بسم الله الرحمن الرحیم مقدمه: بر اهل نظر پوشیده نیست که ساختار شناسی حکم نقش وسیعی در استنباط احکام شرعی ایفا می کند. مخاطب حکم شخصیت حقیقی است یا حقوقی؟ جنس خطاب شخصی است یا عمومی است یا قانونی؟ و اینکه متعلق حکم طبیعت است یا فرد؟ و اینکه اساسا جنس احکام شرعی قضیه حقیقه است یا خارجیه؟ همه و همه نفیا و اثباتا مورد توجه اقطاب علم اصول فقه بوده است. ♻️آنچه در این مجال جالب توجه است افق جدیدی است که امام خمینی فراروی این مبحث گشوده است و آن، عبور از خطاب قانونی و وصول به خطاب وحیانی است. آنچه شایان توجه است این است که زمانیکه خطاب قانونی هنوز از آب و گل درنیامده و در نظر اهل علم تازه می نمود، امام راحل پرده از گامی فراتر در این عرصه بنام خطاب وحیانی برداشته اند. البته نو آوری دأب حوزه های همیشه زنده و پویای شیعه است. لکن برخی نوآوری ها بهتر به جان اهل علم ریشه می دواند. در مقابل برخی نوآوری ها یا طرد میشوند و یا لااقل مهجور می مانند. ❓اما سر این حقیقت چیست؟ چه می شود که شیخ اعظم انصاری در فقه نظریاتی نو مطرح می کند که احیانا خلاف مشهور فقها و قدما است؛ لکن در عین حال مقبول می افتد. اما از طرف دیگر برخی نو آوری ها همچنان مهجور می مانند؟ پاسخ این سؤال را می توان در سیره شیخ جست و جو کرد. شیوه ای که هر مؤسس مکتبی که آن را سلوک کرده ، موجب ماندگاری مکتبش شده است. 🔸شیخ اعظم گرچه در ابوابی مثل بیع اعیان نجسه ابداع نظریه ای جدید کرده و این نظریه دقیقا در نقطه مقابل فتوای قدماست، لکن ایشان تار و پود نظریه اش را از عبارات قدما استخراج کرده و این امر را در مکاسب محرمه به رخ اهل علم کشیده است. آن چنان که فتوای نوی شیخ در دیده اهل فن مقبول افتاده است. اما امام راحل هم نو آوری های گوناگونی در ابواب علوم داشته اند تا آنجا که مرحوم آیت الله فاضل رضوان الله تعالی علیه در مقدمه کتاب مناهج الوصول ابراز می دارند که استاد ما آن چنان نو اندیش بود که گاهی تصور ما را از یک بحث به طور کلی عوض می کرد. جای خدمت به آثار امام راحل از این حیث همچنان باقی است. بتوانیم تار و پود اندیشه نو و تحولی ایشان را در آثار بزرگان علم اصول چون شیخ و آخوند بازیابی کنیم. 👈🏻این مهم در درس خارج استاد آیت الله فرحانی به وقوع پیوسته و سلسله پیش رو نمونه ای از این امر است. 🔰 نظریه خطاب وحیانی امام با همه ابعاد نوینش در کفایه آخوند خراسانی قابل ریشه یابی است. لذا مطلبی تحت عنوان پیوند خطاب وحیانی با نظریات آخوند خراسانی برگرفته از درس خارج استاد آیت الله فرحانی تقدیم خواهد شد. @albayann