✍ #عدالت_آموزشی آرمانی گمشده 1⃣ قسمت اول 🔻 چرا معتقدیم #آموزش ما عادلانه نیست 🔸سال‌هاست که عدالت آموزشی یکی از مهم‌ترین بحث‌های حوزه‌ مدیریت تعلیم‌وتربیت کشور است. در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش نیز به این موضوع توجه ویژه‌ای شده است. 🔸عدالت آموزشی تنها دسترسی برابر به امکانات آموزشی نیست؛ بلکه به معنای قرارگرفتن تمام ابعاد، عناصر و مؤلفه‌های تعلیم‌وتربیت در راستای شناسایی و پرورش استعدادهای دانش‌آموزان در تمام وجوه شخصیت آنان است. 🔸زمانی می‌توانیم بگوییم عدالت آموزشی محقق شده که برای تمام افراد جامعه، فرصت متناسب با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آن‌ها، در راستای رشد و شکوفایی‌شان، وجود داشته باشد. 🔸سیستم آموزشی کنونی ایران یک سیستم متمرکز، با محوریت محتوای آموزشی یکسان برای همه است. این سیستم در کنار آفت‌هایش به خودی خود نیز در راستای تحقق عدالت آموزشی قرار نداشته و تفاوت فرهنگ‌ها، شرایط زندگی، امکانات، توانمندی‌ها و وجوه مختلف شخصیت افراد در آن لحاظ نشده است. 🔸علاوه بر این، آفت‌هایی نظیر تب مدرک‌گرایی، وجود رنگین‌کمانی از انواع مدارس خاص و غیردولتی، کنکور و ناهمخوانی آن با محتوای آموزشی پایه، کمبود امکانات و منابع انسانی توانمند‌ و توزیع نامناسب امکانات آموزشی در سطح کشور، شرایط آموزش ایران را هر روز بیشتر، از مسیر عدالت خارج می‌کند. 🔸عدالت آموزشی بر تمام ابعاد زندگی افراد اثر می‌گذارد و فردی که آموزش باکیفیت‌تری دریافت کند، در آینده نیز امکان بیشتری برای رشد اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت. 🔸یکی از وظایف آموزش‌وپرورش کمک به رفع تبعیض و تسهیل مسیر ساختن آینده بهتر برای همه‌ اقشار جامعه، به‌ویژه طبقات کم‌برخوردار است. بی‌توجهی به این امر پیامدهای جبران‌ناپذیری خواهد داشت. @Roznegaar

✍ #عدالت_آموزشی آرمانی گمشده 2⃣ قسمت دوم 🔻 آیا #مدارس_غیرانتفاعی عدالت آموزشی را نقض می‌کنند؟ 🔸ایده ساخت مدارس غیرانتفاعی در شکل کنونی آن‌ها پس از پایان جنگ تحمیلی مطرح شد. با توجه به رشد جمعیت در آن سال‌ها و مشکلات دولت برای بازسازی کشور، این ایده با هدف مشارکت بخش خصوصی در آموزش، با حمایت گروهی از نمایندگان، توسط مجلس تصویب و به دولت ابلاغ شد. 🔸بر اساس این قانون، مدارس غیرانتفاعی مدارسی هستند که با مشارکت مردم، مطابق اهداف، ضوابط، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های عمومی وزارت آموزش و پرورش و تحت نظارت این وزارتخانه تأسیس و اداره می‌شوند. 🔸غیرانتفاعی بودن در این قانون یعنی درآمد حاصله صرفاً صرف هزینه‌های جاری و توسعه‌ی آتی مدارس شود. 