💠پیوند خطاب وحیانی و مراتب حکم بخش اول: تحلیل آخوند خراسانی در مراتب حکم ♻️مسأله خطاب وحیانی ریشه ای در عرفان ناب قرآنی و فلسفه اسلامی دارد که حضرت امام رضوان الله تعالی علیه در کتاب مصباح الهدایه از آن پرده برداشته اند. ایشان در مباحث اصولی شان هم تأثیر این مبنا را جا نمایی کرده اند تا جایی که مقرر درس ایشان ، آیت الله سبحانی به مناسبت وصول به این معنا زبان به تقدیر گشوده اند. 👈🏻مقام معظم رهبری یک مطالبه به حقی در این مجال دارند و آن اینکه شأن حوزه علمیه آن است که قله های عرفانی و حکمی را امتداد بدهند. بر این اساس ،امتداد حکمت در این عرصه، منطق اعتباریات را بنیان می نهد و در نتیجه سازمان استنباط را سامان می بخشد و از این جهت تردیدی نیست که این نو آوری حضرت امام نتایج تحول آفرینی در اصول و فقه دارد. ❓اما سؤال اینجاست که آیا این نظریه در گذشته علم اصول مطرح بوده است؟ اگر مطرح بوده است در چه مبحثی و تا چه اندازه ؟ ✅صاحب کفایه به این مضمون پرداخته است. ایشان پیوند خطاب وحیانی با برخی مسائل علم اصول را که از جمله آن مسائل مساله مراتب حکم است را مطرح کرده است. توضیح آنکه آخوند خراسانی مراتب چهار گانه حکم را در بستر تحلیل حقیقت وحی اصطیاد نموده است. به این بیان که مرحله علم به مصالح و مفاسد که اولین مرتبه از مراتب حکم است، در مبدأ اعلی وجود دارد. سپس با وحی به نفس شریف نبوی یا الهام به نفس نفیس ولوی علم به مصالح و مفاسد به انسان منتقل شده و این انسان کامل دست به انشاء و اعتبار می زند و بر این اساس مرحله دوم از مراتب حکم تولید می شود. سپس اراده و کراهت در نفس شریف نبوی و یا نفس نفیس ولوی ایجاد می شود که البته این مضمون سبب زنده شدن حکم یعنی به فعلیت رسیدن حکم است. این جاست که باعثیت و زاجریت حكم تامین می شود و در رتبه بعد با تنجز حکم، مکلف موظف به امتثال و مستحق ثواب و درصورت عصیان مستحق عقاب خواهد بود. 👈🏻 اگر این نفس نورانی نبود، جز مرحله علم به مصالح و مفاسد که در مبدأ اعلی وجود دارد، سایر مراتب بدست نمی آمد و مرحله انشاء و فعلیتی شکل نمی گرفت. زیرا اعتبار و تغییر که ملازم انقداح اراده و کراهت است از مبدأ اعلی به دور است. 🔺این نمونه ای از امتداد حکمت است که آخوند با تحلیل حقیقت وحی به استقبال توضیح مراتب حکم آمده است. و این آغاز راهی است که امام راحل آن را به سرانجام رسانده است... 🔊تفصیل این مطالب را در صوت ارائه شده دنبال نمایید. #فقه_الخمینی #آیت_الله_فرحانی @albayann