ابوموسی اشعری؛ منافقی از اصحاب عَقبه
حدثني ابن نمير حدثني أبي عن الأعمش عن شقيق قال: كنا مع حذيفة جلوسا، فدخل عبد الله و ابو موسى المسجد فقال: أحدهما منافق ثم قال: ان أشبه الناس هديا و دلا و سمتا برسول الله صلى الله عليه و سلم عبد الله (المعرفة والتاریخ، ج2، ص771).
فسوی از ابن نمیر [1] از پدرش [2] از اعمش [3] از شقیق [4] نقل میکند که گفت: همراه حذیفه نشسته بودیم که عبد الله [بن مسعود] و ابو موسی [اشعری] وارد مسجد شدند. حذیفه گفت: یکی از آن دو منافق هستند. سپس گفت: شبیهترین مردم از نظر روش و حسن منظر و طریقه به پیامبر (ص)، عبد الله [بن مسعود] است [5].
1. محمد بن عبد الله بن نمیر؛ او را عامه -از جمله عجلی، ابوحاتم، و نسائی- توثیق کردهاند و گفته شده که احمد بن حنبل و یحیی بن معین دیدگاههای او دربارۀ روات کوفی را میپذیرفتند. روایاتی از او در صحیحین آمده است.
2. عبد الله بن نمیر؛ وی هفتمین راوی است که بیشترین روایت را از اعمش دارد. او را رجالیان عامه -از جمله یحیی بن معین- توثیق کردهاند. روایاتی از او در صحیحین آمده است.
3. سلیمان بن مهران اعمش؛ ذهبی دربارۀ او میگوید: «الْإِمَامُ شَيْخُ الْإِسْلَامِ، شَيْخُ الْمُقْرِئِينَ وَالْمُحَدِّثينَ... قَالَ سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ : كَانَ الْأَعْمَشُ أَقْرَأَهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ ، وَأَحْفَظَهُمْ لِلْحَدِيثِ ، وَأَعْلَمَهُمْ بِالْفَرَائِضِ». وی مهمترین راوی شقیق است.
4. ابو وائل شقیق بن سلمه؛ وی از اصحاب ابن مسعود بود و پس از ابن مسعود، بیشترین روایات خود را از حذیفه فراگرفته است. وی را عامه -از جمله وکیع، ابن معین، و ابن سعد- توثیق کردهاند. دربارۀ وی گفته شده که عثمان را بیشتر از امیرالمؤمنین (ع) دوست میداشته است.
5. حذیفه با بیان این سخن معلوم کرده که ابن مسعود منافق نیست و ابوموسی اشعری منافق است. لازم به ذکر است که بر اساس منابع فریقین ظاهراً حذیفه از نامهای منافقینی باخبر بوده که از اصحاب عقبه بودهاند و قصد ترور پیامبر (ص) را داشتهاند و معلوم نیست که حذیفه از دیگر منافقان هم باخبر بوده باشد؛ لذا اینکه حذیفه کسی را منافق بداند، میتواند اشاره به این داشته باشد که حذیفه او را از اصحاب عقبه میدانسته است. جدای از این نقل فسوی، ابن ابی شیبه نقلی از گفتگوی حذیفه با ابوموسی اشعری آورده که نشان میدهد حذیفه ابوموسی اشعری را از اصحاب عقبه میدانسته است (نگر:
https://t.me/Alasar_1/243).
@Al_Meerath