🔸حدود سه دهه بعد از آغاز به کار این مدارس، کشور با کاهش جمعیت دانش‌آموزان مواجه شد. پیک جمعیت این قشر از حدود ۱۹ ملیون و ۳۰۰ هزار نفر در دوره‌ی سازندگی به حدود ۱۲ ملیون نفر رسید و بهانه‌ی ساخت این مدارس از بین رفت. با این حال مدارس غیرانتفاعی به شیوه‌ای متفاوت از متن قانون به رشد و توسعه‌ی خود ادامه دادند. 🔸این مدارس اکنون با گردش‌های مالی کلان، خصوصاً در کلان‌شهرها، در کنار قوانین و ساختارهای حمایتی که برای تأسیس و توسعه دارند، با استفاده از نقاط ضعف نظام آموزشی و رانت‌هایی که ایجاد می‌کنند، تعادل نظام آموزشی کشور را به نفع خود بر هم می‌زنند. 🔸مدارس غیرانتفاعی با استفاده از مزیت‌هایی که آیین‌نامه‌ها و درآمد زیاد در اختیارشان قرار می‌دهد، فضا و شرایطی کاملاً متفاوت از مدارس دولتی ایجاد می‌کنند که مهم‌ترین پیامد آن ایجاد آموزش طبقاتی در جامعه است. از جمله‌ی این مزیت‌ها عبارتند از: ساعت آموزشی بیشتر، کلاس‌های خلوت‌تر، ارائه‌ی محتوای آموزشی پیشرفته‌تر و گسترده‌تر از محتوای مصوب آموزش و پرورش، دوره‌های فوق‌برنامه، استفاده از معلمان توانمندتر، ارائه‌ی فضای تربیتی تلطیف‌شده و به دور از سخت‌گیری و محدودیت‌گذاری. 🔸با وجود اینکه این امکانات به خودی خود ناقض عدالت آموزشی نیستند، قرار گرفتن آن‌ها در کنار قوانین دست و پا گیر مدارس دولتی، و کنکور که یک رقابت مقایسه‌ای برای تصاحب صندلی‌های دانشگاه است، سبب بروز بی عدالتی می‌شود. 🔸آموزش و پرورش یک نهاد انسانی مبتنی بر تعلیم و تربیت است. از نظر کارشناسان، در آموزش، مسئله‌ی گردش پول به این شکل، روابط موجود در این نهاد را به نفع خود بر هم می‌زند و در کنار گسترش بی‌عدالتی آموزشی، فضایی برای آموزش پنهان دانش‌آموزان ایجاد می‌کند که در آن، پول عامل دستیابی به پیشرفت، خدمات آموزشی با کیفیت‌تر و زندگی بهتر معرفی می‌شود. 🔸اداره‌ی این مدارس به این شیوه روز به روز منجر به افزایش شکاف طبقاتی در آموزش کشور و در نتیجه گسترش بی‌عدالتی اجتماعی و اقتصادی در ابعاد مختلف زندگی افراد در جامعه خواهد شد. @Roznegaar

✍ #عدالت_آموزشی آرمانی گمشده 3⃣ قسمت سوم 🔻 کنکور؛ سد ناعادلانه‌ای که هر سال بلندتر می‌شود 🔸 #کنکور یک آزمون متمرکز و یک رقابت مقایسه‌ای با نتایج رتبه‌بندی‌شده، برای تصاحب صندلی‌های دانشگاه است که هر سال سرنوشت روند ادامه تحصیل بیش از یک‌میلیون دانش‌آموز را تعیین می‌کند. 🔸چالش اصلی برای موفقیت در این آزمون از آنجا آغاز می‌شود که همه سوال‌ها با برداشت‌های پیچیده از کتاب‌های درسی طراحی می‌شوند و عملا به سطح تحلیل و دانش بالاتری نسبت به محتوای مصوب آموزش‌وپرورش نیاز دارند. 🔸این اختلاف‌سطح میان محتوای آموزشی مصوب و سطح آزمون سراسری، سبب ایجاد نیاز به استفاده از کتاب‌های کمک‌درسی، کلاس‌های فوق‌برنامه، شرکت در آزمون‌های آزمایشی و تمرکز بر روش‌های تست‌زنی سریع می‌شود که دستیابی به آن‌ها مستلزم صرف هزینه‌های زیاد برای خانواده دانش‌آموزان خواهد بود. 