💠 مرحبا بناصرِنا
«نصرت اولیای الهی با شعر»
🔹پیامبران برای برپایی جامعهای دینمحور، تلاشهای بسیاری کردند و مشقتهای فراوانی را متحمل شدند. در این مسیر پرفراز و نشیب، همواره جانهای زلالی به ایشان میپیوستند که با تبلیغ آموزههای دینی بین عموم، زبان گویای انبیا میشدند و از بذل جان، مال و آبروی خود واهمهای نداشتند. برای تحقق حکومت الهی حضور چنین یاورانی ضروری است و رهبران بدون حمایت اینگونه افراد، در حیطۀ وسیع، کاری از پیش نمیبردند.
هرجا اصحاب حق وظیفۀ خود را در قبال «حمایت همهجانبه از ولی خدا» به درستی انجام دادهاند، حق در نهایت به پیروزی رسیده و از طرف دیگر، عدم درک اهمیت این موضوع، اولیای الهی را در طول تاریخ دچار رنجهای فراوانی کرده است. بدون شک «نصرت ولی» محوریترین مسأله برای تحقق حکومتی معنوی است.
🔸ناصران در حقیقت حلقۀ اتصال مردم به رهبر جامعه هستند که هرچه این حلقهها بیشتر باشد، زنجیرۀ بیشتری از مردم را میتواند به اندیشۀ ولی خدا متصل کند و این کثرت نفرات، از معیارهای اساسی تثبیت حکومت دینی است.
در دوران نبیّ مکرّم اسلام(صلّیاللهعلیهوآله) تعداد این حلقههای میانی در حدّی بود که با تبلیغ شریعت احمدی و تحمل انواع شکنجهها توانستند جمع کثیری از مردم را به سمت آیین محمّدی سوق دهند، تا جایی که گسترش زنجیرۀ همفکران پیامبر اکرم(صلّیاللهعلیهوآله) در نهایت به تشکیل حکومت اسلامی انجامید.
خلاف این را در دوران امیرالمؤمنین(علیهالسلام) مشاهده میکنیم که حمایت تنها چند نفر مانند مقداد، ابوذر، سلمان و عمار، نتوانست حضرت را در بازپسگیری حقّ غصب شدۀ خود به نتیجه برساند، چرا که جوّ عمومی یا در مخالفت با حضرت بود یا در سکوت به سر میبرد و با حمایت این تعداد کم ممکن نبود فضا را به نفع حضرت تغییر داد.
برای رساندن جامعه به یک خرد جمعی در حمایت از ولی خدا، نیاز است تا «نصرت جمعی» شکل گیرد و با نصرت فردی و حمایت تعدادی محدود، نمیتوان کاری از پیش برد.
🔹شعر یکی از بهترین ابزارها برای تحقق این امر است و شاعران یکی از تأثیرگذارترین طیفها، برای این فرهنگسازی عمومی هستند. قدرت تلفیق منطق و احساس و ارائه مفاهیم دینی در قالبی جذاب، موهبتی است که خداوند متعال به شاعران مذهبی ارزانی داشته است تا بتوانند نبض جامعه را در دست گرفته و افکار مردم را سمت و سو بخشند.
مردمی که نوع جبههگیریشان مخصوصا در مواقع حساس، نقشی تعیین کننده دارد و اشتباهشان اثرات جبرانناپذیری را بر جا میگذارد. زدودن غبار جهل از فضای عمومی را باید یکی از والاترین جنبههای نصرت دانست که شاعران سهم عظیمی در این امر حیاتی دارند. شعری که در تقابل با دشمن نقش شمشیر یا سپر را ایفا کند، یکی از نمونههای آشکار یاری ولی است.
🔸نه فقط شعر، بلکه هر عملی که مواضع دشمن را هدف گرفته باشد یاری ولی امر است و عملی که در این راستا حرکت نکند، داخل این دایره قرار نمیگیرد؛ هرچند به خودی خود ثواب بسیاری داشته باشد. میتوان ادعا کرد حتی اعمالی مانند نماز و روزه، به نوعی مقدمات و اسباب ایجاد روحیه نصرت هستند و درجۀ ایمان افراد را بر اساس میزان حرکت در مسیر نصرت میسنجند.
امام مجتبی(علیهالسلام) مراتب بهشت را بر همین اساس به سه جایگاه تقسیم کردهاند: «مَن أَحَبَّنَا بِقلبِهِ وَ نَصَرَنَا بِيَدِهِ وَ لِسانِهِ فَهُوَ مَعَنَا فِي الْغُرفَةِ الَّتي نَحنُ فِيهَا وَ مَن أَحَبَّنَا بِقَلبِهِ وَ نَصَرَنَا بِلِسانِهِ فَهُوَ دُونَ ذَلِكَ بِدَرَجَةٍ وَ مَن أَحَبَّنَا بِقَلبِهِ وَ كَفَّ بِيَدِهِ وَ لِسانِهِ فَهُوَ فِي الْجَنَّةِ؛ هر کس ما را با قلبش دوست بدارد و در عمل و با زبان یاری کند، او در غرفههای بهشتی که ما در آن ساکنیم با ما خواهد بود و هر کس ما را با قلبش دوست بدارد و فقط با زبان یاری کند پس او در بهشت یک درجه پایینتر از مقام ما جای دارد و هر کس ما را با قلب دوست بدارد اما با زبان و در عمل کاری نکند، پس او در بهشت خواهد بود.» (امالی مفید؛ ص۳۳، ح۸)
🔹در باب اَبزار اِبراز نصرت، میبینیم که یاری کردن به واسطۀ شعر به حدّی اهمیت دارد که امام رضا(علیهالسلام) والاترین مرتبۀ حمایت از ولی خدا را برای دعبل خُزاعی قائل شدهاند و به او فرمودهاند: «مَرحَباً بِکَ یَا دِعبِلُ مَرحَباً بِناصِرِنا بِیَدِهِ وَ لِسَانِهِ؛ آفرین بر تو ای دعبل! آفرین به کسی که -نه تنها ما را قلبا دوست دارد بلکه- با زبان و در عمل به نصرت و یاری ما آمده است.» (بحار الانوار؛ ج۴۵، ح۱۵، ص۲۵۷)
...