🔴⚡️بخش سوم، تحلیل واقعیت چگونه محقق می‌شود؟
🔺رفتار افراد یک جامعه تابع آگاهی‌های فردی آن‌ها نیست بلکه تابع آگاهی‌های جمعی آن‌ها است. به‌عبارتی‌دیگر افراد جامعه بر اساس فرهنگی که در آن حضور دارند می‌اندیشند و سپس رفتار می‌کنند و در این میان رسانه‌ها می‌توانند نقش پررنگی در این آگاهی جمعی ایفا کنند. ازجمله نقش‌های رسانه‌ها ساخت کلیشه ذهنی برای مردم است. رسانه‌ها به‌واسطه نحوه بازنمایی که از واقعیت دارند و نیز به‌واسطه تکرار آن بازنمایی، کلیشه‌هایی برای ذهن عمومی جامعه می‌سازند و افراد با آن کلیشه‌ها به واقعیت نگاه می‌کنند. به نظر می‌رسد در کشور ما با توجه به ضعف‌هایی که در حوزه رسانه داشته‌ایم جامعه به سمتی سوق پیدا کرده که نمی‌تواند نقاط مثبت خود را ببیند و ذائقه مخاطب به نحوی ساخته شده که اساساً نمی‌خواهد داشته‌های خود را ببیند و آن‌ها را روایت کند.
🔺بعد از حوادث امسال، کاری توسط همکاران ما انجام شد تحت عنوان «گونه‌شناسی معترضین بازداشت شده». در آن زمان بازار اظهارنظرها در خصوص معترضان داغ بود و عموماً با نگاه‌های جزئی، برچسب‌هایی روی معترضین می‌خورد و بر اساس همین برچسب‌ها، شرایط تحلیل می‌شد. مثلاً توسط برخی گفته می‌شد که عموم معترضان نسل Z هستند یا گیمر هستند و غیره. وقتی کار به برچسب زدن رسید، تکثرات اجتماعی و فرهنگی دیده نمی‌شوند و کل افراد به‌صرف یک رفتار مشابه در یک دسته گنجانده شده و مصادره به مطلوب می‌شوند؛ لذا راه برای توصیف دقیق پدیده نیز بسته می‌شود و درنهایت منجر به تصمیم‌گیری‌های غلط می‌شود. تحلیل دقیق یک پدیده اجتماعی قبل از هر چیز نیازمند توصیف دقیق آن پدیده است.
🔺یکی دیگر از مسائل فرهنگی که اخیراً در جامعه مطرح شد موضوع بی‌حجابی، بدحجابی و مشتقات مربوط به آن بود. ما باید به یک توصیف نسبتاً دقیقی از این موضوع می‌رسیدیم و نمی‌شد با بازنمایی‌های رسانه‌ای که از واقعیت بود آن را تحلیل کرد. یکی از این اقدامات طراحی و انجام همین نظرسنجی از خانم‌های عرفاً بدحجاب بود. پاسخ‌ها با آن چیزی که در فضای بازنمایی وجود دارد، متفاوت بود. به‌عنوان‌مثال اینکه افرادی از جامعه هستند که عرفاً به آن‌ها بدحجاب گفته می‌شود اما این‌ها دین و معنویت را در زندگی خود احساس می‌کنند، ذکر خدا می‌گویند و .... یا اینکه این افراد نسبت به خانواده حس تعلق دارند و خانواده برای آن‌ها مهم است و برای حفظ حریم خانواده خود تلاش می‌کنند و درعین‌حال موافق اعتراض آشوبی هستند.
🔺به نظر می‌رسد ما برای اینکه بتوانیم تحلیل دقیقی از وضعیت جامعه داشته باشیم تا جایی که می‌توانیم باید به واقعیت جامعه نزدیک شویم و از زوایای مختلف با پدیده ارتباط بگیریم و ابعاد مختلف آن پدیده را ببینیم و اینکه بخواهیم صرفاً بر اساس توصیف‌های تک‌خطی و کلیشه‌ای که از پدیده‌ها داریم برای مشکلات جامعه نسخه بپیچیم دردی از جامعه درمان نخواهد شد.
🔺نتایج نظرسنجی چیست؟
1️⃣ پوشش و حجاب موجب حفظ حریم خانواده
نتایج نشان میدهد که ۵/۵۹ درصد بانوان حفظ حجاب و پوشش در محیط اجتماعی را موجب حفظ حریم خانواده میدانند. نتایج نشان میدهد بانوان ما پوشش گریز نیستند و اگر زمینههای مناسب فرهنگی و اقتصادی ترویج پوشش زیبا و کامل را در کشور فراهم کنیم، بانوان به آن گرایش مثبت دارند. در فرهنگ اصیل ایرانی، خانواده و حریم زنان ارزشمند است و علیرغم تصویرسازی‌ها این اصالت همچنان پابرجاست.
2️⃣ همراهی بانوان بدحجاب با اغتشاشات و اعتراضات خیابانی
از نتایج قابل‌توجه دیگر این نظرسنجی این است که ۵/۶۴ درصد آنان با اعتراض آشوبی در خیابان، بازار و دانشگاه موافق هستند؛ بنابراین نمیتوان نتیجه گرفت که اعتراضات خیابانی ریشههای ضد حاکمیت دینی و کشف حجاب دارد؛ بلکه همین بانوان علیرغم موافقت با اغتشاش نگاه متفاوتی با برساختهای رسانه‌ای دارند. لذا به نظر می‌رسد تا زمانی که زمینه اعتراضات قانونی فراهم نباشد این گرایش برای رساندن صدای اعتراض وجود داشته باشد.
3️⃣ حجاب و پوشش به نفع بانوان است نه به ضرر آنان
غالب زنان با پدیده کشف حجاب موافق نیستند و در عمل هم با آن همراه نبودهاند. ۶۲ درصد معتقدند حجاب و پوشش بیشتر به نفع آنان است تا به ضررشان.
4️⃣ بانوان بدحجاب به گزارههای دینی تعلق‌خاطر دارند
تعلق به امور مذهبی برخلاف آن چیزی است که از سوی مراکز مختلف تبلیغ می‌شود. ۸۸ درصد خدا را در زندگی روزمره خود احساس می‌کنند. نمود رفتاری احساس خداوند در زندگی روزمره هم با انجام واجبات مثل نماز قابل‌تأمل است. ۵۱.۱ درصد بانوان اهتمام بیشتری به انجام نمازهای واجب روزانه دارند (۱۵.۸ درصد همیشه، ۱۰.۲ درصد اکثر وقتها، ۲۵.۲ درصد گاهی اوقات) و ۲۱.۵ درصد نیز به‌ندرت به انجام آن مبادرت دارند.
💦مروارید عفاف
https://eitaa.com/fatemi222/3635