🔸این در حالی است که مدارس دولتی با سیستم مدیریتی کاملا متمرکز و با تأکید بر محتوای مصوب، اجازه استفاده از کتاب‌های کمک‌درسی، استفاده از ساعت آموزشی بیشتر (حتی در ازای اخذ شهریه کلاس فوق‌برنامه) یا استفاده از معلمان کمکی را ندارند. تمرکز آموزش‌وپرورش در مدارس دولتی بر روی پوشش محتوای کتاب با روش تدریس و ارزیابی توصیفی‌تشریحی، در ساعت آموزشی مصوب این وزارتخانه است. 🔸حال آنکه مدارس غیردولتی و مدارس خاص در این مورد دست بازی دارند و همان‌ طور که در قسمت دوم گفتیم، به کمک مزیت‌هایی که از آن‌ها برخوردارند، می‌توانند در کنار استفاده از کتاب‌های کمک‌درسی و محتوای آموزشی پیشرفته‌تر، از ساعت‌های آموزشی بیشتر، برگزاری اردوهای مطالعاتی و حتی همکاری با معلمانی که خود طراحان سوال‌های کنکور یا کتب کمک‌درسی هستند، نیز بهره ببرند. 🔸بر اساس برخی آمارها میزان هزینه آموزشی فردی که در دهک ثروتمند جامعه قرار دارد، ۶۰ برابر بیشتر از هزینه فردی در همین بخش از دهک‌های پایین جامعه است. با این حساب دهک‌های بالاتر، با صرف هزینه‌های بسیار بیشتر، می‌توانند دست بالاتر را در کنکور سراسری داشته باشند و نتایج بهتری کسب کنند. 🔸به‌عنوان مثال بررسی نتایج کنکور سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد ۸۴درصد قبولی‌های زیر ۳۰۰۰ کنکور در تمامی رشته‌ها، از سه دهک بالای جامعه هستند و ۸۶درصد قبولی‌های کنکور رشته‌های پزشکی متعلق به سه دهک بالای جامعه هستند و در این میان بیشترین تعداد متعلق به دهک یک جامعه است! 🔸با وجود اینکه عمده داوطلبان کنکور موفق به تحصیل در دانشگاه خواهند شد، رقابت اصلی بر سر دانشگاه‌های سراسری و رشته‌هایی است که بازار کار بهتری دارند و عمدتا نصیب رتبه‌های بین ۱ تا ۳۰۰۰ کنکور می‌شوند. با این اوصاف عمده مشاغل و حتی کرسی‌های تصمیم‌گیری آینده در اختیار طبقه مرفه جامعه خواهد بود. 🔸سوال اصلی این است که چرا با وجود اینکه آموزش‌وپرورش محتوای مصوب دارد، کنکور توسط دولت برگزار می‌شود و بهترین دانشگاه‌های کشور نیز دانشگاه‌های دولتی هستند، کنکور در سطحی متفاوت از سطح محتوای درسی آموزش‌وپرورش برگزار می‌شود و چرا قوانین تا این حد دست‌وپاگیر مدارس دولتی در این رقابت هستند؟ @Roznegaar

آیا تنوع مدارس با عدالت آموزشی سازگار است؟ حجت‌الاسلام والمسلمین #محمدحسین_پورثانی - معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش: 🔹 #عدالت_آموزشی با تنوع مدارس سازگار نیست به همین دلیل ماده واحده‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی در دست بررسی است که با تصویب آن، شاهد کاهش تنوع مدارس خواهیم بود. 🔸نمی‌توان به صورت صفر و صدی به مسئله نگاه کرد چون مدارسی دولتی داریم که از بهترین مدارس غیر دولتی بهتر هستند. ⏰ «جهان آرا»؛ روزهای زوج ساعت ٢٢ از شبکه افق @Roznegaar