخوف یا سندی فوقمحرمانه کشف شده: شرکتهای دارویی برای کم نشدن سودشان نمیگذارند شما بدانید لیمو همه بیماریهای لاعلاج را درمان میکند! یا نامهی فوق محرمانه و مستقیم درباره زلزله تهران!
🔻جملات خبری علمیطور اما مبهم: دانشمندان [سریع بپرسید کدام دانشمندان؟] کشف کردهاند که خوردن کره در ساعت ۱۲ ظهر باعث .... کدام پژوهش؟ چه سالی؟ نتایج آن در کدام نشریه علمی کجا منتشر شده؟ نمونه آماری چند نفر بوده است؟
🔻آدمهای بدون نام: هر جا شنیدید که گفته شد «کارشناسان معتقدند» یا «به گزارش شاهدان عینی» رد نکنید اما شک کنید.
🔻ارجاع دروغین خبرهای ناشنیده به خبرگزاریهای بسیار مشهور و معتبر برای اعتباربخشی به مطلب: در اینگونه مطالب بهصورت خیلی کلی نوشته میشود منبع: سی.ان.ان یا بی.بی.سی. یا پلیس فتا. یا ارجاع به منابع غیرواقعی با اسمهای عجیب و غریب و پر ابهت: شبکه خبری Alien News فرانسه، شبکه آزادنگاران بدون مرز، تیم تحقیقاتی دکتر چوانگ در مرکز توکیو!
🔻تحریک شدید احساسات از طریق اغراق در داستانهای غمانگیز، عکسهای دلخراش، تحریک حس وطنپرستی یا اعتقادات مذهبی و... نشانه اولیه برای دروغ بودن است.
🔻عدم ارتباط منطقی و تخصصی منبع با متن: مثلا رئیس مرکز «قلب» ژاپن گفته است سیگنال موبایل برای «مغز» مضر است!
🔻اینترنت و گوگل منبع نیستند! اینها ابزارهای جستجو هستند. هر چیزی در آن پیدا شود درست نیست حتی اگر صد جا تکرار شده باشد. انگلیسی بودن یک مطلب هم به معنی معتبر بودنش نیست! انگلیسیزبانها هم بهاندازه ما استعداد گول خوردن دارند.
🔻«آیا میدانید»ها! نادانستههای کوچک و سطحی جهان آنقدر زیاد است که تشخیص راست بودنشان بسیار مشکل است. زیاد آنها را باور نکنید حتی اگر هم راست باشند تغییری در زندگی شما ایجاد نمیکنند.
🔻شاهدان غیبی! همه ما افرادی را دیدهایم که در دفاع از یک ادعای عجیب میگویند: «یکی از دوستانم با چشم خودش دیده!». برای احترام به شعور خودمان هم که شده درخواست کنیم با آن شخص سوم گفتگو کنیم.
🔻شیوه نگارش و سطح علمی بودن: اشتباه املایی و نگارش شتابزده و غیرحرفهای هم نشانه خوبی است.
🔻زیبایی مساوی صحت نیست: داشتن عکسها و ظاهر گرافیکی زیبا یا تدوین یک ویدئوی حرفهای دلیلی برای درست بودن آن نیست. بسیار دیده شده برای مطالب چرند تصاویر گرافیکی زیبا یا حتی ویدئو ساختهاند و افراد فریب ظاهر آن را خوردهاند.
✅تجویز راهبردی
◀️برای وقت خود ارزش قائل باشیم و اصولا به هر چیزی گوش نکنیم و مطالبی را بخوانیم که فکر میکنیم هم درست باشد هم بدردبخور.
◀️برای شعور خود ارزش قائل باشیم و اجازه ندهیم دیگران هر ادعای غلطی را به ما بفروشند.
◀️برای زمان و شعور جمعی نیز ارزش قائل باشیم و سواد رسانهای و تفکر انتقادی را توسعه دهیم. در کتاب استراتژی توسعه ایران گفتهشده برای تربیت نسل توسعه آفرین، باید به تفکر انتقادی مجهز شویم تا در مقابل زودپذیری، تلقینپذیری، القاء پذیری، خرافهپرستی، فرمانبرداری، شخصیت پرستی و تقلید و سلطه گری و سلطهپذیری بایستیم. این ۱۴ سرنخ اولین گام.
