🔸 ۸
فیلم دهه نودی با محوریت قهرمانِ زن
حتما بارها و بارها فیلمها و ملودرامهایی درباره زنان را مشاهده کردهاید اما در معدود آثاری زنان به عنوان قهرمان با قدرت در فیلمها حضور دارند. شخصیتی که در برابر مشکلات، سر خم نمیکند. بلکه سعی میکند بحران و مشکلات را سامان دهد.
ناخودآگاهِ جمعیِ ما از حافظه مشترک جهانی و تصاویری تشکیل شده که به اصطلاح «کهنالگو» نامیده میشوند. «ویلیام ایندیک» در فصلی از کتاب «روانشناسی برای فیلمنامهنویسان» طیفهای گوناگونِ ظهور و بروز شخصیت در نمایش را واکاوی کرده است. او معتقد است کهنالگوها «مفاهیمی بنیادی» و «تصاویر اولیه» و صورتهای مهم ناخودآگاهند که همه انسانها قادرند با آنها ارتباط برقرار کنند. برای مثال، کهنالگوی مادر در فیلمها و داستانها، به نامها و شکلهای گوناگونی وجود دارد اما مفهومی بنیادی در پسِ ذهن همه این بازنماییها یکسان است که میتوان آن را «کهنالگوی مادر» نامید.
البته نمیشود گفت شخصیت قهرمان زن همه این فیلمها براساس یک کهنالگو وجود دارد. گاهی شخصیت زن براساس کهنالگوی «الهه بهمثابه مادر»، گاهی براساس کهنالگوی «شیرزن» و گاهی نیز براساس اسطوره دِمِتر (مادر پرورشدهنده) است.
اما قهرمان زن در فرهنگ ایرانی ما مولفههای خاص ایرانی اسلامی خودش را دارد که باید هنگام تولید اثر هنری درباره او، به آن مولفهها توجه کرد. مثلا زن ایرانی در متن هر صحنه اجتماعی که باشد، وقار و حجب و حیا را فراموش نمیکند.
در این فرسته به فیلمهایی توجه کردهایم که در آنها، زنان نقش پررنگی ایفا کردهاند. زنانی که در عمده این فیلمها نقش مادرانه را ایفا میکنند و فداکارند و هرکدام به نوعی و تا حدی به آن الگوی زن قهرمان ایرانی نزدیک میشوند.
شما چه فیلمهای دیگری با محوریت زنان میشناسید؟
🔺رسانه بافتار
🆔
https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35