از ویژگی‌های متقین در خطبه معروف امیرالمؤمنین (علیه السلام) به همام، این است که: اگر عملی کوچکی انجام دادند راضی نمی‌شوند، اگر عمل بزرگی هم انجام دادند آن را بزرگ نمی‌شمارند. نفس خود را متهم می‌کنند و از اعمال خود می‌ترسند. ..... بایست به نفس خود سوء ظن داشت و بدبین بود، باید نفس را متهم کرد. خیلی از ما مذهبی‌ها از این سوراخ خودستایی، فریب شیطان را می‌خوریم و ضررها می‌کنیم. مقابل خود را متهم کردن، خودستایی و خوش بین بودن به خود است و در قرآن این ویژگی وصف کسانی است که تلاش‌هایشان در دنیا ضایع شده است، کسانی که فکر می‌کنند عجب کار خوبی دارند می‌کنند! 👈 «الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا» (کهف - ۱۰۴) به خود خوشگمان هستند و فکر می‌کنند هدایت یافته هستند. 👈 «إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَآءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ» (اعراف - ۳۰) اگر سخت با خودت حساب کردی، خدا خوب حساب می‌کند. متقی هرکاری که می‌کند برمی‌گردد و یک عیبی از آن می‌گیرد، هیچ عملی از خود را عمل قابل و درست به حساب نمی‌آورد، خود را متهم به ریا و خجالت‌زده می‌کند، خود را متهم به شهرت طلبی می‌کند. البته دقت شود، تذکر مهم: متقی خود را نفس خود و حساب‌کشی از خودش متهم می‌کند نه در انظار مردم و آشکار. این حساب‌کشی بعد از عمل است و برای عجب پیدا نکردن، نه قبل از عمل، قبل از عمل باید تلاش خود را کرد تا عمل‌ را کامل و درست انجام داد. اگر این اتهام قبل از عمل باشد، فریب شیطان است و بعد از عمل نشانه تقوا. @ayat_va_revayat