#سوادرسانه
#علوم_شناختی
گستره خبرخوانی و افرایش خطاهای شناختی
اخبار به منشأ تمام خطاهای شناختی خوراک میدهد: #سوگیری_تأییدی. به طور خودکار و سیستماتیک شواهدی که در تضاد با پیشفرضهایمان هستند را به نفع شواهدی که باورهایمان را تأیید میکنند، رد میکنیم. از زبان وارن بافت: «بهترین کاری که انسان انجام میدهد، تفسیر اطلاعات تازه به شیوهای است که نتایج قبلی دستنخورده باقی بماند». این سوگیری تأییدی است. مصرف اخبار، مخصوصاً پذیرش اخبار سفارشی، این خطای انسانی را تشدید میکند. نتیجهاش میشود اینکه در غباری از دادههای ظاهراً تأییدکننده راه میرویم؛ حتی وقتی احتمالاً نظریههایمان دربارۀ جهان و خودمان اشتباه است. مستعد اطمینان بیشازحد به خود میشویم، دست به ریسکهای احمقانه میزنیم و دربارۀ فرصتها اشتباه قضاوت میکنیم.
اخبار نهتنها سوگیری تأییدی را تغدیه میکند، بلکه باعث تشدید خطای شناختی دیگری نیز میشود: سوگیری داستان. مغزهایمان در تمنای داستانهایی هستند که «با عقل جور در بیایند»؛ حتی اگر با واقعیت تطبیق نداشته باشند. و سازمانهای خبری با کمال میل این داستانهای ساختگی را عرضه میکنند. به جای اینکه فقط گزارش بدهند که بازار سهام ۲ درصد افت (یا رشد) کرده، گویندگان تلویزیونی خبر اعلام میکنند: «بازار به دلیل ایکس ۲ درصد افت داشت». این ایکس میتواند یک پیشبینی سود بانکی، ترس دربارۀ یورو، آمار حقوقبگیران غیرکشاورزی، تصمیمی فدرال، حملۀ تروریستی در مادرید، اعتصاب مترو در نیویورک، توافق بین دو رئیس جمهور یا در واقع هر چیزی باشد.
منبع:فصلنامه ترجمان