اما با توضيحى كه در تفسير آيات فوق دادم روشن مى شود كه آنچه از موسى سر زد تـرك اولائى بـيـش نـبـود، او بـا ايـن عـمـلش خـود را بـه زحـمـت انـداخـت چـرا كـه قتل يك قبطى به وسيله موسى چيزى نبود كه فرعونيان به آسانى از آن بگذرند، و مى دانـيـم تـرك اولى بـه مـعـنـى كارى است كه ذاتا حرام نيست ، بلكه موجب مى شود كه كار خوبترى ترك گردد، بى آنكه عمل خلافى انجام شده باشد.
نـظـيـر اين تعبير در سرگذشت بعضى ديگر از انبياء از جمله حضرت آدم (عليه السلام ) نيز آمده است ، داده شد.
در حديثى كه در عيون الاخبار از امام على بن موسى الرضا (عليهماالسلام ) در تفسير اين آيـات آمـده چـنـيـن مـى خـوانـيـم : مـنـظـور از جـمـله هـذا مـن عـمـل الشـيـطـان نـزاع و جـدال آن دو مـرد بـا يـكـديـگـر بـوده كـه عـمل شيطانى محسوب مى شده ، نه عمل موسى ، و منظور از جمله رب انى ظلمت نفسى فاغفر لى ايـن اسـت كـه مـن خـود را در آنجا كه نبايد بگذارم گذاردم ، من نبايد وارد اين شهر مى شدم ، و منظور از جمله فاغفر لى اين است كه مرا از دشمنانت مستور دار تا بر من دست پيدا نكنند (يكى از معانى غفران پوشانيدن است ).
2 - پشتيبانى از مجرمان از بزرگترين گناهان است
در فـقـه اسـلامـى بـاب مـفـصلى پيرامون اعانت بر اثم و معاونت ظلمه با احاديث فراوانى داريم كه نشان مى دهد يكى از زشتترين گناهان يارى ستمكاران و ظالمان و مجرمان است و سبب مى شود كه انسان در سرنوشت شوم آنها شريك باشد.
اصولا ظالمان و ستمگران و افرادى همچون فرعون در هر جامعه اى افراد خاصى هستند، و اگـر تـوده جـمـعـيـت بـا آنـها همكارى نكنند فرعونها فرعون نميشوند اين گروهى از مردم زبون و ضعيف و يا فرصت طلب و دنياپرست هستند كه اطراف آنها را مى گيرند، و دست و بـال آنـهـا و يـا حـداقـل سياهى لشكرشان مى شوند، تا آن قدرت شيطانى را براى آنها فراهم مى سازند.
در قـرآن مـجـيـد روى ايـن اصـل اسـلامى و انسانى كرارا تكيه شده است : در آيه دوم سوره مائده مى خوانيم : و تعاونوا على البر و التقوى و لا تعاونوا على الاثم و العدوان : بر نيكى و تقوى تعاون كنيد، و به گناه و تعدى هرگز كمك نكنيد.
قرآن با صراحت مى گويد: ركون بر ظالمان موجب عذاب آتش دوزخ است و لا تركنوا الى الذين ظلموا فتمسكم النار (هود - 114).
ركـون خواه به معنى تمايل قلبى باشد، يا به معنى همكارى ظاهرى ، يا اظهار رضايت ، و يـا دوسـتـى و خيرخواهى ، يا اطاعت كه هر يك از مفسران تفسيرى براى آن كرده اند و يا مـفـهـومـى كـه جامع همه اينها است ، و آن اتكاء و اعتماد و وابستگى است ، شاهد زنده اى بر مقصود ما است .
در حـديـثى از امام زين العابدين على بن الحسين (عليهماالسلام ) مى خوانيم : به محمد بن مسلم زهرى كه دانشمندى بود كه با دستگاه بنى اميه مخصوصا هشام بن عبد الملك همكارى مـى كـرد بـعـد از آنـكـه او را از اعـانـت ظالمان برحذر داشت در سخنان تكان دهنده اش چنين فـرمـود:
👇👇👇👇
متن عربی حدیث :
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
او ليـس بـدعـائهم اياك حين دعوك جعلوك قطبا ادار و ربك رحى مظالمهم ، و جسرا يعبرون عليك الى بلاياهم سلما الى ضلالتهم داعيا الى عينهم ، سالكا سبيلهم ، يدخلون بـك الشـك عـلى العـلمـاء و يـقـتـادون بـك قـلوب الجـهـال اليـهـم !... فـمـا اقل ما اعطوك فى قدر ما اخذوا منك ! و ما ايسر ما عمروا لك فى جنب ما حزبوا عليك ! فانظر لنـفـسـك فـانـه لا يـنـظـر لهـا غـيـرك و حـاسـبـهـا حـسـاب رجل مسئول !:
ترجمه حدیث
ــــــــــــــــــــــــ
آيـا آنـهـا تـو را بـه جـمـع خـود دعـوت نـكـردنـد و مـركـزيـتـى بـوسـيـله تـو تشكيل ندادند كه آسياى ظلم آنها بر محورش مى گردد؟
آيا تو را پلى براى عبور به سوى بلاهاى خود قرار ندادند؟
بـوسيله تو نردبانى براى ضلالتشان ، و مبلغى براى گمراهى و جهلشان ، و رهروى بـراى راه نـنـگـيـنـشـان سـاخـتـنـد، و نـيـز بـوسـيـله تـو، عـلمـا را زيـر سـؤ ال ميكشند و قلوب ساده لوحان جاهل را به دام مى افكنند...
آنـهـا در مـقـابل چيزى كه از تو گرفتند، چه كم بهائى به تو پرداختند؟! و در برابر آنچه از تو ويران كردند چه كم آباد نمودند.
انـدكـى در بـاره خـود بـيـنديش كه هيچكس دلسوز تو جز خودت نيست ، و همچون يك انسان مسئول به حساب خويش رسيدگى كن .
بـه راسـتى اين منطق گويا و رساى امام (عليه السلام ) هر عالم دربارى و وابسته را مى تواند متوجه عاقبت شوم خود كند.
ابن عباس مى گويد: آيه (رب بما انعمت على فلن اكون ظهيرا للمجرمين) از جمله آياتى است كـه گـواهى مى دهد بر اينكه پشتيبانى مجرمان ، جرم و گناه است و كمك به مؤ منان اطاعت فرمان خدا.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌹📖🌹
#قرآن
🌹 نماهنگ بسیار زیبای قرائت آیة الکرسی
👌آیه الکرسی عظیم‌ترین آیه در قرآن است.
اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج
🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷
#معارف_قرآنی
🌹@retain🌹
توجه توجه ✅✅✅✅
تفسیر قرآن
🕰زمان : روزهای زوج هفته ساعت ۱۹
👤اجرا کننده : آقای سید عبداله هاشمی
لینک کانال آرشیو
@retain
.....
سلام ودرود به خوبان علاقمند به علوم قرآنی ، خصوصا بحث تفسیر
در جلسات گذشته شرح وتفسیر سوره مبارکه قصص را تا پایان آیه 17در حد وسع وتوان بیان کردیم وامشب ان شاء الله ادامه خواهیم داد از آیه 18
سورةالقصص آیه 18
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
فَأَصْبَحَ فِي الْمَدِينَةِ خَائِفًا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا الَّذِي اسْتَنصَرَهُ بِالْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُ قَالَ لَهُ مُوسَىٰ إِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِينٌ
ﭘﺲ [ ﻣﻮﺳﻲ ﺁﻥ ﺷﺐ ﺭﺍ ] ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻢ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﺻﺒﺢ ﻛﺮﺩ ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ [ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺭﺍ ]ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﺸﻴﺪ ، ﭘﺲ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺩﻳﺪ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻳﺎﺭی ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩ ، ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻭی ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎﺩﺭسی ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ، [ ﻣﻮسی ﺑﻪ ﺍﻭ ] ﮔﻔﺖ : ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺗﻮ ﮔﻤﺮﺍهی ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻫستی ، [ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻫﻴﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻧﻴﺮﻭ ﺑﺎ ﻓﺮﻋﻮﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﺩ ﻭ ﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯی ، ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ . ](١٨)
شرح وتفسیر آیه :
ــــــــــــــــــــــــــــ
فرداى آن روز را موسى در آن شهر ماند و ترسان از رويداد ديروز، هر لحظه در انتظار رويدادى تازه بود و گوش به زنگ به سر مى برد تا واكنش فرعون و فرعونيان را به دست آورد و آن گاه تصميم بگيرد كه چه بايد كرد؟
با کشته شدن یک قبطی بدست موسی (ع) فصل جدیدی در این قصه شگفت آور رقم میخورد .
