اگر در ابتدای آیه فوق بنگریم خطاب صالح نبی به قوم ثمود است که همه عمرشان صرف آبادی دنیا و لذت های آن کرده بودند. (وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ) دقت کنیم مراد از آباد کردن دنیا به معنای زرق و برق دادن به آن نیست، بلکه استفاده از نعمت های آن در حدّ رفع نیاز و مدت بقاء هر فرد در آن است. در حدیث قدسی آمده است: «آدم را برای کیفر به این دنیا فرستاده ام.» یعنی مراد از "وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا" این است که آدم بدون این که عمری صرف کند چه از نظر زمان و چه از نظر تلاش، من گندم در بهشت بر او حاضر کرده بودم ولی چون عصیان و نافرمانی مرا کرد او را در دنیا وارد کردم که این گندم را در قبال گرفتن عمرش و نیز تلاش اش به او بدهم....... در حدیث است که در دنیا به اندازه حاجت و نیازت کار کن و آن را بساز. اگر مراد از "وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا" را آباد کردن دنیا به شرط رها کردن آبادی آخرت بگیریم باید انبیاء و ائمه بیشترین آبادانی را در دنیا کرده باشند و ما امروز به جای طاق سلاطین ساسانی، طاق نبی مکرم اسلام و کاخ نبوت او را در مدینه باید داشتیم. در حالی که نبی مکرم اسلام (ص) می فرمایند: پیامبران از خود خانه و کاخ و مُلک به جای نمی گذارند و میراث انبیاء دانش آنان است. اگر مراد از "وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا" را عمر در نظر نگیریم و عمران در نظر گیریم وقتی حق تعالی می فرماید: "وَمَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ أَفَلَا يَعْقِلُونَ" در این آیه هم باید به معنای عمران بگیریم در حالی که چنین نیست. از سوی دیگر اگر "وَاسْتَعْمَرَكُمْ" را به معنای صرفاً آباد کردن دنیا در نظر بگیریم وقتی با پیری انسان شکسته می شود نمی تواند دنیا را آباد کند، پس باید انسان با رفتن جوانی سریع بمیرد چون قدرت آباد کردن دنیا را دیگر ندارد. در حالی که بعد از چهل سالگی انسان از کشش هوای نفس می افتد پس شتاب عمران دنیای او در عمرش کاسته و شتاب عمران آخرت اش افزون تر باید شود، برای همین قرآن رسیدن به سن چهل سالگی را اشدّ رشد معرفی می کند و در حدیث است گناهان انسان بعد از چهل سالگی به سختی آمرزیده می شوند، چون اکثر گناهان طبق فرمایش حضرت علی علیه السَّلام از حبّ دنیاست و بعد از چهل سالگی باید حبّ دنیا سیر نزولی به خود گیرد. حق تعالی در وصف نبی مکرم اسلام (ص) می‌فرماید: "لَعَمرک"، یعنی قسم به آباد کردنی که تو دین و دنیای مردم را با مجاهدت خویش در راه من آباد کردی و هیچ کس به اندازه تو چنین کاری نکرد‌. وَ ما يُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ وَ لا يُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ إِلاَّ فِي كِتابٍ (۱۱_فاطر) یعنی هیچ آباد کنندۀ دنیا و آخرت، آن را آباد نمی کند و از آباد کردن دنیا در برابر ویران کردن آخرت خود کم نمی کند مگر آن در کتابی در لوح محفوظ است. آیه تصریح می کند تلاش انسان در راستای آباد کردن آخرت خود با اطاعت از فرامین الهی، و آباد کردن دنیا با ویران کردن آخرت اش در نقص و کم کردن عُمر او در دنیا ارتباط مستقیم دارد. وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّـهِ (۱۹۶_بقره) حج عُمره در ماه های خارج از حج بر همه مسلمانان واجب است چون با حج عُمره است که شهر مکه آباد می شود و پیرامون حرم الهی پر از نفوس می گردد. ✍ابراهیم ادهم در صحرا بود غریبه ای بر او عبور کرد و آدرس آبادی پرسید. ادهم قبرستان آبادی نشان داد. رهگذر پرسید: من سراغ آبادی گرفتم نه ویرانه؟! ابراهیم ادهم گفت: مردم خانه های خود آباد می کنند و خانه ابدی خود را ویرانه می سازند، من آدرس اشتباه به تو ندادم، در نظر من قبرستان بهترین آبادی است که هر آبادی نشین باید درصدد آباد کردن آن برآید. در حدیث قدسی آمده است: «هر صبح و شب فرشته ای در آسمان بلند ندا دهد ای اهل زمین! بسازید برای ویران شدن و بزابید برای کشته شدن.......» 🆔 @akhlaghmarefat داستان‌ها و پندهای اخلاقی