هدایت شده از فِکرَت
🔸 شهید اول و ویژگی های خاص مکتب فقهی ایشان ◽️ شهید اول اعلم و سرآمد عالمان زمان خود بود. از این رو، وقتی مکتبی را در فقه پایه گذارد، بسیاری از فقها بدان گرویدند و به آن مکتب تا حدود یک قرن و نیم توجه ویژه نمودند. آن فقیهان و دانشمندان تازه‌هایی علمی نیز آوردند، اما در اساس کار بیش‌تر بر شرح و بیان آرا و افکار او همت می‌گماشتند و از چهارچوبی که وی ترسیم کرده بود، پا فراتر ننهادند. ◾️ کتاب‌های فقهی شهید اول اگرچه متعدد است، بیشتر آن‌ها جنبه متن و فتوا دارد. تنها کتاب غایةالمراد استدلالی محض است. غایة المراد فی شرح نکث الارشاد از متون مهم فقه و از شرح‌های مهم ارشادالاذهان علامه حلی (۷۲۶ق) است. 🔻 ویژگی‌های خاص مکتب فقهی شهید اول را می‌توان در زیر چند عنوان خلاصه کرد: ▫️ توجه به آرای گذشتگان از ویژگی‌های کتاب غایةالمراد این است که شهید اول در این کتاب به آرای بسیاری از فقهای متقدم و متأخر خصوصاً پس از دوره علامه حلی تا دوره خود پرداخته است. ▪️ احاطه بر فقه مقارن میرزا حسین نوری در مستدرک الوسائل و محدث برجسته شیخ عباس قمی (۱۳۶۹ هـ. ق) در سفینةالبحار درباره شهید اول فرموده‌اند: اولین فقیهی است که فقه شیعه را از فقه اهل سنت و جماعت پالایید. ▫️ تکثر آرا تکثر فتاوا از ویژگی‌های فقه شهید اول به شمار می‌رود. چند فقیه در میان علمای اسلام و مؤلفان فقه در کثرت فتاوا معروفند؛ یکی از آن‌ها علامه حلی و دیگری شهید اول است. ▪️ نگاه شهید به آثار قدما به منزله نصوص روایی شهید فتاوای منقول در کتب مهم قدمای فقه را برگرفته از نصوص روایی می‌دانسته‌اند. ▫️ توجه ویژه به قواعد فقه شهید اول پس از یحیی بن سعید حلی که کتاب کوچکی در باب (أشباه و نظایر) نوشت، با تألیف القواعد والفوائد این بخش از فقه را وارد مرحله جدیدی کرد. ▪️ موافقت با شهرت با وجود آن‌که شهید اول را افضل فقهای اسلام شمرده‌اند، وی اصرار داشت در فقه همان سیره و روش مشهور بین فقیهان را عمل کند، خصوصاً به شهرت بین قدما اهمیت فراوان می‌داد. ▫️ توجه به قراین در رد و قبول روایات شهید اول برای به دست آوردن اعتبار روایات دو راه در پیش دارد: سند روایات و دیگر قراین که بر صدور روایت دارد و این همان مبنای علمی شیخ طوسی است. وی مجموعه‌ای از قراین را برشمرده که اگر سندی برای روایت وجود ندارد و یا سند آن ضعیف است، آن قراین می‌تواند دلیل صدور روایت از معصوم باشد. ▪️ بررسی و تحلیل متن روایی با ادله عقلی شهید اول به متن روایات نقادانه می‌نگریسته است. ▫️ توجه شهید به فقه حکومتی شهید اول به فقه از دو زاویه می‌نگریست: درون فقهی و دیگر برون فقهی. او در برخی مسائل فقه از بیرون به فقه نگاه می‌کرد و گویی فقه را با مقاصد آن می‌سنجید. ▪️ نوآوری و ذکر فروع جدید گاهی شهید ثانی تعجب می‌کند که شهید اول در کتاب مختصری چون لمعه فروع زیادی را ذکر کرده است؛ فروعی را که فقها در کتاب‌های مطول فقهی متعرض آن نشده‌اند. 📔 به کانال فقه و اصول بپیوندید! 🆔 @Doroos12