واکنش حوزویان به سخنان جناب آقای #سیدمحمدجواد_علوی/۳ کدام «شوخی»؟! منصور شریفی دانش آموخته سطح چهار حوزه در رشته فقه اقتصاد 💥اختصاصی @rozaneebefarda 🔻🔻🔻 🔹اخیرا سخنانی تامل برانگیز پیرامون اقتصاد اسلامی و علوم انسانی از استاد علوی بروجردی منتشر شد که البته مضمون آن را پیش تر هم در مصاحبه ای فرموده بودند. پاسخ های خوبی نیز در آن زمان نسبت به مدعای ایشان منتشر شد. توقع این بود که به عنوان یک فرد علمی، این بار به جای #تکرار همان مضمون سابق با #بیانی #خطابی و #جنجالی، به نقدهای جدی مطرح شده #پاسخ دهند و اکنون نیز انتظار می رود به اشکالات سابق و جدید پاسخی در خور دهند. 🔹از زوایای گوناگونی می توان به نقد مدعیات ایشان پرداخت اما در اینجا به صورت خلاصه، تنها از منظر دانش #اقتصاد_اسلامی، اجمالا به برخی اشکالات وارد بر بیاناتشان اشاره می کنیم: ◼️جناب استاد، اقتصاد اسلامی بر گرفته از مبانی معرفت شناسی اسلامی و فلسفه اسلامی و اخلاق اسلامی و فقه اسلامی است، همان طور که اقتصاد غربی بر گرفته از فلسفه و ارزش ها و هنجارهای غربی است که اگر در دوره ای این امر انکار می شد، امروز خود بیش از ما بدان معترفند. ◼️جناب استاد، شما #نظام_سرمایه_داری حاکم بر #تمدن_غرب را نظامی عقلایی دانسته و فرموده اید اسلام در این موضوعات حرفی برای گفتن ندارد(!!) کاش کمی بیش تر مطالعه می کردید تا بدانید «اسمیت» پدر نظام سرمایه داری، متخصص اقتصاد نبود، بلکه یک دانشمند #علم_اخلاق بود! 🔻ایده محوری او نیز در پایه ریزی این نظام، تاکید بر حداکثر کردن نفع مادی شخصی به عنوان هدف فعالین اقتصادی برای رسیدن به حداکثر منافع اجتماعی بوده است. آیا شما به عنوان یک اندیشمند مسلمان می توانید این ایده را بپذیرید؟! آیا اسلام درباره هدف فعالین اقتصادی حرفی برای گفتن ندارد؟ با تغییر این ایده محوری که پشتوانه تمام تحلیل های اقتصادی نظام سرمایه داری است، شما ملتزم به نظام اقتصادی مستقلی براساس آموزه های اسلامی شده اید! و البته کاش اطلاعات جامع تری درباره این نظام عقلایی! داشتید تا به بن بست رسیدن این عقلا و ادامه حیات نظام اقتصادیشان با تنفس مصنوعی را نیز درمی یافتید! به عنوان نمونه ای ساده خوب است به مستندات جالب توجه کتاب سرمایه در قرن 21 اثر مشهور توما پیکتی فرانسوی رجوع کنید. ◾️جناب استاد با صرفنظر از بسیاری مباحث بنیادین آیا اسلام در زمینه بسیاری از موضوعات مطرح در اقتصاد سخن ندارد؟ آیا در سطح خرد درباره تولید و مصرف و اهداف و قیود آن حرفی ندارد؟ منع اسراف و لزوم انفاق و مواسات از دستورات اقتصادی اسلام نیست؟ درباره رزق و اسباب آن و احکام و آداب طلب آن سخن ندارد؟ آیا ملکیت در نگاه اسلامی در طول مالکیت الهی و محدود نیست؟ آیا درباره دولت و درآمدهای آن و وظایف اقتصادی و هزینه های آن چیزی نفرموده است؟ درباره خمس و زکات و توزیع ثانویه درآمد و ثروت سخن نگفته است؟ آیا پیرامون اقسام زمین و احکام هر یک و معادن و انفال توزیع منابع اولیه تولید حرفی ندارد؟ آیا پیرامون محیط زیست و جمعیت و بهداشت و دیگر مسائل بخش عمومی اقتصاد حرفی غیر از نگاه سرمایه سالارانه ندارد؟ آیا هدف اقتصاد کلان از نگاه اسلام تنها رشد مادی است یا اهداف دیگری چون عدالت و امنیت هم وجود دارد و نیازمند تحلیل ها و ساختارهایی متناسب با اهداف خویش است؟ آیا محوریت بهره در اقتصاد کلان سرمایه داری قابل انکار است؟ و.... 🔸جناب استاد گذشته از همه این غفلت ها، احکام معاملات در اسلام را نیز تنها احکامی عقلایی دانسته اید؛ این که بسیاری از احکام شرعی پس از وصول، قابل دفاع عقلایی هستند، صحیح است، این نیز که اصل این معاملات عموما امضایی اند نه تاسیسی صحیح است، اما این که به عنوان یک استاد، دخالت های گسترده تشریعی در احکام و شرایط این معاملات را ندیده باشید، مایه تعجب است! ◾️در کدام نظام عقلایی غیر وحیانی ربای قرضی مطلقا حرام بوده است؟ ربای معاملی مطلقا ممنوع بوده است؟ اقسام متنوع قمار مطلقا حرام بوده است؟ این میزان حساسیت شارع و احکام غرر نزد عقلا هم هست؟ احکام خاص بیع سلف و بیع عینه و بیع صرف و مرابحه و مضاربه و... تشریعات خاص شارع نیست؟ اگر شارع کاری به امور اقتصادی مردم نداشته است این حجم از روایات در این موضوعات چیست؟ این هزاران سوال اصحاب از معصومین چه وجهی داشته است؟ تنها از شارع بما هو عاقل سوال می کرده اند؟! آیا نمی توان با نگاه نظام مند به احکام شارع، به تعبیر شهید صدر زیربنای این قوانین را استکشاف کرد و در کنار دیگر نصوص و مبانی اشاره شده، نظامی متفاوت طراحی کرد؟ آیا حقیقتا چنانکه فرموده اید، جای پژوهش نیز ندارد؟! 🔹جناب استاد، «شوخی» آن دینی است که بدون توجه به اقتصاد، اجتماع، سیاست و دیگر ابعاد حیات بشر به دنبال #هدایت_معنوی او باشد!! @rozaneebefarda