چشمه‌اى نيز در قلب ما انسان‌هاست كه وقتى مضطرّ مى‌شويم غربت مى‌گيرد. انسان يك‌وقت نگاه مى‌كند مى‌بيند كسى اطراف او نيست تا او را دوست بدارد. اين نزد خدا خيلى عزيز است، خيلى قيمت دارد. البته انسان غير از خدا هيچ كسى را ندارد، ولى چه شد كه اين قيمتى شد؟! اين مربوط به رؤيت و مشاهده انسان است، يعنى غربت خودش را مى‌بيند وگرنه در روى زمين كسى نيست كه غريب نباشد. وقتى تب مى‌كند و مى‌خواهد جان بدهد كسى نمى‌تواند به داد او برسد. اگر سرش درد گرفته باشد و خدا نخواهد، كسى نمى‌تواند براى او كارى انجام دهد. اصلا اگر انسان، خوب حساب كند مى‌بيند كه همه به صورت فرد خلق شده‌اند. اين هم كه مى‌گويند انسان جفت آفريده شده است، يعنى يكى با ديگرى وقتى به هم بچسبند كمى تسليت مى‌يابند. وَخَلَقْناكُمْ اَزْواجاً*. يا اينكه اشاره به ظاهر و باطن دارد و يا اشاره به جسم و روح است وگرنه در قيامت همه تك وارد مى‌شويم؛ وَ كُلُّهُم اٰتيهِ يَومَ القيامَةِ فَرداً**؛ همگى روز رستاخيز، تك و تنها نزد او حاضر مى‌شوند، زوج هم نيستيم، ظاهر و باطن يكى مى‌شود، نَفْس و دل و جان يكى مى‌شود. تك هستيم، چه زن و چه مرد. اول خدا زوج آفريد، ولى وقتى انسان به خداى خودش نزديك شد مى‌بيند فرد است. خلاصه غربت چيز خيلى خوبى است. اميدوارم اين مطلب را چشيده باشيد كه غربت به قربت نزديك است. يعنى غريب نزد خداست. غريب عملش با اوست. مى‌بيند چه غربت با بركتى بود. كسى را كه به دنبال او مى‌گشت پيدا كرد. طُوبىٰ لِلْغُرَباءِ***؛غربت چيز خيلى بزرگى است. *سوره ى نبا، آيه ى ٨. **سوره ى مريم، آيه ى ٩٥. ***بحارالانوار، ج٢،ص٢٠٤. مجالس حاج محمّد اسماعيل دولابى كتاب يك، مجلس پانزدهم صفحه ى ١٦٦-١٦٥ 🆔 @ameennn