تبیین چهل مسألۀ
#اعتقادی
💠 اصل پنجم:
#معاد
مسأله 27: شبهۀ آکل و مأکول
🔸دربارۀ معاد جسمانی شبهاتی مطرح شده است که فیلسوفان و محدّثان و متکلّمان به آنها پاسخ دادهاند. در این نوشتار فرصت بازگوئی آن شبهات و پاسخهای مربوط نیست و صرفاً به یک شبهه که به شبهۀ آکل و مأکول شهرت یافته است اشاره میشود.
🔸خلاصۀ شبهه این است که انسان در زندگی دنیائی خود، از لحاظ جسمی و ظاهری دائماً در حال تغییر و تحوّل است و حتّی هر چند سال یک مرتبه کاملاً از لحاظ ظاهری عوض میشود. اگر جسم و بدن زمانهای مختلف انسان در قیامت محشور شود، پس باید هر انسانی از نظر جسمی در قیامت به اندازۀ کوهی باشد و چنانچه جسم یک زمان خاص در قیامت زنده شود، ترجیحی است که برتری خاصی ندارد و به آن ترجیح بدون مرجّح گفته میشود. این امر قبیح است و خدای سبحان مرتکب امر قبیح و زشت نخواهد شد.
🔸در پاسخ به این شبهه باید گفت که از منظر قرآن کریم، شکی نیست که جهان آخرت غیر از این جهان است. اینجا ظاهر است و آنجا باطن، اینجا مجاز است و آنجا حقیقت، و از این جهات نحوۀ ظهور انسان در عالم آخرت باید با همان عالم متناسب باشد، نه با این دنیا. و جسمی که آدمی در عالم قیامت دارد، همانند روح او دارای حیات ابدی و شعور سرمدی خواهد بود؛ بنابراین لازم نیست که «عین» جسم دنیایی او باشد، بلکه بنا بر تعبیر قرآن کریم «مثل» جسم دنیایی او و شبیه به آن خواهد بود.
🔹«نَحْنُ قَدَّرْنا بَینَكُمُ الْمَوْتَ وَ ما نَحْنُ بِمَسْبُوقینَ، عَلی أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثالَكُمْ وَ نُنْشِئَكُمْ فی ما لا تَعْلَمُون»
🔹«وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلاً وَ نَسِی خَلْقَهُ قالَ مَنْ یحْی الْعِظامَ وَ هِی رَمیمٌ ... أَ وَ لَیسَ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِقادِرٍ عَلی أَنْ یخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلی وَ هُوَ الْخَلاَّقُ الْعَلیمُ»
🔸به عنوان مثال جسم انسان در پیری «مثل» جسم او در جوانی است، ولی «عین» آن نیست و در قیامت نیز چنین امری تحقّق مییابد. سرّ مطلب در این است که تمام لذّات و دردها مربوط به روح است و جسم، وسیلهای برای لذّت بردن و یا عذاب کشیدن محسوب میشود. بنا بر تعبیر فلاسفه، شخصیت انسان، انسانیت اوست و انسانیت، مربوط به روح او است و جسم هیچ دخالتی در تحقّق آن ندارد.
#عصاره_دین(رسالۀ جوان و نوجوان)
آیتالله العظمی مظاهری
🆔
@almazaheri