📢 «بول ابل» در منابع روایی و طبی و نسبت آن با کرونا ویروس. ✍️ نویسنده: حجت الاسلام استاد محمد سوری (اصل پژوهش حدود یکصد صفحه می‌باشد که در دست تکمیل و انتشار است) 🔔 منبع یادداشت: کانال تلگرامی @GHMaariz 🌐@tebona ________________________ ◀️ در تحقیقی که از جمع میان تمام روایات باب، روایات مرتبط، بررسی فقهی و بررسی منابع طب سنتی انجام شد، تا کنون نتایج زیر به نحو اجمالی به دست آمده است: 1️⃣ در جمع میان روایاتِ منابع قدیمی و معتبر، هیچ دلیل قابل پذیرشی برای اثبات توصیه اهل بیت (ع) به خوردن بول ابل یا همان ادرار شتر برای امراض وجود ندارد. 2️⃣ در این دسته از روایات به استفاده از شیر شتر و جایگزینی آن به جای ادرار شتر به نحو مطلق _ بدون اشاره به مرض خاصی _ توصیه شده است به گونه ای که صِرف کنار گذاشتن استفاده از ادرار شتر در درمانگری مد نظر بوده است. 🌐@tebona 3️⃣ مستنداتی وجود دارد که طب قدیم از گذشته های دور و دست کم از زمان دیوسکوریدس (دِيُسقُوريدس _ قرن اول میلادی) و جالینوس (قرن دوم میلادی) به تجویز بول انسانی و بول حیوانات به صورت عام آن ( بول حیوانات مختلف و برای امراض مختلف) اقدام کرده است. همچنین در عصر ائمه (ع) نیز در کتب طبی چون فردوس الحکمه (235 ه.ق) و سایر کتب، موارد تجویز بول ابل وجود داشته و گاه به تجویز ترکیبی آن با شیر شتر اشاره شده است. 4️⃣ احتمال داده میشود توصیه اهل بیت (ع) به شیر شتر در مقابل موارد تجویز ادرار شتر توسط اطباء آن زمان و برای مخالفت با ایشان بوده است. چه آنکه مصرف ادرار شتر در آن زمان نیز شایع و رایج بوده است. 🌐@tebona 5️⃣ مجوز مصرف درمانی ادرار شتر در صورت اضطرار در منابع معتبر روایی وجود دارد. ادرار شتر در این حکم هیچ خصوصیتی ندارد و در این مساله با سایر محرمات و موارد مرجوح مشترک خواهد بود. 6️⃣ بر اساس ادله مورد پنجم، حکم ابتداییِ (در غیر از حالت اضطرارِ درمانی) مصرف ادرار شتر چیزی میان کراهت یا حرمت ارزیابی میشود چرا که حکم مواردِ خلاف اضطرار _ بر اساس سایر شواهد روایی از ابواب مختلف فقهی _ لزوما حرمت نبوده است. برای قضاوت قطعی در این مورد به تحقیقات بیشتر و فحص تام در ابواب اطعمه و اشربه و دیگر ابواب مرتبط نیاز است. 7️⃣ استناد به آیه «یحرم علیهم الخبائث» برای اثبات حرمت بول ابل به عنوان حکم ابتدایی ناتمام و غیرقابل پذیرش است. همچنین تطبیق عنوان خبیث بر «ما ینفر عنه الطبائع» فارغ از احتیاج به اثبات تفسیری، نیاز به پرسشنامه علمی جهت تشخیص وجود «تنفر طبعی از ادرار شتر در میان ملیت های گوناگون» داشت. 8️⃣ تجویز ادرار شتر به عنوان «توصیه اهل بیت ع» و «درمان تنگی نفس» تنها در منابع ضعیف یا روایات واجد اشکال آمده است که شانیت قرار گرفتن در مسیر استنباط را ندارند. همچنین در مواردی، فهم نادرست، نبود فقاهت روشمند و گاها ضعف در شناخت ادبیات ائمه (ع) و در نهایت ضعف در لغت عربی باعث برداشت ناصواب از بعضی روایات معتبر نیز شده است. 🌐@tebona 9️⃣ در درمان تنگی نفس در منابع کهن طب سنتی بیشتر به مصرف شیر شتر توصیه شده است و در مواردی به مخلوط آن با ادرار شتر برای امراض دیگری چون «استسقاء» اشاره کرده اند. در این جهت توصیه کلی و عمومی روایات به «شیر شتر» تطابق بیشتری با توصیه های منابع طب سنتی در درمان تنگی نفس دارد. 0️⃣1️⃣ ارتباط جامعی میان بیماری کرونا و آنچه در منابع ضعیف روایی و منابع طب سنتی (ربو) آمده وجود ندارد بنابراین تطبیق بیماری کرونا بر این بیماری (ربو) تنها بر اساس مشابهت یکی از علائم مشترک (تنگی نفس) و حدس صورت گرفته است. طبیعتا اثر بخشی ادویه ذکر شده در منابع برای درمان یا بهبودی نسبی این بخش (علامت) از مرض تابع قواعد علمی مربوط به خود و کارآزمایی های بالینی خواهد بود و دست کم نمیتواند به روایات مستند شود. با این اوصاف ممکن است در خصوص میزان موفقیت مصرف شیر شتر در کار آزمایی های بالینی به عنوان یکی از موارد کمک کننده و مفید برای بهبودی برخی علائم بیماری تحقیقاتی انجام شود که قابل استفاده باشد. ✍️ محمد سوری - 15 ربیع الثانی 1442 @tebona @alfavayedolkoronaieh🌱