📚نظم توحیدی و نظم حیوانی ❇️معمولاً وقتی سخن از تقابل دو تمدن مادی و توحیدی به میان می آید، پرسشهایی از جانب مخالفان مطرح میشود از جمله اینکه مباحث توحیدی که مبانی توحیدی که حقایقی عقلی هستند چگونه میتوانند وصف تمدن که امری انضمامی است قرار گیرند؟ تأثیر توحید حداکثر در پذیرش یا رد برخی مبانی نظری است، نه بیشتر؛ حداقل در برخی مصادیق نشان دهید چگونه نگاه توحیدی و مادی در مسائل انضمامی متفاوت میشوند؟ در این نوشتار قصد دارم به زبان بسیار ساده تأثیر عینی نگاه توحیدی را در برخی مصادیق توضیح دهم. ✳️معمولاً شنیده میشود که نظم و انضباط حاکم در جوامع غربی، نمونه عمل کردن ایشان به دستورات اسلامی است. آنجا مسلمان نیست، ولی اسلام هست، در کشورهای اسلامی مسلمان هست، ولی اسلام نیست! در حالیکه به این نکته دقت نشده است که نظم حاکم در آن جوامع نظمی حیوانی است، نه الهی. مگر نظم نیز حیوانی و الهی دارد؟ آری. بسته به اینکه بر اساس کدام پایگاه و نگرش نظم را محقق میکنیم، نظم الهی و حیوانی متفاوت میشود. 1️⃣گاه انگیزه اصلی رعایت نظم، نجات از جریمه است. چندین هزار دوربین ناظر بر تخلفات هستند، و کوچکترین بی نظمی هزینه مادی به دنبال دارد. (نظم قانونی) 2️⃣گاه انگیزه رعایت نظم، جریمه نیست، بلکه نوعی تعاون انسانی است. یعنی من نظم را رعایت میکنم، تا دیگران نیز در قبال من نظم را رعایت کنند. میدانم که اگر بی نظمی حاکم شود، منافع مادی من لطمه می بیند، به کارم نمیرسم، اعصابم خرد میشود و ... این نظم به ظاهر، اخلاقی است ولی همچنان بر محوریت منافع شخصی است. 3️⃣گاه انگیزه رعایت نظم، نه جریمه است و نه تعاون مادی؛ بلکه انسان موحد خود را خلیفه الهی میداند که میخواهد مظهر اسماء و صفات الهی در هستی باشد. او قصد دارد مظهر نام «الحکم العدل» و دیگر اسماء الهی باشد که با تحقق آن خواه ناخواه نظم اجتماعی نیز محقق میشود. تمدن توحیدی دنبال تربیت درونی افراد است تا حقیقت متعالی نظم را محقق کنند، نه نظم حیوانی و اومانیستی. نظم الهی غایات و فواید تمام مراتب قبل را دارد ولی بدون نقایص و محدودیتهای آنها ❇️ممکن است چنین گمان شود که این اصطلاحات مربوط به ساحت ذهن و نیت افراد است و در خارج اثر عینی ندارد. اما باید دانست نظم قانونی وابسته به اهرمهای نظارتی است. اگر دوربینها قطع شوند، نظمی باقی نخواهد ماند. همانطور که اگر جایی رعایت نکردن نظم به منافع من ضرری نزند دلیلی برای رعایت نظم به ظاهر اخلاقی نیست. ولی جامعه موحد برای اجرای نظم منتظر چنین غایات و الزاماتی نخواهد ماند. # نظم حیوانی توحیدی الهی و غربی 👤 عبدالله محمدی عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران https://eitaa.com/abmohammad