پیروان ماتریالیسم دیالکتیک می گویند حرکت تکاملی طبیعت به طور ساده و تدریج و بدون انقلاب و تحول اساسی نیست، همواره حرکت، ابتدا تدریجی و ساده است ولی به نقطه ای می رسد که ناگاه جهش و انقلابی رخ می دهد. حرکت نه دایره ای است و نه تکرار یک امر ساده؛ بلکه حرکت تکاملی و پیشرفت، به طور جهش و سریع پس از یک جریان ساده می باشد. جریان ساده را حرکت کمی و نقطه جهش را حرکت کیفی اصطلاح می کنند. درباره ی این اصل باید آقایان استیضاح شوند که حرکت هایی که با تدریج و بدون جهش به نتیجه می رسند چگونه توجیه می شوند؟هسته ای که تدریجا با حرکت تکاملی خویش درخت می شود، نطفه ای که انسان می شود، کودک که جوان و پیر می شود، نقطه ی جهش و به اصطلاح حرکت کیفی این ها کجاست؟ آیا هسته پس از یک دوره حرکت تدریجی ناگهان درخت می شود؟ و همین طور پیری و جوانی یک کودک آیا ناگهانی است؟یا درتمام مراحل، تدریجی هستند؟و همین طور جامدهایی که تدریجا مایع می شوند مانند پیه که تدریجا آب شده روغن مایع می گردد و یا شمع که تدریجا با سوختن، آب می شود، نقطه ی جهش و حرکت کیفی این ها کجاست؟ معمولا در مقام پاسخ می گویند در همه ی این موارد یک نقطه ی جهش وجود دارد، اولین جوانه ی حیات حیوانی در نطفه و تخم مرغ و اولین جوانه ی حیات نباتی در هسته ی درخت همین طور اولین حالت سوختن و تبدیل شمع و تصاعد نور از آن و اولین حالت انبساط در مولکول پیه،این ها همه نقطه ی جهش هستند ولی این توضیح کافی نیست زیرا این هاهمه تدریجا به وجود آمده اند، از نظر افراد سطحی اولین جوانه ی حیات یک جهش است، با نظر دقیق به خوبی روشن می شود که همه ی این تغییرهاچهره های ظاهری یک حرکت آرام و تدریجی است. حتی آب که با حرارت تدریجی به جوش می آید، جوشیدن یک لیتر آب تدریجی است و از مدتی پیش در مولکول های یک لیتر آب آغاز شده است و تدریجا همه ی مولکول ها حالت جوش پیدا کرده اند، و اساسا خود جوشیدن چیزی جز رسیدن به درجه ۱۰۰ حرارت نیست که مانند درجه ۹۹ و ۱۰۱ تدریجی حاصل می شود… برداشتي از کتاب فلسفه ص۲۸۷و۲۸۸ تالیف آیت الله گرامی @ayatollah_gerami