باسمه تبارک و تعالی (۲۵۲) 🔸درس یکی از اساتید بزرگوار شرکت کردم. بارها سوره ی مبارکه زلزله را مطرح نموده و از آیه ی شریفه: «و من یعمل مثقال ذرة خیرا یره و من یعمل مثقال ذرة شرّا یره» استفاده های مختلف مینمودند. فرمودند عموم این آیه خیلی قوی است. تخصیص بردار نیست 🔸و بعد به نوعی در فحوای سخنانشان در جمع آن با توبه فرمودند میبیند ولی قضاوت نمیشود! یکبار هم فرمودند همه گناهانشان را میبینند و به نوعی گویا مجازات هم شده و در باتلاق آن فرو میروند و وقتی توبه آمد آن لحظه را نیز میبینند که چطور حلاوتش همه ی آن تلخی ها را برد! بنده بعد از تمام شدن بیاناتشان عرض کردم آیا واقعا یعنی حتّی اگر انسان توبه واقعی کند باز هم اعمال بدش را خواهد دید؟! توبه صرفا مؤاخذه را برمیدارد و یا صرفا نجات میدهد؟! آیا میشود گفت اصلا دیگر گناهی را هم ممکن است نبیند؟ 🔸استخاره کردم و مطلبی در زمینه جمع بین آیه ی «من یعمل مثقال ذرّة شرّا یره» و دلیل توبه نگاشتم که تقدیم میکنم. فقط قبلش یک نکته ای را تأکید میکنم؛ اینها که گفته شد صرفا مقتضای تتبّع اوّلیه و برخی تلاشهای اوّلیه نظری بود. حل مباحث مربوط به معاد از دشوارترین امور است که متأسّفانه مباحث دانشی ما در این حوزه هنوز به تعبیر مرحوم علامه طباطبایی در دوران صباوت خود طیّ طریق میکند! 🔸هنوز معارف این حوزه را از متون دینی نشورانده و استنباط نکرده ایم! چیزی از سنخ ننشئکم فیما لا تعلمون است! حلّ برخی مباحث آن و یا توجّه بهتر به منقولات در این زمینه خود بعضا نیازمند نوعی ذوق عرفانی است لذا آنچه تقدیم میشود هرگز تمام بحث در این زمینه یا حرف آخر در اینباره نیست