قسمت سوم (ادامه کتاب زندگی نامه شهدای بخش طغرالجرد): بر اساس اسناد تاريخي و نيز آنچه در شجره‌نامه‌ی طغرالجرد وجود داشته، خاندان افشار از زمان ولي خان افشار و پسرش بيگتاش خان كه هر دو حاكم كرمان بوده‌اند؛ در اين منطقه سکنی داشته‌اند. همچنين در منابع تاریخی، ذکرشده که در زمان شاه‌عباس صفوي، مرحوم آخوند شريفا را كه پسر ارشد ولي خان افشار و برادر بزرگ بيگتاش خان بوده و در علم و فضل بی‌عدیل و نظير و معاصر ميرداماد بوده، متعاقب والدش به كرمان فرستادند كه مروّج دين شود.  نامبرده در كوهبنان و طغرالجرد توقف نموده و با سادات محل وصلت داشته است6. در شجره‌نامه‌ی طغرالجرد و در سخنان کهن‌سالان منطقه، از آخوند شريفا به‌عنوان عالمي جلیل‌القدر و صاحب كرامت ياد می‌شود و بر اساس منابع تاریخی یکی از فرزندان او به سلك پدر مشغول تحصيل علم شده و ديگري به نام حاجي عليم خان به امور حكومت و رياست پرداخته است.  در همین شجره‌نامه، مورخین نام یکی دیگر از نوادگان آخوند شريفا موسوم به عالم بيگ، آورده‌اند و متذکر شده‌اند كه او کتابخانه‌ی بزرگ و مفصلي در طغرالجرد داشته و جد خانواده‌ی شريفي طغرالجرد بوده است و از آقای محمد شریفی نبیره‌ی آخوند شریفا به‌عنوان طبیب حاذق سنتی یاد می‌شود که از روی کتب همین کتابخانه و ازجمله نسخه‌ی خطی «قانون» ابن‌سینا در طغرالجرد و کوهبنان به طبابت می‌پرداخته. گویا هنوز برخی از این کتب خطی و ارزشمند نزد این خانواده محفوظ است. در مورد آخوند شريفا گفته‌شده كه مقبره‌ی شاه نعمت اله ولي و امام‌زاده‌های كرمان و طغرالجرد را مرمت نموده، علماي شيعه را قوت داده، رسم تقيه را از ميان برداشته و آنچه لازمه‌ی مذهب اثني عشري بوده، معمول داشته است.  تاریخ تمدن و فرهنگ دیار طغرالجرد بر پایه خدمات و همکاری سه گروه مهم تأثیرگذار، شامل زمامداران و حاکمان محلی، دانشمندان و علما و سادات متدین و اصیل محل شکل‌گرفته است.  سادات منطقه‌ی طغرالجرد نقش مهمي در ترويج فرهنگ ديني و شيعي داشته و موردقبول خاص و عام بوده‌اند. گفته می‌شود بعد از احداث و بازسازی مسجد، حسینیه، آب‌انبار و دیگر اماکن مذهبی به دست خوانین افشار، با درخواست این خاندان، جد سادات طغرالجرد، براي ترويج مسائل ديني و نقابت و اداره حسينیه و مسجد و موقوفات؛ از نجف اشرف به منطقه مهاجرت نموده است.  در سده‌ی اخیر، بزرگ این سادات جلیل‌القدر، مرحوم سید حیدر بوده که بعد از او فرزندانش به نام‌های سید اکبر، سید حسن، سید میر رشید، سید عباس و پس از آن‌ها نسل بعد؛ سید ابوتراب و در حال حاضر سید کاظم، خلف اندر خلف نقابت حسینیه و مراسم عزاداری ایام محرم را بر عهده دارند.  نسب خانواده‌ها و فامیل‌های معروف طغرالجرد و مناطق اطراف، معمولاً به یکی از سه خاندان فوق و خانواده‌های مذکور در شجره‌نامه طغرالجرد می‌رسد که ذکر برخی در کتاب تبارنامه‌ی افشارهای زرند، طغرالجرد و کوهبنان به‌تفصیل آمده است. با توجه به سوابق فوق؛ طغرالجرد نقش تاريخي و فرهنگي مهمي در تحولات استان ايفا كرده است. برگزاري مراسم عزاداري و تعزیه‌خوانی در ايام محرم و ديگر ايام سوگواري و حضور مخلصانه مردم در اين مراسم؛ زبانزد همگان بوده و در مراسم عزای سالار شهیدان هرکس به فراخور توان خود نقشی داشته و مخلصانه عزاداری می‌نموده که معمولاً به‌صورت موروثی ادامه یافته است. همچنين با توجه به وجود موقوفات برای روضه‌خوانی؛ علاوه بر فعالیت‌های مذهبی سادات و روحانیون محل، همه‌ساله مبلغين و روحانيون صاحب‌نام از حوزه‌های علمیه‌ی قم، مشهد و كرمان به منطقه می‌آمده‌اند و در قالب مراسم و مجالس روضه‌خوانی مردم را ارشاد نموده و شور و شوق مذهبي مردم را زنده نگاه می‌داشته‌اند كه از آن ميان، می‌توان از حضرات حجج‌اسلام: موحدي كرماني، حقیقی، اقدسی، فخر مهدوی، حقاني، فلاح، مجید انصاری، جلالي و ... نام برد.  اجراي مراسم منحصربه‌فرد و مخلصانه‌ی سوگواري حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و ساختار كهن حسينيه، مسجد، سید حسین و مراسم خاص علم‌گردانی و تعزیه، از ریشه‌های مستحكم فرهنگ اسلامی و شيعي در منطقه حكايت دارد. لازم به ذکر است که نقش موقوفات در برگزاری مراسم مذهبی و توسعه فرهنگی مردم منطقه قابل‌توجه بوده است.    ساختمان حسینیه و مسجد قدیم طغرالجرد، مطابق الگوی معماری اماکن مذهبی شهرهای بزرگ مذهبی زمان خود، بسیار زیبا و با عظمت بنا شده بود و همه جوانب لازم، در آن مراعات شده بود. ولی به‌رسم بی‌توجهی به معماری سنتی، متأسفانه اصول ساختار معماری باشکوه سنتی در ساخت مسجد و حسینیه جدید فراموش گردیده است. از ابنیه و آثار تاریخی برجای مانده در طغرالجرد می‌توان به سه آسیاب آبی به نام‌های، آسیاب بالا، آسیاب میان و آسیاب پایین که آسیاب میان به‌صورت نمادین در سنوات اخیر بازسازی‌شده است اشاره کرد. ادامه دارد... https://eitaa.com/Yareanehamra