کدام علما رمان میخواندند؟ قسمت دوم.
رمانهایی از شرق تا غرب عالم
«من نمیخواهم به بچه ها خیلی کتاب و رمان معرفی کنم؛ حالا ممکن است اسم مؤلفینش را بگویم.» آیتا... خامنهای در ۱۴ بهمن ۷۶ در یک دیدار صمیمانه با جمعی از جوانان و نوجوانان این جمله را میگویند و بعد حرفشان را این طور ادامه میدهند: «مثلا یک نویسنده معروف فرانسوی هست به نام میشل زواکو که کتابهای زیادی دارد. من اغلب رمانهای او را در آن دوره خواندم یا نویسنده معروف فرانسوی ویکتور هوگو. من کتاب بینوایان او را اولین بار در همان دوره نوجوانی از کتابخانه آستان قدس گرفتم. البته همه آن را نخواندم؛ مقداریش را خواندم. یکی دو بار بعد از آن هم تمامش را خواندم.»
رهبر انقلاب یک رمانخوان حرفهای است. نه این که فقط آثار مشهوری مثل بینوایان از ویکتور هوگو یا جنگ و صلح از لئو تولستوی و حتی رمان فرانسوی خانواده تیبو را خواندهباشند. مثلا ایشان از آلکسی تولستوی خوششان میآید و رمان «گذر از رنجها»یش را خواندهاند. نشان به آن نشان که میگویند: «آلکسی تولستوی تا سال ۱۹۲۵ میلادی، ضدانقلاب بودهاست و حتی از کشور فرار میکند و به قول آقایان، به اصطلاح به عنوان «عنصر سفید» آن روزگار، به آلمان یا فرانسه میرود. ولی پس از مدتی که به شوروی برمیگردد، کتاب گذر از رنجها را مینویسد. نمیدانم این کتاب را دیدهاید یا نه؟ گذر از رنجها رمانی بسیار عالی در باب انقلاب سوسیالیستی شوروی است. این آدم که ابتدا ضدانقلاب بودهاست، چنین کتابی مینویسد.»
ایشان رمان «دُنِ آرام» اثر شولوخف را هم خواندهاست؛ رمانی که تحت تأثیر حوادث و وقایع انقلاب نوشته شده و نویسندهاش هم به نوعی یک نویسنده پدیدآمده از انقلاب است. (سخنرانی در دیدار با هنرمندان در ۲۲ تیر ۷۳ )
همان طور که میدانیم این رمان دو مترجم دارد، یکی م. به آذین و دیگری احمد شاملو که رهبر انقلاب در دورههای مختلف نمایشگاه کتاب تهران، پیگیر آثار هر دو نفر بودهاند و عکس مشهوری از ایشان ثبت شده در حالی که مجموعهای از شعرهای شاملو را در نمایشگاه تورق میکنند.
فهرست رمانهایی که آیتا... خامنهای خواندهاند، یکی و دوتا نیست و بسیار طولانیتر از آن است که بخواهیم به همهشان اشاره کنیم اما به قول معروف، این فقط مشتی است نمونه خروار.
مطلب از حورا صداقت نژاد چاپ شده در روزنامهٔ جام جم.