#پرسش_پاسخ
آیا فلسفه دانشی بی فایده است⁉️
🔸سوال :
فلسفه، دانش بی فائده اى است؛ زيرا اگر مقصود از فلسفه خوانى تمرين ذهنى است، اين فائده با رياضيّات بهتر به دست می آيد. و اگر منظور درك واقعيّات هستى است، اين فائده با وحى يعنى تدبّر در كتاب و سنّت بسيار بهتر حاصل می شود. و اگر مقصود دفاع عقلانى از آموزه هاى دينى است، اين فائده وظيفه علم كلام است، و نه فلسفه.
🔸پاسخ:
اوّلا: فلسفه دانشى است كه جايگزين ندارد. سخن از بايد و نبايد در اخلاق مطرح است و سخن از است و نيست در علم، و سخن از هست و نيست در فلسفه. هر گاه بشر درباره بود و نبود چيزى (كون تام، ليس تامّه با تفكّر عقلانى (برهان منطقى) بينديشد، به انديشيدن فلسفى دست يازيده است . پس مقصود از فلسفه دانى، تمرين ذهنى نيست كه گفته شود: رياضى بهتر ذهن را تمرين می دهد
ثانياً: راه درك واقعيّات منحصر در تدبّر در وحى نيست و حتى خود وحى بر تفكّر عقلانىِ منطقى پاى فشرده است. در سیصد آيه و هزاران روايت بر عقلگرائى بشر (و نه مسلمانان) تأكيد شده است. چقدر خداوند در قرآن كفّار را دعوت به تفكّر كرده است؟ معناى اين دعوت اين نيست كه: «اى كفّار بيائيد مسلمان شويد و سپس در قرآن و سنّت تدبّر كنيد» بلكه مقصود اين است كه با عقل خدادادى و با تفكّرى آزاد در حقائق جهان هستى ـ كه از آن جمله است وجود خداى ربّ العالمين و ضرورت وحى بينديشيد.
ثالثاً: گرچه دفاع عقلانى از آموزههاى دينى وظيفه كلام و متكلّم است، ولى فيلسوفى كه با برهان صرف به حقّانيّت آموزههاى كلانِ دين مىرسد و آنها را از همين راه اثبات می كند، بهترين خدمت را به دين كرده است. او نه تنها متّهم به تفكّر كاناليزه نمی شود كه می تواند بی دينان و شكّاكان و علم زدگان را هم به ساحت دين رهنمون گردد. آرى، بسى تفاوت است بين نظرى كه می گويد: فلسفه مسلمين همان كلام است و فلسفه اسلامى بی معناست، و بين نظريهاى كه می گويد فلسفه نمی تواند دفاع عقلانى از دين داشته باشد
تقریظ کتاب صراط مستقیم
#آیت_الله_رضایی_تهرانی
#فلسفه
#صراط_مستقیم
#پرسش_پاسخ
@ostad_rezaei_tehrani