📜 כ״ח قسمت بیست‌وهشتم:«یهودیان در قلب اروپا؛ از گتوهای پنهان تا ایجاد شبکه‌های اقتصادی» 🌀باد سردی از روی کانال‌های ونیز می‌وزید و بوی نم دیوارهای آجری گتو می‌پیچید تو دماغ آدم. سال ۱۵۱۶ بود، ولی انگار هزار سال از قصه خزرها گذشته بود و حالا نسل جدید یهودی‌ها رسیده بودن وسط قلب اروپا تا ورق جدیدی رو تو تاریخ ورق بزنن. تا قبل از این، تو اندلس زیر سایه بنی امیه، یهودی‌ها یه نفسی کشیده بودن، تجارت کرده بودن و واسه خودشون اسم و رسمی پیدا کرده بودن. اما وقتی غرناطه سال ۱۴۹۲ سقوط کرد و مسیحی‌ها داد زدن «یا غسل تعمید یا برو بیرون!»، دیگه انتخاب زیادی نداشتن. یه عده رفتن عثمانی، ولی یه مشت سفاردی کوله‌بار بستن و راهی شمال ایتالیا، فرانسه و هلند شدن تا بازی جدید رو شروع کنن. 📍 ونیز اولین جایی بود که «گتو» رو اختراع کرد! فرمان دوک این بود: «یهودی‌ها شب‌ها برن تو محله خودشون، درها بسته، نگهبان هم بالاسر!» اما خنده‌دار اینجاست که همین محله به ظاهر زندون، شب‌ها تبدیل می‌شد به مرکز معاملات پول و طلا و وام. کشیش‌ها فردا صبح تو منبر می‌گفتن «رباخواری گناهه»، بعد عصر همون روز خودشون می‌رفتن پیش همون یهودی‌ها واسه قرض گرفتن پول ساخت کلیسا! 😏 ⚜قانون کلیسا می‌گفت وام با بهره حرامه، مسیحی‌ها هم از ترس گیر افتادن پول قرض نمی‌دادن. این وسط، یهودی‌ها شدن تنها گزینه برای وام دادن، اونم با بهره... تازه بهره مرکب! همین باعث شد اسم‌هایی مثل «لِوی»، «مِندِل» و بعدتر «روچیلد» بشه ستون مالی اروپا. ⛪️ اون دوران، بانکداری مدرن داشت شکل می‌گرفت. خانواده‌هایی مثل مدیچی تو فلورانس فهمیده بودن که قدرت واقعی تو صندوقچه طلاست، نه روی سر پادشاه‌ها. شبکه‌ای ساختن از آمستردام تا لندن. می‌تونستی تو ونیز پول قرض بدی و معادل همون رو تو لندن بگیری، بدون اینکه یه سکه طلا جابه‌جا شه! چیزی که بعدها بهش گفتن «چک». بقیه پادشاه‌ها مونده بودن هاج‌وواج که این چه جادوییه! 🤨 👈این وسط، شاه‌ها یه روز یهودی‌ها رو بیرون می‌کردن، اموالشون رو بالا می‌کشیدن، بعد سه سال دیگه که خزانه‌شون خالی می‌شد، با خواهش و تمنا دوباره دعوتشون می‌کردن برگردن! انگلستان سال ۱۲۹۰ همه یهودی‌ها رو بیرون انداخت، بعد ۳۵۰ سال دوباره آوردنشون، چون اقتصاد بدون پول اون‌ها جون نمی‌گرفت. ادامه در پست بعدی👇 #تاریخ_یهود #یهود_شناسی 🍃 کانال رسمی طبیب جان 👇 https://eitaa.com/joinchat/3658612752C778c1803ba