در آیه 18وآیات بعد ، با چهارمين صحنه اين سرگذشت پرماجرا روبرو مى شويم . مسئله كشته شـدن يـكـى از فـرعونيان به سرعت در مصر منعكس شد و شايد كم و بيش از قرائن معلوم بـود كـه قـاتـل او يك مرد بنى اسرائيلى است ، و شايد نام موسى (ع) هم ، در اين ميان بر سر زبانها بود.
البـته اين قتل يك قتل ساده نبود، جرقه اى براى يك انقلاب و يا مقدمه آن محسوب مى شد، و دسـتـگـاه حـكـومـت نـمـيـتـوانـسـت بـه سـادگـى از كـنـار آن بـگـذرد كـه بـردگـان بـنى اسرائيل قصد جان اربابان خود كنند!
لذا در این آيـه مى خوانيم : به دنبال اين ماجرا، موسى در شهر، ترسان بود و هر لحظه در انتظار حادثه اى ، و در جستجوى اخبار (فاصبح فى المدينة خائفا يترقب ).
«یَتَرَقَّبُ» از ماده «ترقب» ، به معنی انتظار کشیدن است و موسی در این‌جا در انتظار پیامدهای این حادثه بود و نیز در انتظار اخبار آن و این جمله از نظر اِعراب «خبر» بعد از «خبر» است هرچند بعضی احتمال داده‌اند «حال» بعد از «حال» باشد ولی بسیار بعید است
درست در این لحظات تشویش واضطراب بود كه با منظره ديگرى رو برو گرديد، و ديد همان مرد اسرائيلى ديروز - كه از موسى يارى خواسته بود - دگرباره با مردى ديگر درگير شده و با ديدن موسى باز هم فرياد دادخواهى سرداد و از موسى يارى خواست تا در پرتو كمك او، از شرّ دشمن نجات يابد.
«فَإِذَا الَّذِي اسْتَنْصَرَهُ بِالْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُ»
«یَسْتَصْرِخ» از «استصراخ» به معنی کمک و یاری طلبیدن است ولی دراصل به معنی جار وجنجال و فریاد کشیدن و یا از دیگری تقاضای فریاد زدن می باشد و این امر معمولاً ملازم با یاری طلبیدن است
امـا مـوسـى بـه او گـفـت : تـو بـه وضـوح ، انـسـان جاهل و گمراهى هستى ! (قال له موسى انك لغوى مبين ).
هـر روز بـا كـسى گلاويز مى شوى و دردسر مى آفرينى و دست به كارهائى ميزنى كه الان مـوقـع آن نـيـسـت ، مـا هـنـوز گرفتار پى آمدهاى برنامه ديروز توئيم كه امروز نيز تجديد برنامه كردى !.
در تفسیر مجمع البیان نقل است از ابن عباس» که :
هنگامى كه جسد مرد قبطى كشف شد فرعونيان جريان را به فرعون گزارش كردند.
او پرسيد آيا مى دانيد چه كسى او را كشته است تا گواهى دهيد؟
گفتند: نه، فرعون دستور پى گيرى و تشكيل پرونده داد و در همان شرايط بود كه به درگيرى يكى از بنى اسرائيل با يكى از فرعونيان برخوردند و ديدند كه او از موسى يارى مى طلبد.
«قالَ لَهُ مُوسى إِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُبِينٌ.»