✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️اسلام، چگونه بر لزوم گفتن «حق» حت‍ی اگر به ضرر انسان باشد، تاكيد كرده است؟ 🔹روايات اهل بيت (عليهم السلام) تاكيد دارند كه انسان بايد حق را بگويد حتى اگر به ضرر او باشد. امام باقر (ع) مى فرمايند: «نفس خود را بر حق صبور گردان؛ زيرا كسى كه چيزى را در راه حق منع كند دو برابر آن را در راه باطل مصرف خواهد كرد». [۱] امام على (ع) مى فرمايد: «بر تلخى حق صبر كن و مواظب باش فريب شيرينى باطل را نخورى». [۲] در جای دیگر فرمود: «کسی برای حق صبر نمی کند مگر آنکه فضیلت آن را بداند». [۳] امام باقر (ع) مى فرمايد: «وقتى نزديك وفات پدرم امام زين العابدين (ع) بود، مرا به سينه خود چسبانيد و فرمود: پسرم! آيا مى خواهى تو را سفارش كنم به آنچه پدرم حسين بن على (ع) در موقع مرگ و شهادت و آخرين لحظات به من سفارش فرمود، و پدر او امیرالمؤمنین (ع) نيز او را به آن وصيت و سفارش كرده بود؟: «پسرم! صبر كن بر حق، اگر چه تلخ باشد». [۴] 🔹چه مطلب بزرگى است كه سه امام در آخرين لحظات عمر خود سفارش كرده اند، آن هم به اين صورت كه امام حسين (ع) و امام سجاد (ع) در لحظات آخر حيات خود با كوله بارى از تجربه هاى تلخ و شيرين و آن هم به صورتى كه امام سجاد (ع)، امام باقر (ع) را به سينه خود مى چسباند. در روايت آمده: مردى از كوهستان و خارج شهر نزد امام صادق (ع) آمد و مسئله اى پرسيد و حضرت، پاسخى فرمودند كه مطابق ميل او نبود، سپس در سيماى او كراهت و گرفتگى را احساس كردند به او فرمودند: «اى مرد صبر كن بر حق، زيرا احدى براى حق صبر نكرده است؛ مگر اين كه خداوند آنچه را كه براى او خير بوده در عوض صبر به او داده است». [۵] 🔹امام على (ع) فرمود: «حق سنگين است و خداوند گاهى سبك مى گرداند بر عده اى كه عاقبت [عافيت] را طلب كرده و نفوس خود را صبور ساخته و اعتماد كردند به آنچه خداوند وعده داده است به صابرين و محاسبه گران، پس از آنها باش و از خداوند يارى طلب». [۶] حق گویيد گرچه بر عليه و بر ضرر شما باشد. خداوند در سوره نساء مى فرمايد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ للهِ وَ لَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَ الاَقْرَبِينَ...». [۷] (اى كسانى كه ايمان آورده ايد، كاملا به عدالت قيام كنيد، براى خدا گواهى دهيد، اگرچه [اين گواهى] به زيان خود شما يا پدر و مادر يا نزديكان شما بوده باشد). در ذيل آيه فوق حديثى از ابن عباس آمده [۷] كه از آن استفاده مى شود، افراد تازه مسلمان حتى بعد از ورود به مدينه به خاطر ملاحظات خويشاوندى از دادن شهادت هايى كه به ضرر بستگان آنها مى شد، خوددارى مى كردند و آيه فوق نازل شد و به آنها هشدار داد. 🔹امام باقر (ع) فرمود: «امام على (ع) فرموده است: در قبضه [دسته] شمشيرى از شمشيرهاى رسول خدا (ص) صحيفه اى بود كه در آن سه چيز بود: «با كسى كه ارتباطش را با تو قطع كرده ارتباط برقرار كن، و حق را بگو گرچه بر ضرر تو باشد و به كسى كه به تو بدى كرد نيكى كن!». [۹] رسول اکرم (ص) فرمود: «باتقوا ترين مردم كسى است كه در آنچه به نفع يا به ضرر اوست، حق را بگويد». [۱۰] امام على (ع) در وصاياى خود به امام حسين (ع) مى فرمايد: «فرزندم تو را سفارش مى كنم به پرهيزكارى و خداترسى در بى نيازى و فقر و اين كه حق گوئى و حق را مراعات كنى در حالت رضا و غضب...». [۱۱] پیامبر اکرم (ص) فرمود: «كسى كه با مظلومى رود تا حق او را اثبات كند، خداوند متعال قدم هاى او را در روزى كه قدمها مى لغزد ثابت مى كند». [۱۲] امام على (ع) در زمان خود مى ناليد و مى فرمود:  «بدانيد خداوند شما را رحمت كند، شما در زمانى هستيد كه گوينده به حق در اين زمان كم و زبان از راستگوئى كُند شده [و راست و صدق نمى گويد] و مُلازم حق ذليل است». [۱۳] • پی نوشت‌ها در منبع موجود است 📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين‏، نسل جوان‏، قم‏، ۱۳۸۵ش، چاپ اول‏، ج ۲، ص ۵۲۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) @tabyinchannel