📌اوج راز نماز، شهود خداوند است/ نیت یعنی تحقق انبعاث روح از خلق به حق نه تصور بعث/ سر نماز، نمازگزار را به مقام قرب نوافل میرساند 🔰حضرت آیت الله جوادی 🌀اوج راز نماز در شهود خداوند نهفته است: وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ‏ الْيَقِينُ ، و از محدوده «لا حول ولا قوّة الّا باللَّه» گذشتن و مرحله «لا اله الّا اللَّه» را پيمودن، به ذروه «لا هو الا هو» رسيدن است. 🌀و معناى توحيد تامّ، «قطعِ» توجه به غير خدا نيست، زيرا قطع توجه به نوبه خود توجه و التفات است، بلكه «انقطاع» توجه به غير است. و براى اينكه اين «انقطاع» هم ديده نشود، «كمالِ انقطاعْ» مطلوب موحدان ناب مى‏باشد؛ به طورى كه نه تنها غير حق ديده نشود، بلكه اين نديدن هم ديده نشود. و اين فقط در متن عبادت، مخصوصاً نماز، تعبيه شده است. 🌀فرق بين «» و «» يا «» همان امتياز بين مقام «فناء» و «فناء از فناء» است كه مايه «بقاء بعد از فناء» و «صحو بعد از محو» است كه در متن كتاب مكرراً آمده است. 🌀چنانكه برخى ركوع را «فنا»، و سجود را «فناى از فنا» دانسته‏اند، و چنين سروده‏اند: 💢در خدا گم شو كمال اينست و بس (فناى اول) 💢گم شدن گم كن وصال اينست و بس (فناى دوم) 🌀سرّ هر چيزى را بايد در نحوه هستى او يافت. نماز يك نحوه حركت خاص مى‏باشد، نه تنها در مقوله كيف و ... بلكه در جوهر نمازگزار؛ زيرا صحت آن به «نيت» است، كه «نيت» همان انبعاث روح از خلق به حق است. وآنچه رايج بين غافلان مى‏باشد، نيّت به حمل اولى و غفلت به حمل شايع است؛ يعنى، «تصور» بَعث است، نه «تحقق» انبعاث؛ و با تخيّل بعث نيل به مقصد مستحيل و شهود مقصود ممتنع مى‏باشد. 🌀بنابراين، نماز حقيقى آن است كه واجد اين حقيقت، كه همان «سرّ صلاة» است، باشد. و براى نيل به اين هدف، احكام و شرايط و نيز آداب و سُنَنى وضع شده است، كه همه آنها علت‏هاى اعدادى و امدادى‏اند؛ و مناسب‏ترين حال براى رازيابى نماز همانا سحر است كه نه محذور اشتغال روز را دارد، و نه مشكلِ رنجورىِ سرشب در آن است‏.... 🌀سرّ نمازْ همه مجارى ادراكى و تحريكى نمازگزار را مظهر درك و فعل حق مى‏كند؛ لذا ممكن است نوك شكسته تيرى را از پاى نمازگزار در حالت سجده بيرون آورند و او احساس نكند، و ناله مستمندى را در حال ركوع بشنود و انگشتر خويش را به او صدقه دهد؛ زيرا جمع اين دو حال از لحاظ ظاهر بسى دشوار است، ولى از جهت راز نماز كاملًا سهل مى‏باشد: 🌀چون اگر عبدِ سالك در پرتو به جايى رسيد كه همه كارها را با مجارى ادراكى و تحريكى خداوند، در مقام ظهور فعلى، انجام مى‏دهد و فعل خداوند حق است و باطل در آن راه ندارد، همه شئون جذب و دفع، ارسال و امساك او حق خواهد بود؛ 🌀و لازمه آن اين است كه بيرون آوردن تير احساس نشود؛ چون احساس آن خلاف حضور قلب است و باطل، ولى صداى مستمند را شنيدن و انگشتر به او صدقه دادن حق است و موافق آن. غرض آن است كه سرّ نماز با علن آن همتا نيست، و با راز نماز مسائلى قابل تحليل است كه با علن آن ميسور نيست. 🌀....راز نماز، كه در شهود جمال معبود نهفته است، همه مجارى ادراكى نمازگزار را متوجه آن جمال محض مى‏كند و از ساير امور باز مى‏دارد؛ لذا هيچ رنجى را احساس نمى‏كند. مرحوم حكيم سبزوارى مى‏فرمايد: جايى كه جمالِ صورىِ يوسفىِ محدود، زنان را فانى كند به نص كلام الهى كه فَلَمَّا رَأَيْنَهُ أَكْبَرْنَهُ وَ قَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ جمال مطلق كه هر جمال ظلّ جمال اوست چه خواهد كرد- خاصه نسبت به عارفين در حال استغراق در ذكر و عبادت. 📚مقدمه بر کتاب سر الصلاه حضرت امام. ص ۱۵-۱۶-۲۱ @almorsalaat