❇ #تفسیر_آیه
شأن نزول:
در شأن نزول این آیه، روایات متعددى در منابع حدیث و کتب تفسیر نقل شده از جمله این که آیه در مورد شخصى به نام #عبداللّه_بن_سعد نازل گردید که از کاتبان وحى بود، اما خیانت کرد و پیغمبر(صلى الله علیه وآله) او را طرد نمود.
پس از آن، او ادعا کرد:
من مى توانم همانند آیات قرآن را بیاورم.
جمعى از مفسران نیز گفتهاند:
آیه یا قسمتى از آن درباره #مسیلمه کذّاب که از مدعیان دروغین نبوت بود نازل گردیده است.
ولى با توجه به این که:
داستان مسیلمه در اواخر عمر پیغمبر(صلى الله علیه وآله) بود، و این سوره از سورههاى مکى است، طرفداران این شأن نزول معتقدند این آیه همانند چند آیه دیگر از این سوره در مدینه نازل و به دستور پیامبر(ص) در لابلاى آیات این سوره قرار داده شده است.
در هر حال، آیه همانند سایر آیات قرآن که در شرائط خاصى نازل شده مضمون و محتواى آن کلى و عمومى است و همه مدعیان نبوت و مانند آنها را شامل مىشود.
🌼🌼🌼
تفسیر:
چه کسى ستمکارتر است؟!
به دنبال آیات گذشته که به گفتار #یهود درباره نفى نزول #کتاب_آسمانى بر انسانها اشاره داشت، در این آیه سخن از گناهکاران دیگرى است که در نقطه مقابل آنها قرار دارند و ادعاى نزول وحى آسمانى بر خود مىکنند، در حالى که دروغ مىگویند.
این آیه در حقیقت به سه دسته از این گونه افراد اشاره مىکند:
در مورد دسته نخست مىفرماید:
چه کسى ستمکارتر است از کسانى که بر خدا دروغ مىبندند، آیه اى را تحریف و سخنى از سخنان خدا را تغییر مىدهند؟
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّهِ کَذِباً).
و نسبت به دسته دوم مىگوید:
اینها ستمکارترند یا آنها که ادعا مىکنند به من وحى نازل مىشود در حالى که نه پیامبرند و نه وحى بر آنها نازل شده است؟
(أَوْ قالَ أُوحِیَ إِلَیَّ وَ لَمْ یُوحَ إِلَیْهِ شَیْءٌ).
و به دسته سوم این گونه اشاره کرده:
آنها که به عنوان انکار نبوت #پیامبراسلام (صلى الله علیه وآله) یا به عنوان استهزاء مىگویند:
ما هم به زودى همانند این آیات را نازل مىکنیم در حالى که دروغ مىگویند و کمترین قدرتى بر این کار ندارند
(وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللّهُ).
آرى، همه اینها ستمگرند و کسى ستمکارتر از آنها نیست; زیرا راه حق را به روى بندگان خدا مىبندند، آنها را در بیراهه سرگردان مىسازند و با رهبرى رهبران راستین مبارزه مىکنند.
هم خود گمراهند و هم دیگران را به گمراهى مىکشانند، چه ظلمى از این بالاتر، افرادى که صلاحیت رهبرى ندارند ادعاى رهبرى کنند، آن هم رهبرى الهى و آسمانى!
باید توجه داشت گر چه آیه مربوط به #مدعیان_نبوت و #وحى است، ولى روح آن همه کسانى را که به #دروغ ادعاى مقامى را مى کنند که شایسته آن نیستند، شامل مىشود.
سپس مجازات دردناک این گونه افراد را چنین بیان مىنماید:
اگر تو اى پیامبر! این ستمکاران را به هنگامى که در شدائد مرگ و جان دادن فرو رفتهاند مشاهده کنى، در حالى که فرشتگان قبض ارواح دست گشودهاند به آنها مىگویند:
جان خود را خارج سازید، خواهى دید که وضع آنها بسیار دردناک و اسفبار است
(وَ لَوْ تَرى إِذِ الظّالِمُونَ فی غَمَراتِ الْمَوْتِ وَ الْمَلائِکَةُ باسِطُوا أَیْدیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَکُمُ).
در این حال، فرشتگان عذاب به آنها مىگویند: امروز گرفتار مجازات خوارکنندهاى خواهید شد به خاطر دو کار:
نخست این که بر خدا دروغ بستید و دیگر این که در برابر آیات او سر تسلیم فرود نیاوردید
(الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما کُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللّهِ غَیْرَ الْحَقِّ وَ کُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَکْبِرُونَ).
« #تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۹۳ #سوره_انعام »
@Roznegaar