⭐️اگر در سیاق این آیه دقت کنیم؛ ✨ وَيَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَيِّبَاتِكُمْ فِي حَيَاتِكُمُ الدُّنْيَا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا فَالْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَبِمَا كُنْتُمْ تَفْسُقُونَ (۲۰_ احقاف)
و روزی که کافران را بر آتش دوزخ عرضه کنند (فرشتگان قهر و عذاب به آن ها گویند) شما (لذّات بهشتی و) خوشی هایتان را در زندگانی دنیا (به شهوت رانی و ظلم و عصیان) از بین بردید و بدان لذّات دنیوی بر خوردار و دلباخته بودید، پس امروز به عذاب ذلّت و خواری مجازات می‌شوید چون در زمین به ناحق تکبر می‌کردید و راه فسق و تبهکاری پیش می‌گرفتید.⚡️
✨📖✨خداوند در اول هر دو آیه فوق می فرماید: آتش نخست بر آنان عرضه می شوند که قبل از وصل به آتش (لَا يَصْلَاهَا إِلَّا الْأَشْقَى) یعنی در مجاورت آتش قرار می گیرند در حالی که از آن می ترسند و زیر چشمی آتش را از ترس نگاه می کنند و این ترس باعث شکستن تکبرشان می گردد.
✨يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِي وَالْأَقْدَامِ (۴۱_ الرحمن)
(آن روز) بدکاران به سیمایشان شناخته شوند پس موی پیشانی آنها را با پاهایشان بگیرند (و در آتش دوزخ افکنند)⚡
✍یعنی متکبران چنین نیست با تکبر وارد آتش شوند بلکه چنان می ترسند و خوار می شوند و از آتش فرار می کنند که به موی سرشان کشیده و آنان را وارد آتش می کنند.
💠تصور کنید یک فرد اعدامی اگر خودش طناب دار را گردن خود بیندازد این نشانِ تکبر اوست و نشانِ از عدم ترس اش از مرگ و تأیید جرم اش می باشد، که متکبران چنین نیست که به اختیار و متکبرانه وارد آتش شوند.
🔥عذابٌ ألیم چیست ؟
عذابٌ ألیم، عذابی است که خواری ندارد ولی دردناک است. تصور کنید مرد ثروتمندی فرزندش بیمار شده و او از بیماری فرزند در عذاب شدید است، ولی پول درمان دارد و مخفیانه بدون این که نزد کسی خوار شود فرزندش را درمان می کند؛ ولی عذابٌ مُهین زمانی است کسی فرزندش بیمار است و او پولی برای درمان ندارد که باید علاوه بر تحمل بیماری ألیم فرزندش دست کمک و گدایی پیش مردم برای جمع کردن پول طبابت فرزند دراز کند و خوار و ذلیل شود.
🔱نکته بسیار مهم این که عرضه بر آتش بر انسان کافر و ظالم به دو صورت خواهد بود که هنوز یَصْلی نشده و کافر در درون آن قرار نگرفته است:
✍ نوع نخست، قرار دادن متکبر در مجاورت آتش و گرفتن تکبر و خوار کردن او، و سپس وارد کردن اش در جهنم در روز قیامت است. یعنی عرضه آتش بر متکبر قبل از "یَصلیِ" او، و نوع دوم عرضه آتش بر کفار و ظالمان در عالم برزخ بلافاصله بعد از مرگ شان تا قبل از برپایی قیامت و وارد شدن به جهنم اصلی.
✨ النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَعَشِيًّا ۖ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ (۴۶_غافر)
(اینک که در عالم برزخند) آنها صبح و شام بر آتش دوزخ عرضه می‌شوند، و چون روز قیامت بر پا شود (خطاب آید که) فرعونیان را به سخت‌ترین عذاب (جهنم) وارد کنید.⚡️
🌪تکبر سه نوع است: یکی تکبر انسان بر انسان، دوم تکبر انسان بر خدا، سوم تکبر انسان هم بر خدا و هم بر انسان.
🥀در تکبر انسان بر انسان؛ انسان بر همنوع خود تکبر دارد، ولی در برابر خدا سر به سجده می گذارد. فرجام چنین کسی "عَذَابَ الْهُونِ" در دنیا و برزخ است ولی از رحمت خداوند اهل جهنم نمی شود.
☄در تکبر نوع دوم، انسان بر انسان متواضع است ولی در مقابل خدا متکبر و از روی بی اعتقادی سر بر سجده او نمی نهد. فرجام چنین کسی عذاب پست دنیا و آخرت و سزایش مانند متکبر نوع سوم است که هم در برابر خدا متکبر و هم در برابر مخلوق تکبر دارد.
🍂خشوع هم دو نوع است: که نوع اول خشوع از خوف خدا در زمان نعمت است که برترین صفت برای بنده مؤمن است. خشوع نوع دوم، از ذلت است. (خَاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ)
📌مثال، انسان متکبر و ستمکار و جنایتکاری (چون معمر قذافی) برای نجات جان خود در زمان دستگیری خاشع و نرم زبان و ملتمس می شود.
🆔 @akhlaghmarefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی