🔸
مخالفان مولوی و عدم حظ وافر از قریحه عرفانی
قول عرفا باطل نیست؛ ولی ما نمیتوانیم قول ایشان را هضم کنیم؛ زیرا فهم قول آنها ذوق عرفانی لازم دارد. چنانکه کثیری از ناس شعر مثنوی را جبر میدانند و حال آنکه مخالف با جبر است و علت آن این است که آقایان معنای جبر را نمیدانند. و چنانکه مرحوم حاجی نیز در شرح خود بر مثنوی نتوانسته در شرح و تفسیر، مرام مولوی را برساند؛ زیرا حکیمی قول عارفی را بیان نموده بدون اینکه حظ وافر از قریحۀ عرفانی داشته باشد و بلاتشبیه مثل این است که ملحدی، مرام نبی مرسلی را شرح کرده باشد. بیان مرام شخصی، قریبالافق بودن با اعتقاد او را لازم دارد. برای شرح قول عارف رومی، مردی صوفی که یک نحوه کشف ذوقی داشته باشد لازم است که آن هم نه با نثر، بلکه با نظمی که از روی ذوق عرفانی برخاسته باشد، مانند نسیمی که از سطح آبی برمیخیزد، به شرح آن بپردازد.
📚 تقریرات فلسفه، ج۲، ص۱۹۸
🆔
@allame_tehrani