اخلاق و کرونا
کروناویروس و شیوع آن، بلیهای که تا این حد خطرناک و جهانشمول است ظرفیت فوق العادهای برای بازخوانی بسیاری از مقولات اساسی زندگی را دارد زیرا روزمرگیها را کنار میگذارد و حضور پررنگ و قدرتمندش، مانع از جدی نگرفتن و بازی کردن با مقولههای متنوع مرتبط با حیات انسانی است.
به نظرم سرفصلهای «اخلاق کرونا» دستکم در مصادیق زیر قابل تعقیب است:
1)آنچه که در نمونههای تصویری از کشورهایی مانند هند و پاکستان مبنی بر مشاهده بسیار خشن و توأم با بیاحترامی به مردمی که به هر دلیل شرائط قرنطینه را نقض کردهاند قابل مشاهده است؛ یعنی چگونگی مواجهه نیروهای امنیتی و انتظامی با افرادی که ظاهرا از مقررات تخطی کردهاند.
2)مواجهه پزشکان و پرستاران با بیماران و خانوادههای ایشان. خصوصا در اولین مواجهات یک مرکز درمانی با اولین بیماران کرونایی(در این زمینه گزارشهایی از ایران وجود دارد که بحث را جدی میسازد)
3)قانون گزینش سنی در برخی کشورهای اروپایی که اولویت را از مسنها برداشته معطوف به سن های پایینتر میکند.
4)اخلاق تدفین و ترحیم و بزرگداشت اموات در شرائطی که ازدحام جمعیت باعث گسترش بلیه میشود. خصوصا در مواردی که این آیین ها جزیی جدی از زندگی قوم و جماعتی است.
5)آنچه که در دزدیهای بین کشوری در مورد ضبط کالاهای پزشکی و پیشگیری یکدیگر رخ داده است.
6) تقدمبخشی سیاستهای کلان حاکمیتی به اقتصاد در مقابل سلامت یا مقید کردن اقدامات پیشگیرانه و کنترلی به عدم اختلال اقتصادی(حد این عدم اختلال ممکن است در تلقی کشورهای مختلف متفاوت باشد).
7) فرصتهای جدید یا موسع ظهور و بروز اخلاق در همیاریهای دواطلبانه اجتماعی و نیز بینالمللی.
8) تحریمهای یک سویه کشورها در شرائط بههمپیوستگی مهار کرونا در سراسر جهان.
9)تقدم کنشگری فعال اجتماعی یا خودقرنطینگی و تشخیص وظیفه؛ یا از منظری دیگر انتخاب خانواده یا جامعه.
10)توبه؛ بازگشت اخلاقی در شکل فردی، اجتماعی و جهانی.
11) تصفیه جمعیتی توسط کرونا و نسبت درونی افراد و سیاستمداران با این موضوع.
12)راهبردهای کنترلی مهار در کشورهای مختلف؛ میزان تکیه بر قوای قهریه یا اقدامات فرهنگبنیان و نقطه بهینه به لحاظ اخلاق خرد و کلان.
البته بسیاری سرفصلهای دیگر را میتوان به این فهرست افزود.
@abbas_heidaripour