📝جمهوری اسلامی و رفراندوم (بخش دوم) 🔹بختیار در مخالفت با رفراندوم 12 فروردین گفت: «جواب شخص من این است که هیچ کس بطور روشن نمی تواند چگونگی و مشخصات این جمهوری را بیان کند. تا آنجایی که جناب آقای مهندس بازرگان که در لطافت طبعش خلاف نیست، میفرمایند تا کنون کتاب و رساله ای در این موضوع نوشته نشده و صحیح هم می فرمایند. پس شما از مردم می خواهید که بروند به مجهول مطلق رأی دهند، یا نه. راه دیگری هم که نیست و در این حال رادیو تلویزیون بیش از هر وقت از آزادی صحبت می کنند. خواهران و برادران عزیز من به چنین جمهوری رأی نخواهم داد. زیرا آن را منافی پیشرفت جامعه، سربلندی کشور، شکوفایی اقتصاد و اجرای حقوق بشر می دانم.» (سایت جبهه ملی به نقل از روزنامه آیندگان 7 فروردین 1358) 🔸چریک‌های فدایی خلق نیز جزء اقلیتی بودند که در رفراندوم شرکت نکردند. آنها در پیامی گفتند: «نمی‌توانیم در همه‌پرسی شرکت کنیم. وقتی در برابر این سوال قرار می‌گرفتیم که جمهوری اسلامی چیست، جواب درستی نمی‌یافتیم. مردم در همه کشورها، معمولا به هدفهای جمهوری رای می‌دهند تا به نام آن. اما هدفها و آرمانهای جمهوری اسلامی چیست؟» (روزنامه کیهان، 9 فروردین 58) 🔹حزب دموکرات نیز در مخالفت با رفراندوم اعلام کرد: «حق بر این بود که رفراندومی که در پیش است به همه گروه‌ها حق انتخاب آزادانه بین شکلهای مختلف جمهوری را می‌داد. آنچه واضح است اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران عملا رژیم سلطنتی را رد کرده‌اند و ازین لحاظ به نظر ما نیازی به برگزاری رفراندوم به این شکل نیست. به این ترتیب در رفراندوم می‌بایست از مردم می‌خواستند که به نوع جمهوری، اسلامی، دموکراتیک خلقی و غیره رای بدهند. متاسفانه اصرار بر این شد که مردم تنها در رفراندوم بین سلطنت و جمهوری اسلامی حق انتخاب داشته باشند و واضح است چون سلطنت در ایران طرفداری ندارد اکثر مردم در صورت شرکت در رفراندوم باید به جمهوری اسلامی رای بدهند. یعنی اینکه عملا حق انتخاب نوع جمهوری و شکل حکومتی از آنها سلب شده‌ است. از طرف دیگر برنامه جمهوری اسلامی هنوز به طور دقیق برای مردم ایران روشن نیست.» (همان) 🔸با این حال طرفداران رفراندوم نگاه دیگری به این مساله داشتند. حزب توده ایران اعلام کرد که به جمهوری اسلامی رای مثبت خواهد داد و گفت: «در رفراندوم تنها یک مسئله مطرح است؛ به خاک سپردن رژیم منفور سلطنت پهلوی.» مجاهدین خلق نیز گفتند: «تصمیم گرفتیم در همه‌پرسی شرکت کنیم ولو با مشخص نبودن رژیم جدید. موضع ما یکی موافق مشروط است، می‌گوییم (بله) به شرطی که محتوای آنچه که تعیین می‌کنیم ضد ارتجاعی و ضد امپریالیستی باشد.» (همان) 🔹در فضایی که اینگونه انتقادات مطرح می‌شد، امام خمینی گفتند: «توجه كنيد كه «نه» معنايش رژيم سلطنتى نيست؛ «نه» معنايش اين است كه جمهورى اسلامى را نمى‏‌خواهيد. مى‌‏شود كه شما رژيم سلطنتى خواستيد و «نه» گفتيد؛ مى‏‌شود كه جمهورى مطلق خواستيد و «نه» گفتيد؛ و مى‏‌شود كه جمهورى دمكراتيك خواستيد و «نه» گفتيد. «نه» معنايش رژيم سلطنتى نيست كه از آن فرار كنيد. در هر صورت شما مختاريد كه «آرى» بگوييد يا «نه» بگوييد، يا هر چه دلتان مى‌‏خواهد در ورقه بنويسيد؛ كسى جلوى شما را نمى‏‌گيرد.» 🔸ایشان ضمن تاکید بر احقاق حقوق ملت و مخصوصاً حقوق زنان، تصریح کردند: «براى همه يك محدوديت‌هايى هست، و محدوديت‌هاى شرعى و الهى. محدوديت‌هايى است كه به صلاح خود جامعه است؛ نه اين است كه براى جامعه يك چيزى مثلًا نافع بوده است كه محدوديت برايش ايجاد كرده‏‌اند.» و در نهایت اعلام کردند: «ما قول مى‌‏دهيم به شما كه در حكومت اسلامى همه- همه و همه- آزاد، همه و همه به حقوق حقّه خودشان خواهند رسيد. بياييد و مملكت خودتان را نجات بدهيد. فردا همه با هم مى‏رويم پاى صندوق. براى درست كردن يك كشور آزاد، يك كشور مستقل! كشورى كه براى خودمان باشد و خودمان در آن زحمت بكشيم و خودمان استفاده بكنيم.» (صحیفه امام، ج6، ص436 و 437) 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool