#آیه_تشکیلاتی_و_تربیتی | شماره 11 (قسمت دوم) 🔻يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَ أَوْلَادِكُمْ عَدُوّاً لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَ إِن تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ🔺 📌اى کسانى که ایمان آورده اید! بعضى از همسران و فرزندانتان دشمن شما هستند، از آنها بر حذر باشید; و اگر عفو کنید و چشم بپوشید و ببخشید، (خدا شما را مى بخشد); چرا که خداوند آمرزنده و مهربان است 📝 «{در دشمنی نوع سوم} اینجا سوء نیت در کار نیست، با حسن نیت دشمنی صورت می‌گیرد یعنی دشمنی از روی جهالت است. در صدر اسلام مسلمینی بودند که در مواردی که همسران و فرزندان مانع می‌شدند هیچ به حرف آنها گوش نمی‌کردند. بعدها که اوضاع به نفع مسلمین گردش کرد و خود آن همسران و فرزندان هم مجبور شدند مهاجرت کنند، بعضی از مسلمین می‌خواستند به انتقام آن روزهایی که آنها مانع بودند دیگر با آنها هیچ معاشرتی نکنند و آنها را از خودشان طرد کنند. قرآن می‌فرماید: شما به حرف آنها گوش نکنید ولی کینه آنها را هم در دل خود نگه ندارید، عفو کنید و صفح کنید. صفح با عفو تفاوت دارد. وقتی کسی کار خطایی می‌کند هم استحقاق معاقبه و مجازات دارد و هم استحقاق ملامت. عفو، گذشت از مجازات است ولی صفح یک درجه بالاتر است. صفح این است که انسان نه تنها آن مجازات معمول را انجام نمی‌دهد بلکه اصلاً نامش را هم نمی‌برد، به روی طرف هم نمی‌آورد، اسمش را هم نمی‌برد و لهذا اولیاءالله همیشه مقامی بالاتر از عفو دارند یعنی عفو آنها به ‌صورت صفح است. انَس بن مالک در خانه رسول خدا صلی الله علیه و آله خدمت می‌کرد. می‌گوید رسول اکرم صلی الله علیه و آله در بسیاری از اوقات روزه می‏گرفتند و بعد هم غذای بسیار ساده‌ای، چه هنگام سحر و چه افطار، می‌خوردند و معمولاً افطاری ایشان یک مقدار شیر بود که من تهیه می‌کردم. یک شب که ایشان با عده‌ای از صحابه بودند خیلی دیر به منزل آمدند، آنقدر دیر که من خیال کردم ایشان در منزل یکی از اصحاب افطار کرده‌اند. من هم شیر را خودم خوردم و بعد هم رفتم و خوابیدم. وقتی که رسول اکرم آمدند حس کردم که ایشان هنوز افطار نکرده‌اند (ظاهراً انس بن مالک از کسی پرسید که آیا رسول اکرم صلی الله علیه و آله امشب جایی مهمان بودند و او گفت نه). هیچ چیز دیگری هم در دسترس نبود. رفتم و خودم را مخفی کردم. ایشان وقتی دیدند چیزی موجود نیست رفتند و خوابیدند. انس که خود قصه را بازگو کرده است و نه رسول اکرم، می‌گوید: رسول اکرم صلی الله علیه و آله تا زنده بودند چیزی در این مورد به روی من نیاوردند. این را می‌گویند صفح. قرآن می‌فرماید عفو کنید و صفح کنید.‏ «وَ تَغْفِروا». غفران از «غَفْر» به معنای پوشاندن است. باز «پوشاندن» درجه بالاتری‏است؛ یعنی روی {گناه‏} را با رحمت پوشاندن. چرا می‌گوییم «مغفرت» الهی؟ به این جهت که انسان گناهی به درگاه الهی مرتکب می‌شود که استحقاق مجازات دارد. خداوند متعال او را مجازات نمی‌کند و از او صفح می‌کند و به روی بنده‌اش هم نمی‌آورد و بالاتر اینکه روی آن را هم می‏پوشاند، روپوشی می‌کند. این «روپوشی» یکی از این جهت است که نمی‌گذارد دیگران از آن اطلاع پیدا کنند و {دیگر اینکه‏} از رحمت و فضل خودش هم چیزی اضافه به او می‌دهد. و لذا قرآن می‌فرماید: «وَإنْ تَعْفوا وَتَصْفَحوا وَ تَغْفِروا فَإنَّ اللهَ غَفورٌ رَحیمٌ». اگر در مورد همسران و فرزندان خطاکار عفو کنید و صفح کنید و غافر باشید بدانید که خداوند هم غفور و رحیم است. یعنی اگر چنین کنید همان کاری را کرده‌اید که خدا در مقابل بندگان گناهکار خود می‌کند؛ مظهر اسم «یا غفور» باشید، مظهر اسم «یا رحیم» باشید»(1). (1): آشنایی با قرآن (شهید مطهری)، ج 7، صفحه 203 (با اندکی حذفیات) 📚 سوره مبارکه تغابن، آیه 14 🌐Website: alaba.ir 🆔Channel: @alaba_ir