♦️هجرت‌های تمدن‌ساز (شهرساز) از ابراهیم (ع) تا امام حسین (ع) ✍️ امیر ایوب 🔻تمدن در طول تاریخ بشری، همیشه حاوی دو پدیده ی مهم و مشتکل از دو پدیده مهم بوده، شهر و سفر 1️⃣ مدنّیت و شهر نشینی جوهر تمدن سازی و لب هر تمدن شهرهای آن است. شهر که مادر تمدن است در نظر غربی وقتی شکل میگیرد که کنار رود ( انگیزه کشاورزی) یا کنار جاده(انگیزه تجاری) قرار داشته باشد. اما در تلقی اسلامی شهر های مهم وجوده داشته که تمدن سازی اسلامی را به جلو پرتاب کرده(جهش داده) و هر دو ابتداً به علت تقدس مکان(شَرَفُ المكانِ بالمكينِ) و وجود آرامگاه، عبادتگاه، بارگاه مطهر و مسجد بوده شکل گرفتند. 2️⃣سفر نیز پدیده ای که در اغلب تمدن ها وجود داشته هجرت موسی(ع) از مصر به سمت فلسطین، سفرِ انگلیسی ها به مستمعره های جدید، امریکا و استرالیا نمونه بارز آن اند. ✳️ هجرت اول 💢به گفته علامه البدری(از محققین برجسته در عراق) سفر حضرت ابراهیم(ع) مستقیماً از بین النهرین و عراق امروزی به مکه بوده. محل حیات و حتی تولد حضرت ابراهیم(ع) به گفته ایشون غرب فرات و محدوده ی نجف، کربلا و حله ی امروزی بوده است.(پیوست 1) ⭕️ در تورات های آرامی و اکدی آمده است که حضرت ابراهیم(ع) بعد از عدم هدایت مردم بین النهرین و شکست دعوتش، بین النهرین که آن روز از تمدن های عظیم بشری بود را "طلاق" داد، لفظی که ابداً در تورات عبریِ موجود و تحریف شده، وجود ندارد. 💢به همین دلیل حضرت ابراهیم مستقیماً از فرات غربی به مکه هجرت کرد که در مسیر، حضرت لوط که همراه او بود به اردن منتقل شد. به دلیل طلاق دادن سرزمین بین النهرین و بازنگشتن به آن، محیطی که حائل بین مسکن جدید حضرت ابراهیم(ع) و خانواده اش بود(مکه) با بین النهرین را حجاز(حاجز) به معنای مرز، حد و حجاب نامیدند. 💢سفر حضرت ابراهیم(ع) به مکه و ترمیمِ بیت الله الحرام تمدن ساز بود چون به گفته قرآن اصلا آن مکان، محلی قابل زندگی و حیات و سکونت نبود(رَّبَّنَا إِنِّي أَسْكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ ) 🔻در واقع حضرت ابراهیم(ع) دعایی برای شهر سازی و تمدن سازی کرد که به قول علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم_سوره بقره) دعای حضرت ابراهیم دو دعا بود نه یک دعا(إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا بَلَدًا آمِنً ) یعنی یک دعا این بود که این مکان را بلد و شهر قرار بده و دعا دوم این بود که اینجا را امن قرار بده. ⭕️ مکه به تبع ترمیم کعبه توسط حضرت ابراهیم(ع) مرکز تمدن اسلامی و محل سکونت جدید فرزندان حضرت ابراهیم(ع) شد که قبل از آن در بین النهرین می زیستند. ✳️ هجرت دوم 💢تا چند هزار سال بعد از شهر سازی حضرت ابراهیم(ع) مکه محل اصلی توحید و تدین و تمدن اسلامی بود تا اینکه نبی مکرم اسلام در مکه آغاز به حرکت کرد و مبعوث شد. 🔻هجرت از مکه به یثرب و شهرسازی نبی اسلام حول مسجد الحرام در مدینه النبی، شهر دیگری را مبتنی بر تلقی اسلامی بنا نهاد که نمونه ای متکامل از تمدن سازی اسلامی است. 💢با عبور سریع از تاریخ بعد از نبی، وقت که به عصر امام حسین(ع) میرسیم سفر این حضرت دقیقاً سیر معکوس سفر حضرت ابراهیم از بین النهرین به مکه است، به این دلیل که اولین پشت کنندگان به قیام امام حسین(ع) اهالی مدینه بودند که امام مجبور به هجرت به سمت مکه شد و اتفاقاً اولین عذاب الهی به دلیل پشت کردن به ولایت را مردم مدینه با حمله ی یزید چشیدند همان طور که در نامه امام حسین(ع) به بنی هاشم هنگام خروجش از مدینه این امر پیش بینی شد ( فَاِنَّهُ مَنْ لَحِقَ بی مِنْکُمْ اُسْتُشْهِدَ، وَ مَنْ تَخَلَّفَ لَمْ یَبْلُغْ مَبْلَغَ الْفَتْحِ وَ السَّلام) ⭕️ هجرت امام حسین(ع) به کربلا و به نوعی "طلاق" دادن مدینه موجب شد منطقه غرب فرات و کربلا جزو اصلی ترین پایگاه های تشیع در جهان شود جدا از شهر هایی مثل نجف و بغداد(در شمال کربلا) فقط شهر حله(پایتخت تمدن بابل) که چهل کیلومتری شمال کربلا واقع است شاهد حضور 18 زعیم شیعه امثال علامه حلی بوده که هر کدام جریانات سیاسی، علمی، فقهی و فرهنگی را بنیان نهادند. ✅ فلذا 🔰دو هجرت حضرت ابراهیم(ع) از غرب فرات به محدوده ی مکه و مدینه و بازگشت امام حسین(ع) از مدینه به کربلا، دو محدوده، منطقه و شهر را بنا کردند که جزو پیشرانان تمدن اسلامی و ملک طلق اهل حق شدند. 📎پیوست 1: https://www.youtube.com/watch?v=z5v5LUZDQcc