﷽
" وَ النَّجْمِ إِذا هَوی" (نجم/۱)
{سید علی قاضی}
درخشش آفتاب سوزان بیابان، کم کم رو به کاستی می گذاشت. بیابانی وسیع در پیش چشم می دیدم ، راهی دراز در مسیر تبریز به نجف اشرف که انتهای آن کوه هایی عظیم قد علم کرده بودند .
در پس کوه ها، افق به رنگ سرخ و خورشیدی که از زخم تابش روزانه در خون نشسته بود ،دیده می شد. تنها صدای پای کاروانیان و نفس نفس زدن اسب ها و شترها ، سکوت بی انتهای آن بیابان بی آب و علف را در هم می شکست.
من بودم و درد پای راه و هزار و یک اندیشه ی کوچک و بزرگ که درونم را به شلوغی کشانده بود.
در یک دستم افسار اسب بود و در دست دیگر ، تسبیح تربت یادگار پدر، پدری که عمری با نفس های قدسی اش روح مرا آسمانی کرد و میراث دار جواهر نایاب تفکر بزرگان نجف و سامرا بود.
آه که چقدر طول کشید تا او به این سفر راضی شود. مرغ جانم در قفسی حبس شده بود که خود تجلی عشق و شور پدر برای هم جواری با امیرالمومنین علی علیه السلام در نجف اشرف بود.
خاک وجود من و برادرم احمد را ابتدا او آب عشق داد و این طایر قدسی را خود آماده ی پرواز به آن سرزمین اسرار آمیز کرد.
هزار سال اگر میگذشت ،او و تعالیم و ظرایف نگاهش در اخلاص ،بندگی و ولایت ،از خمیره ی وجودم رخت بر نمی بست.
در این اندیشه ها بودم که نگاهم به دامنه ی تپه ای افتاد.کاروان سرایی قدیمی امید برای اقامت شبانه را در دل زنده می کرد.
صدای کاروان سالار آمد که فریاد می زد امشب را در کاروان سرای پیش رو اتراق می کنیم . به راستی این من بودم که تکاپویی دامن گیر را در وجود خویش احساس می کردم.
من برای ایستادن عازم نگشتم و بی تاب و رنجور رسیدن به آن دیار شگفت انگیز بودم . تبریز برایم چون قفس بود و آوار خستگی ها و پژمردگی ها بر سرم خراب شده بود.
چه می کردم؟ نوری مرا می کشید و از خود بی خود می کرد . چقدر پدر برای من زحمت کشید ، چقدر دوست داشت کنارش باشم و مسجد و محراب تبریز را آباد کنم!
هر گاه به چهره اش نگاه می کردم،صورت امامقلی نخجوانی را در شمایلش میدیدم ، مردی ملکوتی و اهل مراقبت از نفس که در بازار تبریز دکان برنج فروشی داشت.
زورق وجود پدر را او به دریای وارستگی و مجاهدات انداخته بود،اما در حقیقت ،پدرم گوهر عاشقی اش را از سامرا و میرزای بزرگ و نفس مسیحایی ملا حسینقلی همدانی به یادگار داشت.وقتی پدر قصد عزیمت از سامرا و برگشت به تبریز را داشت ،میرزا او را کنار کشیده و گفته بود : سید حسین ، ساعتی از شبانه روز را برای تفکر در احوال خویشتن کنار بگذار.
و نفس قاهر او ،چنان در پدر اثر گذاشت که به جای ساعتی در روز ، صبح و شام را به مراقبت و نگاهبانی دروازه های دل سپری می کرد.
با صدای شیهه ، افسار اسب در دستانم کشیده شد و مرا از سیطره ی افکار بیرون آورد.صورتم را برگرداندم و به بالای اسب نگاه کردم . چشمانم با چشمان همسرم ،رخشنده ،تلاقی کرد.صلابتی عظیم و قلبی مصمم در صورتش پیدا بود.لبخند و آرامشش استواری و انگیزه ای بی مثال را در این سفر و در این راه به ارمغان می آورد،اما از آنجا که سه دختر بچه ی قد و نیم قد را مادری می کرد،آثار خستگی از چهره اش هویدا بود .هرگاه به سیمای او نگاه می کردم ، زنی را میدیدم که با آن مال و منال و جاه و جلال خانواده اش ،معامله ای بزرگ با خدا کرده بود و جهادی طاقت فرسا در پیش داشت.او راهی سفری شده بود که ابتدایش بیابان بی انتهای پیشامد های سهمگین و انتهایش دست و پنجه نرم کردن با چنگال های قدرتمند فقر و نداری بود. زیر چشمی به پوشیه ی تبریزی روی صورتش نگاهی انداختم و نمی دانستم که این نسیم وزان و این رایحه ی الهی ،دوران کوتاهی را هم جوار زندگی پر فراز و نشیب من است.
آه که روزگار عجیبی در پیش داشتیم و نمیدانستیم که با هفت آسمان عجایب رو به رو خواهیم شد.
من جواب به استسقای درون می دادم ؛ عطشی که بود و نبودم را مستهلک در خویش کرده بود.نجف برایم آب بود و زندگی در آن حیات و رهایی از آن گدازندگی های جان سوز.
تبریز که بودم ،هرجا می توانستم و در هر فراغتی که برایم ممکن می شد،در رکعت نماز می خواندم.دست به سوی آسمان بلند می کردم و فراهم شدن سفر به نجف را از خداوند می خواستم.
این اواخر ،پدر مریض و خانه نشین شده بود و از سوز سویدای دل من خبر داشت.به جای او به مسجد مقبره ی تبریز می رفتم و مسئولیت وعظ و خطابه را انجام می دادم؛اما از اینکه امامت نماز جماعت را بر عهده بگیرم،پرهیز داشتم و روز و شب،در آرزوی محبوس در سینه ام می سوختم.
پدر سال ها به من سخت می گرفت و می خواست بار علمی ام را در تبریز برداشته باشم و سپس عازم عراق شوم.گویا او خود میدانست که در سرم اندیشه ی جلای وطن را می پرورانم .مجبور شدم حاشیه ای بر کتاب ارشاد شیخ مفید بنویسم تا به او نشان دهم از نظر علمی به کرسی های عمیق تر و گسترده تری از دروس حوزوی احتیاج دارم.
ادامه ی قسمت اول 👇