⭕️
«اولین» زائر «ایرانی» در اربعین سال ۶۱ هجری
✍️ مصطفی امیری
☑️ پیادهروی اربعین، «سیره» معصوم یا «رسم» شیعه؟
▪️هرچند روایات متعددی درباره پیاده رفتن (ماشیاً) به زیارت امام حسین وجود دارد و این رسم و سیره بعد از عاشورا تا عصر معاصر مرسوم است.
▪️فعل امام معصوم، حضور امام سجاد و حضرت زینب در کربلا در اربعین، و نیز زیارت جابر انصاری صحابی پیامبر و عطیه عوفی، نیز شاهدی است بر این مدعا.
▪️بنابراین، «سنت پیادهروی» در سال 61هجری قمری و از همان اولین اربعین امام حسین، شروع شد.
☑️
حضور اولین ایرانی در زیارت اربعین
▪️عطیه، از مفسران مشهور شیعه و نام وی را امام علی بر او نهاد و فرمود: موهبت و هدیه خدا است: «هذا عطیة الله»[1]. وی، سالها در ایران زندگی کرده است[2]
▪️و بهنوعی این افتخار نصیب ایرانیان شده است که اولین زائر اربعین از مردم، شیعه ساکن ایران بههمراه جابر، صحابی پیامبر بوده است.
☑️
اربعین اول یا اربعین دوم؟
▪️سوالی مطرح است: کاروان اسراء، در اولین اربعین به کربلا رسیدند یا دومین اربعین؟
▪️پاسخ اینکه: درباره اصل حضور اهلبیت در اربعین، اتفاقنظر وجود دارد ولیکن اینکه ورود کاروان اسراء از شام به کربلا، در «اربعین اول»، بوده یا «اربعین دوم»؛ دیدگاههای متفاوتی بیان شده است.
▪️محققین بعد از ذکر آراء مختلف، به دیدگاه مشهور، گرایش یافتند که کاروان اسراء از شام به کربلا برگشتند و امام حسین را زیارت کردند[3] و ملاقات کاروان اهلبیت با جابر نیز حتما رخ داده است[4].
☑️
اربعین و حق بزرگ شهدای مدافع «حرم و حریم» اهلبیت
▪️هر شخصی متناسب با وظیفه خویش، باید گامی در جهت ظهور بردارد:
▪️«لِیُعِدَّنَّ أحَدُکُم لِخُروجِ القائِمِ ولَو سَهماً»[5]
▪️اگر در دوران عصر غیبت، گامی برای امام زمان برنداریم، بعید است در دوران ظهور نیز در زمره یاران باشیم.
▪️آنچه بکارید، درو خواهید کرد: «من لم يزرع فی زمن الغيبة، لن يحصد فی زمن الظهور».
▪️شیعیان مکتب مقاومت در «جغرافیای ظهور»، مدافع «حرم و حریم» اهلبیت در عراق و سوریه، حق بسیار بزرگی بر گردن زائران اربعین دارند[6].
▪️و جانفشانی ها کردند و از «حریم» اهلبیت دفاع کردند تا امروز این مسیر زیارت برای ما و شما، هموار باشد
▪️و نشان دادند، اگر در دوران ظهور نیز میبودند، به طریق اولی، در رکاب امام عصر، خواهند بود.
☑️
پینوشت:
1. قمی، سفینة البحار، ج۶، ص۲۹۶.
2. عطیه، حدود بیست سال در ایران، زندگی کرده است.
▪️عطیه، در قیام عبدالرحمن بن اشعث علیه حجاج ثقفی حضور داشت و پس از شکست این قیام به سرزمین فارس گریخت و در پی این واقعه به دستور حجاج و به دلیل خودداری از لعن علی بن ابیطالب، چهارصد ضربه تازیانه خورد و سر و محاسنش نیز تراشیده شد، سپس به خراسان رفت. وی سالها در این ایران، زندگی کرد تا اینکه در دوران صدرات عمر بن هبیره به عراق بازگشت (ابنسعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۰۵).
▪️عطیه در فاصله بین این دو رخداد، در ایران ساکن بوده است: از قیام عبدالرحمن بن اشعث علیه حجاج ثقفی تا صدرات عمر بن هبیره بر عراق.
▪️قیام عبدالرحمن بن اشعث علیه حجاج ثقفی در سال ۸۰-۸۱ قمری بود (مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۷۱).
▪️عمر بن هبیره در سال ۱۰۲قمری، والی عراق شد (طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۶، ص۶۱۷).
▪️برای آگاهی بیشتر: اشکوری، دائرةالمعارف اسلامی، ج۵، مدخل ابن هبیره.
▪️از اینرو، عطیه، بیست سال در ایران، زندگی کرده است.
▪️از طرفی عالمان رجال، برای اتصاف راوی به شهری غیر از محل ولادت وی، حداقل حضور او را به مدت ۴-۵ سال، لازم دانستهاند (شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ص۴۰۲).
3. پیشوایی، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء، ج۲، ص۲۷۹-۳۱۰.
4. ریشهری، دانشنامه امام حسین، ج۸، ص۳۸۳-۴۰۱.
5. نعمانی، الغیبة، ص۳۲۰.
6.
https://t.me/Monji_EmamMahdi/20073
➖➖➖➖➖➖➖
🆔
@AsrZohur110