بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِیِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «چرایی عدم حضور خواص شیعه کوفه در قیام حسینی» روز پنجشنبه، ١۴٠١/٠۵/١٣ ✍️ مناسبت روز: امروز ششمین روز از ماه محرم‌الحرام است که طبق روال روزهای قبل در این ماه، به یکی از شبهات و سؤالات مطرح شده در رابطه حماسه حسینی می‌پردازیم؛ ❓یکی از پرسش‌هایی که همواره در طول تاریخ مطرح بوده، این است که اگر فرض کنیم که بسیاری از دعوت‌کنندگان امام به کوفه از روی «ترس و وحشت» و یا با «طمع به سکه‌های طلا و نقره» ابن زیاد از یاری حضرت اباعبدالله (ع) امتناع کرده باشند؛ اما چطور ممکن است، عالمان و بزرگان شجاع شیعه در کوفه مانند سلیمان بن صُرَد خُزاعی، مُسَیَّب بن نَجَبَه، رِفاعَة بن شَدّاد، ابراهیم بن مالک اشتر و مختار سقفی که طبق تاریخ برخی از آن‌ها بارها در راه اسلام و در لشکر امیرالمؤمنین (ع) جهاد و جانفشانی کرده‌ بودند، خودشان را به کربلا نرسانده و امام را یاری نکرده باشند؟! ✅ در پاسخ به این سؤال ابتدا باید حساب دو نفر از بزرگان شیعه یعنی «حبیب بن مظاهر» و «مسلم بن عوسجه» را از بقیه جدا کنیم که خودشان را به غافله عشق رسانده و در رکاب امام حسین (ع) به شهادت رسیدند؛ همچنین «مختار سقفی» نیز که اولین میزبان سفیر امام در کوفه بود، پس از قیام و شهادت حضرت مسلم (ع) توسط ابن زیاد دستگیر و در زمان حادثه کربلا در زندان کوفه بود و نتوانست به قافله حسینی برسد؛ ✍️ اما در رابطه با چرایی عدم حضور دیگر سران شیعه مانند سلیمان بن صُرَد در حادثه کربلا، چند احتمال مطرح شده که به‌صورت اجمالی به آن‌ها می‌پردازیم: 1️⃣ «زندانی بودن سران شیعه از قیام حضرت مسلم (ره) تا بعد از عاشورا» نخستین احتمال آن است که سلیمان و سایر بزرگان شیعه نیز مانند مختار سقفی بعد از قیام حضرت مسلم (ع) در زندان عبیدالله بن زیاد گرفتار شده و تا بعد از عاشورا در حبس بوده باشند که این احتمال گرچه معقول به نظر می‌رسد و آن‌ها را از هر گناه و کوتاهی تبرئه می‌کند، اما در هیچ یک از منابع اصیل تاریخی تأییدی بر آن وجود ندارد؛ 2️⃣ «وجود موانع شدید امنیتی برای حضور در کربلا» دومین احتمال این است که با توجه به تدابیر شدید امنیتی از سوی ابن‌زیاد و بستن راه‌های منتهی به کربلا، سلیمان و دیگر بزرگان شیعه به هیچ نحوی نتوانستند خود را به کاروان حسینی برسانند که البته این احتمال نیز با رسیدن به موقع افرادی همچون حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه به کربلا منتفی می‌شود؛ زیرا وقتی که پیرمردی ٧۵ ساله مانند حبیب بتواند به کربلا برسد مسلماً امکان حضور دیگر بزرگان شیعه نیز وجود داشته است؛ 3️⃣ «عدم پیش‌بینی شهادت امام حسین (ع)» یکی دیگر از احتمالات مطرح شده این است که بزرگان شیعه در کوفه که پیش از این، شاهد صلح معاویه با امام حسن (ع) بودند، گمان می‌کردند که اختلاف امام حسین (ع) و بنی‌امیه نیز با گفت‌وگو و مصالحه حل خواهد شد و هرگز فکر نمی‌کردند که يزيد ملعون، پستی و لئامت خود را به این حد برساند که حاضر شود خون فرزند رسول خدا را بر زمین بریزد! آن هم در ماهی که جنگ در آن، هم بر اساس رسوم کهن عرب و هم طبق احکام اسلامی حرام و ممنوع شمرده می‌شد؛ گرچه ظاهراً این احتمال در مقایسه با احتمال‌های دیگر، معقول‌تر به نظر می‌رسد، اما با اندکی دقت در اتفاقات قبل از حادثه کربلا، مانند حضور شخص سفاک و خون ریزی مانند «ابن زیاد» در کوفه و سخت‌گیری‌های شدید او و شهادت «میثم تَمّار»، «هانی بن عُرْوَه» و «مسلم بن عقیل» و «قیس بن مسهر»، و همچنین تجهیز سپاه چند ده هزار نفری برای رویارویی با کاروان حسینی، هر انسان عاقلی را به وقوع حادثه‌ای بزرگ و خونین آگاه می‌سازد و علی‌القاعده بیداری و تحرک فوری را از طرف خواص شیعه کوفه طلب می‌نماید؛ لذا باید این احتمال مطرح شده را نیز عذری بدتر از گناه برای بزرگان شیعه در کوفه دانست؛ 4️⃣ «بی بصیرتی، غفلت و کوتاهی و تقصیر خواص شیعه در یاری نکردن امام» با عنایت به نکات فوق‌الذکر باید بگوییم که در حقیقت، بزرگان شیعه نیز همچون دیگر مردم عهدشکن کوفه، مرعوب قدرت و دسیسه‌های ابن زیاد شده و متأسفانه عافیت‌طلبی کرده و دست از یاری و نصرت امام زمان خود کشیدند و دچار گناهی بسیار بزرگ در تاریخ شدند که اعتراف صریح سلیمان بن صرد و دیگر سران توابین در یاری نکردن امام، و اظهار پشیمانی از اشتباه بزرگ خود در جریان کربلا و همچنین دچار شدن آن‌ها به عذاب وجدان شدید و تشکیل لشگری با عنوان «توابین» این موضوع را تأیید می‌نماید که مسلماً درس عبرتی بزرگ برای همه شیعیان جهان، مخصوصاً خواص بی بصیرت است. @astanfatemi