💠
#سرگذشت_و_ایام
🌱 آشنایی با مولوی و آثار او
🖋 اولین آشنایی بنده با افکار و اندیشههای جلالالدین محمد مولوی در همان زمان تحصیلاتم در نجف بود، اما اصل پرداختن به مثنوی از آنجا آغاز شد که جمعی از دوستان تحصیلکردۀ دانشگاهی از اینجانب خواستند یک درس مثنوی برایشان بگویم.
در طول این درس، عمق مضامینِ عالیِ آن را بیشتر احساس کردم و دیدم ملای رومی در این کتاب، یک نگرشِ قویِ عرفانی و حِکْمی و روانی و اخلاقی دارد. علاوه بر این، استناد او در این کتاب به آیات و روایات هم بسیار زیاد است. همچنین، متوجه شدم که این کتاب در فرهنگ ما مطرح است و جایگاه ویژهای دارد. از طرفی، آن را در عین داشتن مضامین عالی و والا، دارای اشتباهات و تناقضاتی یافتم. از اینرو گفتم: این کتاب که در فرهنگ انسانی جایگاه ویژهای دارد و به آن مراجعه و استناد میشود، باید از نظر یک روحانی شیعه مورد تفسیر، نقد و تحلیل قرار گیرد تا این کار مقداری از افراط و تفریطها را بزداید، زیرا افراط و تفریط زیادی نسبت به این کتاب شده است. بعضی آن را به طور مطلق میپذیرند و بعضی به طور مطلق رد میکنند، در حالی که به طور مطلق قابل پذیرش و به طور مطلق قابل رد نیست. مثنوی به طور فراوان حاوی مطالب خوب با مضامین عالی است، و اشتباه و تناقض هم دارد. بنده کوشیدم ضمن شرح و تفسیر آن مطالب مثنوی، صحیح را از ناصحیح بازشناسم و در این راه کوشش بسیار کردهام، اگرچه امکان دارد مواردی هم از قلم افتاده باشد.
همانگونه که عرض کردم: اینجانب بر این تألیف، احساس وجوب کردم، چرا که این کتاب قرنهاست در فرهنگ انسانی مطرح است و میتواند مورد استفاده یا سوء استفادههایی واقع شود؛ چنان که شده است. بعضی آن را در ردیف کلام انبیاء و بعضی دیگر آن را مبتنی بر اندیشههای غیر اسلامی میدانند.
این مرد بزرگ در کتاب مثنوی تقریباً به یک سوم قرآن استناد میکند. قطعاً او محصول مکتب اسلام است و آنچه دارد، از اسلام دارد. روزی در جلسهای که حضور داشتم، کسی گفت: «ملای رومی بزرگتر از اسلام است؛ اسلام نمیتواند چنین اندیشهای بپرورد!» بنده در پاسخ او گفتم: شما ملای رومی را خوب شناختهاید، اما متأسفانه اسلام را نمیشناسید! اگر اسلام را میشناختید، چنین چیزی نمیگفتید.
🔹 علامه محمدتقی جعفری، سرگذشت و ایام، ص ۱۲۶ و ۱۲۷، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۲
📚
@allameh_jafari