تکمله تذکر پیشین... ✍علی محمدی هوشیار من مدافع علم کلام هستم و همچنین فقه و اصول خوانده ام اما... جنگ خاورمیانه نشان از یک جنگ دینی و مذهبی دارد و از سویی هجوم و تکثیر فرقه های انحرافی نیز در همین راستا مطالعه می شود. در این مصاف، فقه و فقیه به جهت کارکردی که دارد، در این مصاف حضور نداشته و علم کلام کارکرد اجتماعی یافته و متکلمین نیز پرچم دار این جبهه شده اند. این از جهتی بسیار مبارک است زیرا پاسخگوی مسائل جبهه مورد نظر خواهد بود اما از جهتی؛ امکان کلامی کردن حوزه علمیه را دارد و تبعاً نظام آموزشی و نظام تربیتی حوزه را نیز تحت الشعاع قرار خواهد داد. هر چند فقه، امکان و باوری به گفتگو نداشته و صادر کننده احکام یکجانبه است اما به جهت برخورداری از روح احتیاط، نظام تربیتی خوبی را به وجود آورده است اما علم کلام نه تنها امکان گفتگو را سلب میکند (به جهت اینکه وظیفه خود را دفاع از آنچه میداند قرار داده است)، از نظام تربیتی مهاجم و مدافع دفاع کرده و همین را نیز محقق خواهد کرد و تبعاً در نظام آموزشی حوزه و در روش مواجهه طلاب ظهور و بروز خواهد داشت.‌ البته این یک تحلیل شخصی است و می شود درباره این مسأله گفت و گو کرد. @ali_m_hoshyar