📃#چکیده
از مباحث حائز اهمیتی که در بحث علم اجمالی بدان پرداخته می‌شود، بررسی معنا و حکم موافقت و مخالفت التزامی و به دنبال آن، جواز یا عدم جواز اجرای اصول در اطراف شبهه مقرون به علم اجمالی است. با جستجو در آثار محققان علم اصول، شش معنای متفاوت برای موافقت و مخالفت التزامی می‌توان یافت. به‌صورت اجمالی، موافقت و مخالفت التزامی یعنی شخص در ناحیه نفس خویش و نه در ناحیه عمل، با آنچه از شارع رسیده، موافقت یا مخالفت داشته باشد. در خصوص حکم مخالفت التزامی نیز حداقل دو دیدگاه مختلف وجود دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی حکم موافقت التزامی از دیدگاه مرحوم شیخ انصاری، مرحوم اصفهانی و مرحوم امام است؛زیرا کتب مرحوم شیخ، از متون اصلی درسی حوزه‌های علمیه بوده ولی عبارات ایشان به جهت عدم وضوح و اختلاف تعابیر، به‌خوبی روشن نیست و برای تبیین بهتر نظر ایشان، به کلام دو علم دیگر یعنی مرحوم اصفهانی و مرحوم امام خمینی که مخالف ایشان هست نیز پرداخته شده است. به همین سبب، یکی از امتیازات این مقاله، در کنار ذکر تمامی معانی محتمل در موافقت التزامی، نگاه جامع و دقیق به کلمات شیخ اعظم، مرحوم اصفهانی و امام خمینی می‌باشد. پژوهش پیش رو، ابتدا به صورت دقیق موافقت و مخالفت التزامی در علم اصول را بیان نموده و سپس با تبیین نظرات اندیشمندان مذکور، با شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی حکم آن پرداخته و در پایان ثمرات بحث اشاره کرده است.