@asrehooshmandi
⭕️چند روش برای رسیدن به انتخاب درست در انتخابات
1️⃣ تفاوت شعار و برنامه را تشخیص دهید
#برنامه مبتنی بر مسائل اصلی کشور و مردم است، راهکار دارد و جزئیتر مطرح میشود. اما #شعار اکثرا کلی، پر ابهام و با استفاده از واژگان فریبنده مطرح میشود.
2️⃣ آیا وعدههای کاندیدا در حیطه اختیارات رئیسجمهور است
گاهی کاندیداها قولهایی میدهند که طبق قانون اساسی در حیطه اختیارات رئیسجمهور نیست. مثلا در حیطه اختیارات مجلس یا ستاد کل نیروهای مسلح یا سایر بخشهاست. مهم است بدانیم فرد قانونا توانایی اجرای وعدهاش را دارد یا فقط بنا دارد با ذکر برخی مسائل، از این مرحله عبور کند.
3️⃣ به کلیدواژهها دقت کنید
واژگان بیعلت انتخاب نشدهاند و به شما کمک خواهند کرد میزان دغدغه فرد در قبال مسائل کشور را ارزیابی کنید. مثلا کاندیدایی که از هشتگ یار کمکی یا نامزدپوششی بسیار زیاد بهره میبرد مسأله اصلی کشور را پوششی بودن نامزدها میداند یا موضوعات اقتصادی. کلیدواژههای پرتکرار یک کاندیدا اگر ناظر بر مسائل اصلی کشور نبوده و مربوط به حواشی باشد، یکی از روشهای است که به شما در انتخاب بهتر کمک کند.
4️⃣ فقط تیتر اخبار را نخوانید
در هفتههای گذشته بهوفور اخباری را دیدهایم که تیترشان به نکتهای جنجالی اشاره کرده که اساسا آن جملات و کلمات به شکلی دیگر در متن اظهارات فرد بوده است. دقت کنید تیترها میتوانند شما را گمراه کنند.
5️⃣برچسب است یا واقعیت؟
در انتخابات رقبا برای بیاثر کردن تبلیغات یکدیگر اقدام به برچسبزنی و انگ زدن میکنند. لزوما برچسبها با واقعیت یکی نیستند و گاهی حتی در تضاد با واقعیت هستند اما در زرورق واژگان جذاب پیچیده میشوند و شما را از مسیر اصلی دور میکنند.
✍️معصومه نصیری_مدرس سواد رسانهای
#سواد_انتخاباتی
#انتخابات_۱۴۰۰
@asrehooshmandi
🔸 درباره منبع خبر
یك خبر را چه از مردم بشنویم و چه از رادیو، چه در روزنامه بخوانیم و چه در تلویزیون ببینیم و بشنویم، در همه حالات میخواهیم بدانیم كه #منبعخبر (Source) كیست و كجاست؟
این نیاز از همان لحظات نخستین ورود به عرصه فرهنگ خبر (News Culture) احساس میشود و شاید اصلیترین ریشه این نیاز در این امر نهفته باشد كه ما با پیبردن به منبع خبر به نوعی قضاوت و داوری در قبال خبر دست مییابیم و میتوانیم به این پرسش مهم خود پاسخ بدهیم: آیا خبری كه شنیدیم، بیطرفانه (Impartial) بود؟
این پرسش كلیدی كه نه فقط برای مخاطبان بلكه برای خود روزنامهنگاران هم یك پرسش مهم به شمار میآید و پاسخ به همین پرسش است كه بر تعیین وزن و صحت خبر تأثیر میگذارد و به داوری روزنامهنگار و مخاطب خبر در مورد منبع خبر شكل میدهد.
دانستن منبع خبر و داشتن شناخت نسبت به آن، برای روزنامهنگار ـ به این دلیل كه نقش اقتصادی و سیاسی خبر از اصلیترین نقشهای آن به حساب میآید ـ هم در هنگام تهیه خبر (News gathering) و هم در زمان تولید خبر (News Production) از اهمیت ویژهای برخوردار است. خاستگاه ”پیام“ را، از هر جا كه سرچشمه گرفته باشد، خواه از سوی یك فرد و خواه، از جانب گروهها و نهادها منبع خبر مینامیم.
@asrehooshmandi